Δυσκολεύονται να χρησιμοποιήσουν το ψαλίδι. Κρατούν το μαχαίρι και το

πιρούνι με αντίθετο χέρι από τους υπόλοιπους. Τους είναι αδύνατον να ανοίξουν

μια κονσέρβα, ενώ στις αίθουσες των Πανεπιστημίων ταλαιπωρούνται για να

κρατήσουν σημειώσεις, αφού τα ατομικά θρανία είναι φτιαγμένα για να

διευκολύνουν αποκλειστικά τους… άλλους.

Είναι 500 εκατομμύρια σε όλο τον πλανήτη και όμως, πολλές φορές, αισθάνονται

ξένοι σε αυτόν. Πρόκειται για τους αριστερόχειρες, οι οποίοι χθες γιόρτασαν

την Παγκόσμια Ημέρα τους. Την 13η Αυγούστου καθιέρωσε ως Παγκόσμια Ημέρα

Αριστερόχειρων η οργάνωση Left Handers, που έχει έδρα το Λονδίνο και έχει

δημιουργήσει το Left-Handers Club. Σκοπός της είναι να «φέρει σε επαφή όλους

αυτούς τους ανθρώπους από όλο τον κόσμο οι οποίοι, ενώ είναι απόλυτα

φυσιολογικοί, ζουν έναν κόσμο που είναι φτιαγμένος… ανάποδα», όπως λέει και

στο καταστατικό της. Η Παγκόσμια Ημέρα τιμήθηκε με διοργάνωση συζητήσεων σε

ευρωπαϊκές χώρες για τις δυνατότητες και τις ανάγκες των αριστερόχειρων, καθώς

και με την εξαγγελία σεμιναρίων κατά τα οποία ειδικοί θα εξηγούν στους γονείς

για ποιο λόγο τα παιδιά τους που θέλουν να γράφουν με το αριστερό δεν

αντιμετωπίζουν κανέναν κίνδυνο. Στην Ελλάδα και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες

όσοι ενδιαφέρθηκαν μπορούσαν να παρακολουθήσουν την εξέλιξη και τα

συμπεράσματα αυτών των εκδηλώσεων μέσω του Ίντερνετ.

Η Left-Handers έχει δημιουργήσει ένα site στο Δίκτυο (http: www.left-handersday.com). Εκεί

μπορεί κανείς να βρει πληροφορίες σχετικά με τις σύγχρονες αντιλήψεις για την

προέλευση της αριστεροχειρίας. Επίσης ορισμένα ενδιαφέροντα στατιστικά

στοιχεία, όπως ότι οι περισσότεροι αριστερόχειρες έχουν μεγαλύτερη

καλλιτεχνική φλέβα από τους δεξιόχειρες, πως σημειώνουν καλύτερες αθλητικές

επιδόσεις, ότι έχουν έφεση στις τέχνες κ.λπ.

«Δεν είναι ασθένεια»

«Η αριστεροχειρία δεν είναι σε καμία περίπτωση ασθένεια. Είναι φυσιολογική

παραλλαγή», τονίζει ο γιατρός Αναστάσιος Σπαντιδέας, διδάκτωρ του

Πανεπιστημίου Αθηνών. «Δεν είναι κληρονομική και παρουσιάζεται με την ίδια

συχνότητα τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες. Σύμφωνα με τις σύγχρονες

θεωρίες, είναι απαράδεκτο να πιέζεται ένα παιδί, από τους γονείς και τους

δασκάλους του, να γράφει με το δεξί όταν η προδιάθεσή του είναι να γράφει με

το αριστερό. Αυτές οι προκαταλήψεις ανήκουν οριστικά στο παρελθόν», λέει.

Η προκατάληψη περί «καλού δεξιού και κακού αριστερού» έως και πριν από λίγα

χρόνια ήταν πολύ ισχυρή στην ελληνική κοινωνία. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις

