Η αντίστροφη μέτρηση

Ομόφωνα το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε χθες την αμερικανική

πρόταση ψηφίσματος για το Ιράκ. Η Ρωσία ήταν το τελευταίο εμπόδιο. Με την άρση

αυτού του εμποδίου – ή με την «εξαγορά» του – ο δρόμος για την υιοθέτηση του

αμερικανικού ψηφίσματος για το Ιράκ από το Συμβούλιο Ασφαλείας είχε πια

ανοίξει. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας αυτής δεν οδηγεί όμως κατ’ ανάγκην σε

πόλεμο. Ή, τουλάχιστον, δεν οδηγεί αυτομάτως σ’ αυτόν. Το παιχνίδι «της γάτας

με το ποντίκι» μπορεί να συνεχιστεί με τον Σαντάμ για αρκετούς ακόμη μήνες.

Πώς φτάσαμε στη συμφωνία;

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία άλλαξαν τη φρασεολογία σε δύο

παραγράφους, προκειμένου να διασκεδάσουν την ανησυχία της Γαλλίας και της

Ρωσίας ότι η υιοθέτηση του ψηφίσματος θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυτόματη

κήρυξη πολέμου κατά του Ιράκ. Με βάση τη νέα φρασεολογία, οι επιθεωρητές του

ΟΗΕ θα πρέπει να συντάξουν έκθεση για τυχόν παραβιάσεις της διαδικασίας των

επιθεωρήσεων από το Ιράκ. Το ψήφισμα δίνει επίσης στον Σαντάμ Χουσεΐν«μια

τελευταία ευκαιρία» να συνεργαστεί με τους επιθεωρητές, αφήνει ανοιχτό το

ενδεχόμενο να αρθούν οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν το 1990 και επαναλαμβάνει την

εθνική κυριαρχία της χώρας.

Τι σημαίνει η υιοθέτηση του ψηφίσματος;

Το Ιράκ έχει προθεσμία επτά ημερών από την έγκριση του ψηφίσματος να

συμφωνήσει με τους όρους που περιλαμβάνονται σ’ αυτό. Εφόσον συμβεί αυτό, ο

επικεφαλής των επιθεωρητών Χανς Μπλιξ θα ταξιδέψει στο Ιράκ και θα αρχίσει

αμέσως δουλειά. Η άφιξη του Μπλιξ στη Βαγδάτη αναμένεται την 19η ή την 20ή

Νοεμβρίου. Μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου, δηλαδή την 30ή ημέρα από την υιοθέτηση του

ψηφίσματος, το Ιράκ θα πρέπει να δώσει πλήρη αναφορά των προγραμμάτων χημικών,

βιολογικών και πυρηνικών όπλων. Εδώ μπορεί να σημειωθεί η πρώτη σύγκρουση, που

ίσως να αποβεί μοιραία.

Αν όμως ο Σαντάμ υπακούσει;

Με βάση το ψήφισμα, οι επιθεωρήσεις πρέπει να επαναληφθούν το αργότερα σε 45

ημέρες μετά την υιοθέτησή του, δηλαδή την 23η Δεκεμβρίου. Οι επιθεωρητές

έχουν, στη συνέχεια, 60 ημέρες για να αναφέρουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας την

πρόοδο των εργασιών τους. Εδώ υπάρχει ένα πονηρό σημείο: το ψήφισμα δεν

διευκρινίζει αν η περίοδος των 60 ημερών αρχίζει από τις 23 Δεκεμβρίου ή από

την ημέρα που οι επιθεωρητές θα φτάσουν στο Ιράκ, δηλαδή στις 19 Νοεμβρίου.

Υπό ποίες προϋποθέσεις μπορεί οι Ηνωμένες Πολιτείες να ζητήσουν στρατιωτική

δράση;

Οποιαδήποτε παραβίαση των όρων του ψηφίσματος μπορεί να κάνει τις Ηνωμένες

Πολιτείες να ζητήσουν την ανάληψη στρατιωτικής δράσης. Η Ουάσιγκτον έχει

δορυφόρους και άλλον εξοπλισμό που της επιτρέπουν να έχει ακριβή εικόνα των

οπλικών προγραμμάτων του Ιράκ. Αν λοιπόν η αναφορά που θα δώσει το Ιράκ δεν

περιλαμβάνει όλα τα όπλα που οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι πρέπει να

περιλαμβάνει, αυτό μπορεί να θεωρηθεί η αφορμή για την κήρυξη του πολέμου.

Ποιος θα κρίνει τελικά αν ο Σαντάμ θα εκπληρώσει ή όχι τους όρους του

ψηφίσματος;

Στο σημείο αυτό υπάρχει στο ψήφισμα μια σκόπιμη αοριστία. Οι Ηνωμένες

Πολιτείες κρατούν αυτόν τον ρόλο για τον εαυτό τους, ενώ η Ρωσία και η Γαλλία

επιμένουν πως αυτός ο ρόλος ανήκει στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Άλλα κράτη θα

δώσουν τη συγκατάθεσή τους για επίθεση, μόνο εφόσον υπάρξει ρητή εντολή των

Ηνωμένων Εθνών. Το πιθανότερο όμως είναι ότι δεν θα ερωτηθούν – ούτε τα

συγκεκριμένα κράτη ούτε τα Ηνωμένα Έθνη.

Η Φλωρεντία μιλάει

Ηην ώρα που η Αμερική ετοιμάζεται για πόλεμο κατά του Ιράκ, δεκάδες χιλιάδες

ειρηνιστές συγκεντρώνονταν χθες στη Φλωρεντία, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του

Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ. Με συνθήματα «Άνθρωποι και όχι κέρδη, ειρήνη και

όχι πόλεμος», οργανώσεις από όλον τον κόσμο που εναντιώνονται στην

παγκοσμιοποίηση και τη νέα τάξη, δίνουν ένα δυναμικό παρών στην ιστορική πόλη,

όπου η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι έχει λάβει δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.