|
Η Αννί Λεκλέρ, φιλόσοφος και συγγραφέας, έγινε γνωστή από το βιβλίο «Γυναικείες κουβέντες», που την ανέδειξε σε μια από τις πιο γνωστές φεμινίστριες της γενιάς της
|
Από στόμα σε στόμα κυκλοφόρησε η είδηση στους ελληνικούς κύκλους του
Παρισιού. Πριν ακόμη δημοσιευθεί οπουδήποτε. Η Αννί Λεκλέρ, η σύντροφος του
Νίκου Πουλαντζά, πέθανε στα 66 της και κηδεύεται την Παρασκευή. Άφησε τα δικά
της ίχνη στη ζωή, ως φιλόσοφος και κυρίως ως συγγραφέας και φεμινίστρια. «Αν ο
φεμινισμός της Μποβουάρ ήταν μια λεωφόρος, ο φεμινισμός της Λεκλέρ ήταν ένα
μονοπάτι που μπορεί και να χορταριάζει, αλλά θα έχει πάντα μια δική του
ιδιαίτερη χάρη» γράφτηκε κάποτε.
Η ίδια η Σιμόν ντε Μποβουάρ, ενώ αρχικά τη συμπαθούσε, αργότερα έγραψε στους
«Σύγχρονους Καιρούς» του Σαρτρ ότι ήταν αυτό που οι άντρες εύχονταν να είναι.
Γιατί; Διότι η Αννί Λεκλέρ δεν ήταν από τις δυναμικές διεκδικήτριες των
γυναικείων δικαιωμάτων και παρέμεινε σε όλη τη ζωή της διακριτική. «Δεν μου
αρέσει η πολεμική» έλεγε και πρόσθετε ότι «οι φεμινίστριες που δίνουν τον τόνο
σήμερα, όπως η Ελιζαμπέτ Μπατεντέρ, δεν μ’ αγαπούν καθόλου». Η δική της θέση
δεν είχε να κάνει με αντιπαλότητα με το αντρικό φύλο. Άλλωστε δεν αρνείται
καθόλου τη μητρότητα – στο «Parole de femme» (Γυναικείες κουβέντες), το πιο
γνωστό της βιβλίο, έχει και μια εντυπωσιακή σκηνή γέννας, από τις πιο ωραίες
σχετικές περιγραφές που έχουν γίνει. Ήθελε να δώσει νέα αξία σε ό,τι είναι
συνδεδεμένο παραδοσιακά με το γυναικείο φύλο, αρκεί να της φαινόταν πολύτιμο
όχι μόνο για τις γυναίκες αλλά για ολόκληρη την κοινωνία. Διεκδικούσε την
πρόσβαση σε ό,τι σημαντικό (λ.χ. στη σκέψη), όχι όμως στη μίμηση της δίψας για
καριέρα και εξουσία. «Οι άντρες μού προκαλούν κάπως τον οίκτο» έλεγε. «Τους
βλέπω υποχρεωμένους να είναι πάντα αποδοτικοί, αιχμάλωτοι στην επαγγελματική
επιτυχία με κάθε τίμημα. Το να κατακτήσουν οι γυναίκες τα προνόμια των ανδρών,
δεν μου φαίνεται και τόσο ενδιαφέρον…».
Ένα από τα τελευταία της κείμενα ήταν το βιβλίο «L’ enfant, le prisonnier» (Το
παιδί, ο φυλακισμένος), στο οποίο αφηγείται την εμπειρία της από τα δεκαπέντε
χρόνια που οργάνωνε εργαστήρια γραφής στις φυλακές. Έλεγε πως αντίθετα με αυτό
που πρέπει να γίνεται, ο εγκλεισμός έχει καταντήσει θεσμοθετημένη εκδίκηση. Κι
εκείνη δεν την ενδιέφερε η εκδίκηση – ούτε για λογαριασμό των θυμάτων
εγκληματικών ενεργειών, ούτε για λογαριασμό γυναικών θυμάτων. Διεκδικούσε την
ανατροπή αξιών που θα αφορούσαν τόσο τις γυναίκες όσο και τους άνδρες. Θύματα
και θύτες.
