Οι επιστήμονες είναι έτοιμοι να απαλλάξουν τις μελλοντικές γενιές από τις κληρονομικές ασθένειες. Η τεχνική με την οποία ευελπιστούν ότι θα τα καταφέρουν έγκειται στην αλλαγή των γονιδίων ανάμεσα σε μη γονιμοποιημένα ωάρια πριν από τα έμβρυα, που θα προκύψουν από τεχνητή γονιμοποίηση, εμφυτευτούν στη μήτρα.


Η τεχνική δοκιμάσθηκε με επιτυχία σε μαϊμούδες του εργαστηρίου. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι είναι τώρα ασφαλές να αρχίσουν κλινικές δοκιμές στις πολλές χιλιάδες γυναίκες, οι οποίες κινδυνεύουν να γεννήσουν μωρά με κάποιες από τις πιο σοβαρές κληρονομικές ασθένειες. Η διαδικασία ανοίγει καινούργιους δρόμους, όμως δημιουργεί και νέες ανησυχίες περί της ιατρικής δεοντολογίας, επειδή επιφέρει μόνιμες αλλαγές στη γενετική σύσταση των παιδιών, οι οποίες θα περάσουν στις επόμενες γενιές των ίδιων οικογενειών.

Αυτή η μορφή γονιδιακής θεραπείας αφορά το μιτοχονδριακό DΝΑ, το οποίο υπάρχει έξω από τα χρωμοσώματα, όμως δημιουργεί φόβους ότι μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία «μωρών κατά παραγγελία». Τα μιτοχόνδρια, αυτές οι μικροσκοπικές «μπαταρίες» των κυττάρων, και το DΝΑ τους (που βρίσκεται έξω από τον πυρήνα) κληρονομούνται μόνο από τη μητέρα. Υπολογίζεται ότι 1 σε κάθε 200 μωρά γεννιέται με μιτοχονδριακές μεταλλάξεις, μερικές από τις οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές, χρόνιες ασθένειες- νευροεκφυλιστικές, διαβήτη, καρκίνο και στειρότητα. Η έρευνα που έγινε στις μαϊμούδες περιελάμβανε «ανανέωση» των μιτοχονδρίων των ωαρίων τους με τη συνολική μεταφορά των χρωμοσωμάτων ενός από τα ωάριά τους στο ωάριο μιας θηλυκής δωρήτριας, τα χρωμοσώματα της οποίας έχουν αφαιρεθεί από το ωάριο ώστε να απομείνει μόνο το μιτοχονδριακό DΝΑ της.

Τρεις βιολογικοί γονείς

Ο στόχος ήταν να διαπιστωθεί κατά πόσον είναι εφικτό να ληφθούν ωάρια από γυναίκες με κάποιες από τις 150 γνωστές διαταραχές του μιτοχονδριακού DΝΑ και να χρησιμοποιηθούν για να δημιουργηθούν υγιή ωάρια μεταφέροντας τα χρωμοσώματά τους σε ωάρια δωρήτριας από τα οποία θα έχουν αφαιρεθεί τα δικά της χρωμοσώματα. Το ωάριο που προκύπτει ως αποτέλεσμα θα έχει DΝΑ από δύο γυναίκες και όταν γονιμοποιηθεί με σπέρμα, θα δημιουργηθεί ένα έμβρυο το οποίο θα έχει τρεις βιολογικούς γονείς.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ

1 σε κάθε 200 μωρά γεννιέται με μιτοχονδριακές μεταλλάξεις. Κάποιες οδηγούν σε σοβαρές ασθένειες

Θα ζητήσουν άδεια για δοκιμές σε ανθρώπους


ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΡΕΥΝΑ, τέσσερις υγιείς μαϊμούδες μακάκοι γεννήθηκαν μ΄ αυτή την τεχνική. Οι επιστήμονες που συμμετείχαν ανακοίνωσαν πως δεν υπάρχουν στοιχεία τα οποία να δείχνουν πως η διαδικασία δεν είναι ασφαλής και πως σχεδιάζουν να ζητήσουν έγκριση από τις αρχές για να διεξαγάγουν μέσα σε λίγα χρόνια κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. «Θεωρητικά η έρευνα αυτή έδειξε ότι είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί αυτή η θεραπεία σε μητέρες φορείς ασθενειών του μιτοχονδριακού DΝΑ ώστε να μην περάσουν τις ασθένειες αυτές στους απογόνους τους», δήλωσε ο Σουχράτ Μιταλίποφ του Πανεπιστημίου του Όρεγκον, στο Μπίβερτον. «Πιστεύουμε ότι η δουλειά μας μπορεί σύντομα να μεταφραστεί σε κλινικές δοκιμές για ανθρώπους και σε εγκεκριμένες θεραπείες», πρόσθεσε ο δρ Μιταλίποφ.

«Μιλάμε για γονιδιακά ελαττώματα που προκαλούν τρομερές ασθένειες. Έτσι ο μόνος τρόπος για να προληφθούν αυτά τα γενετικά ελαττώματα είναι να αντικατασταθούν αυτά τα γονίδια, είτε μας αρέσει είτε όχι». Η έρευνα, την οποία πραγματοποίησε μαζί με τον συνάδελφό του Μασαχίτο Τατσιμπάνα, δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Νature».