Αναζήτηση
Μπορεί η παρουσία του Δημήτρη Αβραμόπουλου να μη συνιστά «πολιτική πρόταση»,
όσοι σχολίαζαν όμως ειρωνικά τη φράση τη βραδιά που ανακοίνωσε το νέο κόμμα
έπαψαν πολύ σύντομα να χαμογελούν. Κάτι ήξερε ο Χέγκελ που μιλούσε για την
«πονηριά της ιστορίας»: Η παρουσία του δημάρχου έχει προκαλέσει νευρική κρίση
στην Κεντροδεξιά, ενώ στον χώρο της Αριστεράς ο προβληματισμός είναι έντονος
και η κινητικότητα μεγάλη. Ειδικότερα στον ΣΥΝ φοβούνται μήπως βρεθούν οριακά
εκτός Βουλής. Ωστόσο, πιστεύουν ταυτόχρονα πως, στην περίπτωση που θα σπάσει η
αυτοδυναμία, ανοίγει το πολιτικό παιχνίδι και ο ΣΥΝ αποκτά προνομιακό ρόλο για
τη συμμετοχή σε κυβερνήσεις συνεργασίας.
Δεν κερδίζει ψηφοφόρους
Πέρα από το γεγονός ότι στα νιάτα του φλέρταρε με τον Δημοκρατικό Αγώνα, ποια
μπορεί να είναι η σχέση του Δημήτρη Αβραμόπουλου με την Αριστερά; Η εξαγγελία
του κόμματός του μπορεί να έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από επώνυμα στελέχη του
χώρου, όπως ο Κ. Λιάσκας και ο Κώστας Ζουράρις, δεν δείχνει όμως να κερδίζει
τους αριστερούς ψηφοφόρους. Οι πολιτικοί αναλυτές συμφωνούν ότι η απήχησή του
στην Αριστερά είναι περιορισμένη: Σε περίπτωση που το κόμμα Αβραμόπουλου
καταφέρει να φθάσει το 15%, το μάξιμουμ που παίρνει από τον χώρο της Αριστεράς
είναι περίπου μία ποσοστιαία μονάδα. Αυτή δεν κατανέμεται όμως αναλογικά. Ο
Συνασπισμός χάνει το μεγαλύτερο ποσοστό στο νέο κόμμα, κάτι που μπορεί να
θέσει σε κίνδυνο τη βουλευτική του εκπροσώπηση, δεδομένου ότι η εκλογική του
αφετηρία είναι το 3,2%. Αντίθετα, το ΚΚΕ δεν απειλείται.
Ο βαθμός κινδύνου
Επισήμως, ο ΣΥΝ υποστηρίζει πως το κόμμα Αβραμόπουλου δεν τον αφορά. Κατ’
ιδίαν, τα στελέχη του παραδέχονται ότι ένα νέο κόμμα «παίρνει από όλους τους
χώρους».
Οι εκτιμήσεις τους διαφέρουν ως προς τον βαθμό του κινδύνου. Σύμφωνα με
πληροφορίες, η ηγετική ομάδα πιστεύει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν είναι οι
διαρροές προς τον Αβραμόπουλο αλλά η αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού: «Αυτό
που έδειξαν οι προηγούμενες εκλογές είναι πως ο Καραμανλής κέρδισε τον μεσαίο
χώρο και ότι το ΠΑΣΟΚ πήρε τις εκλογές επειδή συρρίκνωσε την Αριστερά.
Με τον Καραμανλή και τον Αβραμόπουλο να διεκδικούν τον μεσαίο χώρο, το ΠΑΣΟΚ
θα προσπαθήσει να αντλήσει κάθε διαθέσιμη ψήφο από τα αριστερά του».
Οι ίδιες πληροφορίες φέρουν την ηγεσία του ΣΥΝ να πιστεύει ότι το κόμμα μπορεί
να αντέξει σε μια επίθεση, επειδή μπορεί να επικαλεστεί το κοινωνικό έλλειμμα
της κυβέρνησης. Θεωρεί μάλιστα πως αν ο Αβραμόπουλος φανεί να τα καταφέρνει, η
διαπραγματευτική θέση του ΣΥΝ ενισχύεται. Πάντως δεν συμμερίζονται όλοι στον
ΣΥΝ την εκτίμηση της ηγεσίας. Στελέχη που συνομιλούν με την πρώην πρόεδρο του
κόμματος κ. Δαμανάκη κάνουν λόγο για μακάρια στάση της ηγεσίας απέναντι στις
εξελίξεις και εκφράζουν την ανησυχία τους για τη συνολική επιβίωση της
παράταξης.
Συμπίπτουν σ’ ένα σενάριο
Τα συμφέροντα του Αβραμόπουλου και των αριστερών κομμάτων συμπίπτουν σε ένα
σενάριο: Ο δήμαρχος τα χρειάζεται στη Βουλή, για να μειώσει το ποσοστό που
«μπλοκάρει» την αυτοδυναμία. Εκείνα πάλι θέλουν να ξεπεράσει το κόμμα
Αβραμόπουλου το κρίσιμο 13,2% για να καταρρεύσει το δικομματικό σύστημα και να
αλλάξει ο εκλογικός νόμος. Η ηγεσία του ΚΚΕ δείχνει ότι μάλλον θεωρεί το
συγκεκριμένο σενάριο επικίνδυνο. Στο 16ο Συνέδριο, η κ. Παπαρήγα δήλωσε ότι «η
άρχουσα τάξη στηρίζει και ενθαρρύνει πάντα κάθε προσπάθεια συμβιβασμού με τη
σημερινή τάξη πραγμάτων, τόσο από τα αριστερά όσο και από τα δεξιά» και έκανε
λόγο για «φαινόμενο αναχωμάτων».
