Αναζήτηση
Το τέλος…
… του Λοράν Καμπίλα, όποιο και αν είναι αυτό καθώς υπάρχουν αναφορές που
τον φέρουν νεκρό, ύστερα από το προχθεσινό πραξικόπημα θα αφήσει ίσως το
Κονγκό (πρώην Ζαΐρ) χωρίς τον μοναδικό ισχυρό ηγέτη που θα μπορούσε να ενώσει
αυτή την απέραντη και χαώδη χώρα. Δεν μπόρεσε να τα καταφέρει, εμπλεκόμενος σε
έναν πόλεμο μεταξύ έξι χωρών και ακόμη περισσότερων αντάρτικων στρατών, ο
οποίος χαρακτηρίστηκε «πρώτος παγκόσμιος πόλεμος της Αφρικής». Όμως δεν είναι
μόνο το Κονγκό ούτε μόνο η Σιέρα Λεόνε ή ο πόλεμος μεταξύ Αιθιοπίας και
Ερυθραίας. Όλη η Αφρική διατρέχεται από μια μακριά αλυσίδα συγκρούσεων.
Οι συγκρούσεις…
|
|
… αυτές, από τη μια μεριά, θυμίζουν προέκταση των συγκρούσεων της εποχής του
διπολισμού με την αδιάλειπτη συνέχειά τους και, από την άλλη, παρουσιάζονται
με νέες μορφές, ακόμη πιο σοβαρές. Τα κίνητρα είναι διαφορετικά, αλλά στο
βάθος τους υπάρχει παντού η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης. Το μοντέλο
του μετααποικιακού αφρικανικού κράτους βρίσκεται σε κρίση είτε λόγω αδυναμίας
των τοπικών ηγεσιών είτε λόγω εξωτερικών πιέσεων. Το εξωτερικό χρέος
εξανεμίζει τον εθνικό πλούτο ο Καμπίλα είχε αρνηθεί να εξοφλήσει τις
δανειακές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει ο προκάτοχός του Μομπούτου,
προκαλώντας έτσι τη διεθνή οικονομική απομόνωσή του. Οι κανόνες της
«παγκοσμιοποιημένης» οικονομίας βαραίνουν τις εθνικές «κυριαρχίες». Οι
ομοιόμορφες συνταγές προσαρμογής που επιβάλλει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο
σε καθεστώτα κάθε τύπου και χρώματος διαβρώνουν τη λαϊκή αποδοχή των τοπικών
κυβερνήσεων.
Ο πρώτος…
… παγκόσμιος πόλεμος της Αφρικής δεν λέει να τελειώσει. Η Ουγκάντα και η
Ρουάντα πολεμούν μεταξύ τους αλλά και εναντίον του Κονγκό (Ζαΐρ) για να
ελέγξουν τα πλούτη του Κίβου. Ο Καμπίλα υποστηρίζεται από τη Ζιμπάμπουε, την
Αγκόλα, τη Ναμίμπια, το Τσαντ και το Σουδάν, χώρες που φοβούνται την κυριαρχία
των Τούτσι στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών μετά την τραγωδία του 1994. Στο
Αφρικανικό Κέρας, η Ερυθραία υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, ενώ η
Αιθιοπία εξοπλίζεται από την Κίνα, τη Ρωσία και τη Γαλλία.
Η ειρήνευση…
… σε αυτό το πλαίσιο συμμαχιών και συμφερόντων είναι αδύνατη και όπου αυτή
επιτυγχάνεται είναι προσωρινή και συγκυριακή. Τη μια, ας πούμε, οι Αμερικανοί
θέλουν ειρήνη στο Κέρας και την άλλη πόλεμο, όπως πριν από δύο χρόνια, όταν
νικούσε η Ερυθραία. Η Βρετανία παρεμβαίνει στην πρώην αποικία της Σιέρα Λεόνε,
όπου διατηρεί συμφέροντα στα αδαμαντωρυχεία της χώρας, και επιβάλλει μια πιο
ισχυρή παρουσία των δυνάμεων του ΟΗΕ στην περιοχή. Αντίθετα, ο ΟΗΕ μπλοκάρεται
από τη βρετανική και την αμερικανική διπλωματία στο Κίβου, όταν το
καταλαμβάνουν η Ρουάντα και η Ουγκάντα, που είναι σύμμαχοι των ΗΠΑ. Όλοι
μιλούν για ανθρωπιστικά κίνητρα, αλλά στην πραγματικότητα όλοι ακονίζουν τα
όπλα, πρόχειρα σε κάθε ευκαιρία για να μοιραστούν τα τεράστια πλούτη της
πάμπτωχης Αφρικής.
