«Υπάρχει στο αεροπλάνο γιατρός;». Αυτή η φράση, η οποία μοιάζει παρμένη από

τον κινηματογράφο, μας υπενθυμίζει πως, παρ’ ότι δεν είναι ιδιαίτερα συχνά τα

ιατρικά περιστατικά που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια μιας αεροπορικής

πτήσης, είναι απτή πραγματικότητα, την οποία πρέπει να ξέρουμε πώς να

αντιμετωπίσουμε.

Σύνδρομο οικονομικής θέσης. Πρέπει να προσέξετε για να μην αποβεί επικίνδυνο

για την υγεία σας το αεροπορικό ταξίδι που θα πραγματοποιήσετε

Είναι γεγονός πως τα αεροπορικά ταξίδια δεν είναι χωρίς κινδύνους. Σύμφωνα με

στοιχεία που δημοσιοποίησε η βρετανική αεροπορική εταιρεία British Airways, η

οποία μεταφέρει 37 εκατομμύρια επιβάτες τον χρόνο, σε 420.000 πτήσεις που

πραγματοποιεί ετησίως περίπου ένας επιβάτης στους ένδεκα χιλιάδες θα

παρουσιάσει κάποιο ιατρικό πρόβλημα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

Η πλειονότητα ­ πρόκειται περίπου για το 70% ­ όμως των επειγόντων

περιστατικών που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια αεροπορικής πτήσης δεν είναι

ιδιαίτερης σοβαρότητας, και συνήθως αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά από το

πλήρωμα του αεροπλάνου.

Οι παρενέργειες

Ναυτία, έμετος, διάφορα γαστρεντερικά προβλήματα, προβλήματα και τραυματισμοί

στα αυτιά, αναπνευστικά, ουρολογικά και αλλεργικά προβλήματα είναι οι συνήθεις

παρενέργειες των περισσότερων μακρινών αεροπορικών ταξιδιών.

Σε αυτά όμως προστίθενται ενίοτε και συμπτώματα πολύ μεγαλύτερης σοβαρότητας,

που αποβαίνουν ακόμη και μοιραία, μερικές φορές. Μερικά από αυτά τα συμπτώματα

είναι οι φλεβίτιδες και οι θρομβώσεις, που προκαλούνται όταν οι επιβάτες του

αεροπλάνου δεν ασκούνται καθόλου κατά τη διάρκεια των πολλών ωρών του μακρινού

αεροπορικού ταξιδιού.

Οι υπεύθυνοι των ιατρικών υπηρεσιών που παρέχονται σε επείγοντα περιστατικά σε

όλα τα αεροδρόμια του Παρισιού (SMU), Μισέλ Κλερέλ και Ζιλ Κεγιάρ,

παρουσίασαν, στις 11 Μαΐου του 1999, ενώπιον της Ιατρικής Ακαδημίας, έρευνα

για τα αγγειακά επεισόδια που σημειώνονται κατά τη διάρκεια πολύωρων πτήσεων.

Από την έρευνα προκύπτει ότι τα επεισόδια αυτά σημειώνονται ολοένα και

συχνότερα κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών.

Σύμφωνα με την ιατρική υπηρεσία επειγόντων περιστατικών των αεροδρομίων του

Παρισιού, αυτό το «σύνδρομο της οικονομικής θέσης» εμφανίζεται ολοένα και

συχνότερα, κυρίως λόγω του ολοένα και αυξανόμενου αριθμού των ηλικιωμένων

ατόμων που πραγματοποιούν μακρινά, πολύωρα αεροπορικά ταξίδια.

Με αυτήν την άποψη συγκλίνει και ο υπεύθυνος των ιατροφαρμακευτικών υπηρεσιών

του βρετανικού αεροδρομίου του Γκάτγουικ, Τόνι Γκούντγουιν.

Η ιστορία του «συνδρόμου της οικονομικής θέσης»

Σε άρθρο του που κυκλοφόρησε στο βρετανικό ιατρικό έντυπο «British Medical

Journal», στις 25 Νοεμβρίου του 2000, ο Τόνι Γκούτγουιν τονίζει πως «τα

επείγοντα ιατρικά περιστατικά που παρουσιάζονται εν πτήσει, αυξάνονται ανάλογα

με τον ολοένα και αυξανόμενο αριθμό των ηλικιωμένων ατόμων που πραγματοποιούν

πολύωρα μακρινά ταξίδια».

Υπενθυμίζεται ότι το «σύνδρομο οικονομικής θέσης» ­ δηλαδή αγγειακό επεισόδιο

που προκαλείται κατά τη διάρκεια πολύωρων πτήσεων ­ πλήττει όχι μόνον τους

επιβάτες της οικονομικής θέσης, αλλά και επίσης τους επιβάτες της πρώτης θέσης

και της business class που δεν προνοούν να κάνουν λίγους βηματισμούς μέσα στο

αεροπλάνο στη διάρκεια πτήσεων άνω των πέντε ωρών και ειδικά αν έχουν

προδιάθεση για καρδιαγγειακό επεισόδιο.

Η ιστορία αυτή έγινε γνωστή για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό, τον περασμένο

Σεπτέμβριο, όταν μία νεαρή γυναίκα, η 28χρονη Έμα Κριστόφερσεν από την Ουαλία,

πέθανε από θρόμβωση στο αεροδρόμιο του Λονδίνου, στο Χίθροου, ύστερα από 20

ώρες πτήσης από τη Μελβούρνη, με την εταιρεία Quantas.

Τότε λοιπόν, ο σύζυγος της Έμα Κριστόφερσεν, μαζί με άλλα εννέα άτομα ­

επιβάτες που υπέστησαν το «σύνδρομο της οικονομικής θέσης» ­, στράφηκαν

εναντίον των αεροπορικών εταιρειών. Έτσι, σύμφωνα με το δικηγορικό γραφείο

Slater και Gordon στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας, δέκα άτομα υπέβαλαν μήνυση κατά

των εταιρειών: Quantas, British Airways, Air France, Emirates Airlines και Air

New Zealand.

Οι μηνυτές επιρρίπτουν στις παραπάνω εταιρείες την κατηγορία ότι δεν τους

είχαν ενημερώσει για τους κινδύνους που διέτρεχαν παραμένοντας καθισμένοι στη

θέση τους κατά τη διάρκεια πολύωρης πτήσης και ο καθένας τους ζητά αποζημίωση

60.000 δολάρια Αυστραλίας.

Σε ένα πάντως στοιχείο συμφωνούν όλοι ανεξαιρέτως οι ειδικοί, αλλά και οι

αεροπορικές εταιρείες ­ ότι καλύτερο απ’ όλα είναι η πρόληψη. Έτσι λοιπόν, για

να προφυλάγεστε από το «σύνδρομο της οικονομικής θέσης», πρέπει, κατά τη

διάρκεια πολύωρων αεροπορικών πτήσεων, να πίνετε νερό, να σηκώνεστε τακτικά

και να κάνετε μερικά βήματα μέσα στο αεροπλάνο, να κάνετε μικρές ασκήσεις στα

χέρια και τα πόδια σας. Θεωρείται επίσης σωστό να φοράτε ευρύχωρα ρούχα.