APKIMENTEΣ BAΛEΣ Aντιστεκόμαστε σ’ έναν πόλεμο

Ο Αρκιμέντες (Αρχιμήδης) Βάλες είναι ο δήμαρχος της πόλης Τορίμπιο της

Κολομβίας, όπου κατοικεί η φυλή Νάζα. Αν ο αριστοφανικός Δικαιόπολις ήταν

Κολομβιανός, οι Νάζα θα ήταν η φυλή του.

Το Τορίμπιο απέχει τρεις ώρες δρόμο από το Κάλι, στη Νοτιοδυτική Κολομβία.

Βρίσκεται στην καρδιά της περιοχής τών Νάζα, 120.000 ιθαγενών που βασίζουν την

ύπαρξή τους στην αναζήτηση της αρμονίας ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση.

Αρνούνται κάθε μορφή βίας και προσπαθούν να διασώσουν τον προγονικό πολιτισμό

τους. «Έχουμε επιβάλει σε αντάρτες και στρατιώτες ένα αυστηρό και αμετακίνητο

«όχι», διεκδικώντας την ενεργή ουδετερότητά μας, την αυτονομία μας», λέει ο

Αρκιμέντες. «Είμαστε με τη μοναδική σωστή πλευρά στον πόλεμο αυτό. Με την

πλευρά της ειρήνης».

Οι Νάζα έχουν υιοθετήσει τη στρατηγική της ειρήνης σε μία χώρα που εδώ και 40

χρόνια σπαράσσεται από τον εμφύλιο. Στην περιοχή τους δρουν εκατοντάδες

αντάρτες των Επαναστατικών Ενόπλων Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC) και λίγο

μακρύτερα από το χωριό υπάρχει μια στρατιωτική βάση. «Αντιστεκόμαστε εναντίον

οποιουδήποτε δεν σέβεται την κουλτούρα μας», λέει ο δήμαρχος. «H δύναμή μας

βρίσκεται στην ενότητα, στην αλληλεγγύη μας. Στη γλώσσα νάζα δεν υπάρχουν

προσβλητικές λέξεις, αλλά είμαστε διατεθειμένοι να πεθάνουμε για να

υπερασπιστούμε την ταυτότητά μας. Πιστεύουμε στη δύναμη του διαλόγου, όπλο μας

είναι ο λόγος. Με αυτόν γινόμαστε σεβαστοί από εκείνους που επέλεξαν τα όπλα

και τον θάνατο». Ο Αρκιμέντες είναι 38 χρόνων, πατέρας δύο παιδιών και

δήμαρχος εδώ και δύο χρόνια. «Είμαστε καλλιεργητές», λέει για τη φυλή του.

«Καλλιεργούμε τη γη, τη σεβόμαστε. Για μας είναι ιερή. Δεν έχουμε μολυνθεί από

το πνεύμα του κέρδους. Είμαστε άνθρωποι ήσυχοι και απλοί. Σκοπός μας είναι η

ευτυχία, που για μας σημαίνει να ζούμε με αρμονία και ειρήνη με όλους».

Ο δρόμος ήταν μακρύς και δύσκολος. «Αντισταθήκαμε σ’ έναν πόλεμο. Πολλοί φίλοι

σκοτώθηκαν στην πορεία, δολοφονημένοι από ένα κράτος που προσπάθησε να μας

χαρακτηρίσει φιλο-αντάρτες, ώστε να μας εξοντώσει», εξηγεί ο Αρκιμέντες. «Στην

πραγματικότητα θέλουν την περιοχή μας, πλούσια σε νερό, χρυσό, μάρμαρο και

βιοποικιλότητα. H οικονομική εξουσία είναι έτοιμη να κατασπαράξει πόρους και

ελπίδες». Από την άλλη οι αντάρτες των FARC έθεσαν για λίγο υπό κράτηση τον

δήμαρχο, τον Αύγουστο 2004, βάσει ενός επαναστατικού νόμου που λέει πως όποιος

εκλέγεται και δεν παραιτείται, γίνεται αυτομάτως συνεργός ενός πολιτικού

συστήματος που πρέπει να ανατραπεί, και συνεπώς εχθρός… «Στην Κολομβία δεν

υπάρχει ελευθερία, είμαστε όλοι σκλάβοι», λέει ο Αρκιμέντες. «H βία μάς

κρατάει στην υπανάπτυξη. Οι άνθρωποι ζουν ανάμεσα σε δύο πυρά και με λίγες

εναλλακτικές επιλογές: να σκύψουν το κεφάλι ή να κερδίσουν σεβασμό. Αλλά για

να καταφέρεις το δεύτερο, δεν μπορείς να είσαι μόνος. Όποιος είναι μόνος σ’

αυτήν τη χώρα, πεθαίνει».