H Tουρκία «πουλάει» την πρωτοβουλία για την Kύπρο

H προαναγγελθείσα πρωτοβουλία της Άγκυρας για το Κυπριακό ανακοινώθηκε χθες

από τον Αμπντουλάχ Γκιουλ, έχοντας τη δημόσια ή αφανή υποστήριξη της

Βρετανίας, των ΗΠΑ, του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, αλλά και του προέδρου

Πούτιν, με τον οποίο ο Ταγίπ Ερντογάν είχε συνομιλία 25 λεπτών.

H πρόταση του Αμπ. Γκιουλ, που έχει ήδη κοινοποιηθεί στα Ηνωμένα Έθνη, έχει

στόχο να μεταφέρει την πίεση που δέχεται η Άγκυρα από την Ευρώπη για την

εφαρμογή της τελωνειακής ένωσης με την Κύπρο – όρο που πρέπει να εφαρμόσει

εντός του 2006 – στο πλαίσιο ενός συνολικού πακέτου, που θα περιλαμβάνει τα

πάντα: από την επίλυση του Κυπριακού μέχρι την αποδοχή των Τουρκοκυπρίων από

τη διεθνή κοινότητα.

Τα κυριότερα σημεία της «πρωτοβουλίας» Γκιουλ είναι τα ακόλουθα: η χρήση

τουρκικών αεροδρομίων και λιμανιών από πλοία και αεροσκάφη της Κυπριακής

Δημοκρατίας. Το άνοιγμα των λιμανιών και του αεροδρομίου Τίμπου στα

κατεχόμενα. H συμμετοχή της Βόρειας Κύπρου στην τελωνειακή ένωση. H συμμετοχή

της Βόρειας Κύπρου σε όλες τις δραστηριότητες της διεθνούς κοινότητας. H

πραγματοποίηση τετραμερούς συνάντησης – Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρος, κατεχόμενα –

υπό τον Κόφι Ανάν μέχρι τον Μάιο ή τον Ιούνιο του 2006. H παρουσίαση των

αποτελεσμάτων από τον K. Ανάν στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Ο T. Ερντογάν δεν έκρυψε την πρόθεσή του να προσπαθήσει να «πουλήσει» την

τουρκική πρωτοβουλία στη διεθνή κοινότητα. Ανακοίνωσε, έτσι, πως προτίθεται να

συζητήσει τα ζητήματα αυτά με τον K. Ανάν και άλλους διεθνείς ηγέτες στο

διεθνές οικονομικό φόρουμ του Νταβός της Ελβετίας – όπου η Ελλάδα, για δεύτερη

συνεχή χρονιά, αποφάσισε να είναι απούσα. «Κανείς να μην περιμένει από την

Τουρκία να ακολουθήσει παθητική εξωτερική πολιτική που στηρίζεται στη μη

επίλυση. H Τουρκία θα συνεχίσει την πολυδιάστατη εξωτερική της πολιτική. Θα

συνεχίσει να αναλαμβάνει καθοριστικό ρόλο στον κόσμο και την περιοχή της»,

είπε ο T. Ερντογάν.

«Αμέτοχος τρίτος»

Αθήνα και Λευκωσία προσπάθησαν να τηρήσουν χαμηλούς τόνους έναντι της

τουρκικής πρωτοβουλίας. Ο Πέτρος Μολυβιάτης, που ρωτήθηκε στο πλαίσιο της

συνέντευξης Τύπου για τη Διαβαλκανική, απάντησε πως «νομίζω πως μπορώ να πω

ότι δεν φαίνεται να διαφέρει ουσιαστικά από παλαιότερες παρόμοιες τουρκικές

πρωτοβουλίες». H στάση της κυβέρνησης επικρίθηκε έντονα από την αντιπολίτευση.

«Λειτουργεί ως παρατηρητής και αμέτοχος τρίτος», είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ,

Γιώργος Παπανδρέου. Ενώ ο υπεύθυνος Εξωτερικής Πολιτικής του Κινήματος,

Χρήστος Παπουτσής, υπογράμμισε ότι «η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να απορρίψει

με αποφασιστικότητα την τουρκική πρόταση εμμένοντας στην πλήρη υλοποίηση των

υποχρεώσεων της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Τίποτε το νέο

Στο ίδιο πνεύμα με τον Π. Μολυβιάτη, πάντως, κινήθηκε και ο Κύπριος Πρόεδρος,

Τάσσος Παπαδόπουλος, που δήλωσε ότι δεν βλέπει τίποτε το νέο στις τουρκικές

προτάσεις που παρουσίασε ο Αμπ. Γκιουλ.

Την ίδια στιγμή, οξυμμένα είναι τα πνεύματα στη Λευκωσία, όπου έφθασε ο

Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Τζακ Στρο. Ο T. Παπαδόπουλος δεν πρόκειται να

τον δεχθεί, λόγω της εμμονής του Τζ. Στρο να επισκεφθεί τον M. Ταλάτ στο

«προεδρικό» του, αλλά ταυτοχρόνως σχεδιάζονται και μεγάλες κινητοποιήσεις

διαμαρτυρίας. H πληροφορία πως η περιοδεία του Τζακ Στρο ήταν «συμπληρωματική

των προσπαθειών του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ» δημιούργησε περαιτέρω καχυποψία

στην ελληνοκυπριακή πλευρά.

«Βάζει πλάτη»

Ερωτηματικά, πάντως, υπάρχουν γενικότερα όσον αφορά τη στήριξη που διαθέτει η

Άγκυρα, καθώς πέραν του Τζακ Στρο (ο οποίος αύριο θα γίνει δεκτός από τον K.

Καραμανλή), που είναι φανερό ότι «βάζει πλάτη» στην Τουρκία, και οι Αμερικανοί

δείχνουν να στηρίζουν τα τουρκικά σχέδια.

Χθες, η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, Κοντολίζα Ράις, συναντήθηκε με έναν

εκ των ισχυρότερων ανδρών της Τουρκίας, τον γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής

Ασφαλείας πρέσβη Γ. Αλπογκάν και σημειώθηκε προσέγγιση και στο θέμα του

Κυπριακού.

Το πλέον περίεργο είναι η σιγή ιχθύος που τήρησε χθες η Κομισιόν και ο

αρμόδιος επίτροπος, Όλι Ρεν, μολονότι είναι ο πλέον αρμόδιος να αποφανθεί εάν

η τουρκική «πρωτοβουλία» μπορεί να ενταχθεί ή όχι στους όρους που έχει θέσει η

Ευρώπη στην Τουρκία.