Πρόσφατα στον «Ριζοσπάστη» ο Ν. Μπογιόπουλος διευκρίνισε πως η ολιγαρχία γεννά
πολιτικά παιχνίδια: «Βρισκόμαστε ενώπιον του παιχνιδιού της δημιουργίας ενός
νέου κόμματος από τη δεξιά. Δεν είναι το μόνο. Έχουμε και τις κινήσεις από τα
αριστερά (Δαμανάκη, Μπίστη) ή κόλπα τύπου Πάγκαλου… Η άρχουσα τάξη συντηρεί
και πριμοδοτεί αυτά τα παιχνίδια». Αυτό σημαίνει ότι η στάση του ΚΚΕ απέναντι
στον Αβραμόπουλο, αλλά και κάθε απόπειρα κεντροαριστερών συνεργασιών, είναι
σαφής: Κάθετη αντιπαράθεση.
Ανοίγει το παιχνίδι
Το ίδιο σενάριο όμως προκαλεί από αισιοδοξία μέχρι και ευφορία στον χώρο
μεταξύ ΚΚΕ και ΠΑΣΟΚ. Στο ΣΥΝ, ο πρόεδρος του κόμματος και η ηγετική ομάδα
εμφανίζονται σήμερα αρνητικοί απέναντι στις προτάσεις συνεργασίας. Δεν
αποκλείεται όμως να αλλάξουν τη στάση τους – και ορισμένοι εκτιμούν ότι θα το
κάνουν – αν φανεί πως ο Αβραμόπουλος τα καταφέρνει. «Ανοίγει το παιχνίδι, ο
ΣΥΝ έρχεται σε προνομιακή θέση», είναι το επιχείρημα.
Ο Νίκος Κωνσταντόπουλος άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, λέγοντας ότι δεν
απορρίπτει τις κυβερνήσεις συνεργασίας σε προγραμματική βάση και μιλώντας για
μετατόπιση του πολιτικού άξονα προς τα αριστερά. Σύμφωνα με πληροφορίες, όμως,
η ηγετική ομάδα εκτιμά πως το ΠΑΣΟΚ δεν θα μπει σε λογική συνεργασιών και
περιμένει ισχυρή προσπάθεια άλωσης του χώρου, οπότε προέχει η άμυνα: «Το ΠΑΣΟΚ
θα προσπαθήσει να μην απαντάει στο δίλημμα».
Η μειοψηφία προκρίνει μια πιο επιθετική στάση: Πιστεύει πως είναι η στιγμή να
αναλάβει ο ΣΥΝ την πρωτοβουλία, και σύμφωνα με πληροφορίες σκοπεύει τον
Ιανουάριο να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη συνεργασία όλων των δυνάμεων της
Κεντροαριστεράς.
Η στάση του Αριστερού Ρεύματος απέναντι στις συνεργασίες με το ΠΑΣΟΚ δεν είναι
εμπόδιο: «Και οι πιο αδιάλλακτοι το ξανασκέφτονται. Ο Δραγασάκης υπήρξε
υπουργός, υπάρχει μια κουλτούρα συμμετοχής σε κυβερνητικά σχήματα»,
υποστηρίζει ένα στέλεχος της μειοψηφίας. «Το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΝ είναι
υποχρεωμένοι από τα πράγματα να αρχίσουν να συζητούν. Αλλιώς ανοίγουν τον
δρόμο για να έρθει στα πράγματα ο Συνασπισμός της Δεξιάς και της Προόδου, να
μετατοπιστεί ο άξονας προς τα δεξιά», προσθέτει.
Και οι ανένταχτοι
Η παρουσία Αβραμόπουλου προκαλεί επιτάχυνση των διαδικασιών και στους
ανένταχτους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η σύνδεση της ΑΕΚΑ, του Δικτύου και της
Πρωτοβουλίας σε ένα χαλαρό σχήμα, όπου αναμένεται να συμμετάσχουν
προσωπικότητες όπως ο Ρ. Σωμερίτης, ο πρώην βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ Π.
Παρασκευόπουλος, ο Γ. Βούλγαρης κ.α., πρόκειται να γίνει τον Ιανουάριο. Ο
Νίκος Μπίστης θεωρεί ότι η αναδιάταξη της Κεντροδεξιάς μπορεί να προκαλέσει τη
διεύρυνσή της. Η απάντηση είναι η Κεντροαριστερά, η πρωτοβουλία όμως βρίσκεται
στα χέρια του Σημίτη.
Για τους πολιτικούς αναλυτές, οι προοπτικές που ανοίγονται για την Αριστερά
τελούν υπό αίρεση. «Εάν τα πράγματα οδηγηθούν σε πόλωση, το ΠΑΣΟΚ θα μαζέψει
όλες τις ψήφους. Και όσο για την Κεντροαριστερά, η σχετική συζήτηση υπάρχει
στο πολιτικό μας σύστημα σχεδόν από το 1974».
Το κλίμα που επικρατεί στην Αριστερά ίσως να περιγράφεται ακριβώς με μια φράση
του Μάο: «Μεγάλη αναταραχή, ωραία κατάσταση».