όπου γονείς, ακόμα και δάσκαλοι, έδεναν στην πλάτη το αριστερό χέρι των

παιδιών, στην ηλικία των έξι και επτά χρόνων, για να τα κάνουν να συνηθίσουν

να γράφουν με το δεξί. Δικαιολογούσαν μάλιστα αυτές τις ενέργειες, λέγοντας

ότι το έκαναν για «το καλό των παιδιών». Αν γίνονταν αριστερόχειρες θα είχαν

μη φυσιολογική συμπεριφορά, θα αντιμετώπιζαν δυσκολίες στην καθημερινή τους

ζωή και οι αρνητικές επιπτώσεις, τόσο στην επίδοση των μαθημάτων όσο και στη

διανοητική τους κατάσταση, θα ήταν μεγάλες… Ακόμα και παροιμίες

επιστρατεύθηκαν για να ενισχύσουν αυτή τη θεωρία. «Όλα πάνε δεξιά», όλα πάνε

καλά δηλαδή. Ενώ αν πήγαιναν αριστερά… «Όχι μόνο δεν είχαν βάση όλα αυτά,

αλλά αντίθετα όσοι σε κάποια φάση της ζωής τους υπέστησαν υπερβολική πίεση

προκειμένου να γράψουν με το δεξί ενδέχεται να εκδηλώσουν δυσκολίες, όπως

δυσλεξία, ακόμα και έπειτα από πολλά χρόνια», τονίζει ο κ. Σπαντιδέας. Οι

επιστημονικές απόψεις για την προέλευση και την αιτιολογία της αριστεροχειρίας

συγκλίνουν στο ότι το μυστικό βρίσκεται στον εγκέφαλο. «Το χαρακτηριστικό

σημείο του εγκεφάλου που ρυθμίζει με ποιο χέρι θα γράφουμε, ποιο χέρι θα

χρησιμοποιούμε με περισσότερη ευκολία δηλαδή, ονομάζεται κέντρο λόγου», εξηγεί

ο κ. Σπαντιδέας. «Όταν το κέντρο λόγου βρίσκεται στο δεξιό ημισφαίριο του

εγκεφάλου ο άνθρωπος γίνεται αριστερόχειρας, ενώ όταν βρίσκεται στο αριστερό

τότε γίνεται δεξιόχειρας».

Αναγνωρίζουν δύσκολα το ψέμα

«Είναι γεγονός πάντως ότι οι αριστερόχειρες αντιμετωπίζουν μικροπροβλήματα

στην καθημερινή τους ζωή. Ο κόσμος μας είναι φτιαγμένος για δεξιόχειρες»,

συμπληρώνει ο κ. Σπαντιδέας.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό των αριστεροχείρων, σύμφωνα με τις πληροφορίες που

δημοσιεύονται στο site της παγκόσμιας οργάνωσής τους, είναι ότι αναγνωρίζουν

πολύ δυσκολότερα το ψέμα από ό,τι οι δεξιόχειρες.

Το 1997 είχε γίνει ένα πείραμα μέσω της τηλεόρασης στο οποίο έλαβε μέρος ο

πληθυσμός της πόλης Γιορκσάιρ, στη Βρετανία.

Το τηλεοπτικό κανάλι αυτής της μικρής πόλης μετέδωσε εκπομπή στην οποία ένας

αφηγητής διηγήθηκε μια ιστορία από την παιδική του ηλικία. Κατόπιν οι

τηλεθεατές εκλήθησαν να απαντήσουν σε δύο ερωτήσεις: η πρώτη ήταν αν η ιστορία

ήταν αληθινή και η δεύτερη αν οι ίδιοι ήταν δεξιόχειρες ή αριστερόχειρες.

Τελικά, η ιστορία ήταν ψεύτικη. Το 80% σχεδόν των δεξιόχειρων το αντελήφθη.

Στους αριστερόχειρες το ποσοστό ήταν μόλις κάτι παραπάνω από το 50%.

«Η εξήγηση βρίσκεται σίγουρα στον εγκέφαλο», ανέφερε σχολιάζοντας τα

αποτελέσματα της έρευνας ο καθηγητής Ρίτσαρντ Ουάισμαν του Πανεπιστημίου του

Χερφορντσάιρ, μιας γειτονικής πόλης του Γιορκσάιρ. «Μένει, αυτή την εξήγηση να

την αποκωδικοποιήσουμε…».

Ήταν διάσημοι και ικανοί για όλα

Στην ίδια σελίδα, στο Ίντερνετ, δημοσιεύεται ένας πολύ ενδιαφέρων κατάλογος

διασήμων, ανά τους αιώνες, αριστερόχειρων. Στην εισαγωγή αναφέρεται ότι «οι

αριστερόχειρες απέδειξαν κατά τη διάρκεια της Ιστορίας ότι είναι ικανοί για

όλα. Και για τα καλύτερα και για τα χειρότερα».

Ο Ιούλιος Καίσαρ, π.χ., ήταν αριστερόχειρας. Το ίδιο και ο Μέγας Ναπολέων. Ο

Λεονάρντο ντα Βίντσι ζωγράφιζε τα αριστουργήματά του χρησιμοποιώντας κυρίως το

αριστερό του χέρι. Το ίδιο και ο Πάμπλο Πικάσο.

Ο ποδοσφαιριστής Πελέ ήταν γνωστός αριστερόχειρας. Το δυνατό του σουτ, το

«καλό» του πόδι, ήταν το αριστερό. Δύο μέλη του συγκροτήματος Μπιτλς (ο Πολ

ΜακΚάρτνεϊ και ο Ρίγκο Σταρ) έπαιζαν κιθάρα και ντραμς προσαρμόζοντας το σώμα

τους στο γεγονός ότι ήταν αριστερόχειρες.

Ο Τσάρλι Τσάπλιν και η Μέριλιν Μονρόε ήταν αριστερόχειρες. Το ίδιο και οι Τζιμ

Χέντριξ και Ντέιβιντ Μπόουι. Αριστερόχειρας ήταν και ο διάσημος ηθοποιός Τομ

Κρουζ, αλλά οι γονείς του τον πίεζαν να γράφει με το δεξί όταν ήταν μικρός με

αποτέλεσμα να παρουσιάσει συμπτώματα δυσλεξίας κάποια χρόνια αργότερα. Ο Τομ

Κρουζ είναι από τις περιπτώσεις των ανθρώπων που, ενώ γράφουν με το δεξί, για

όλες τις άλλες δουλειές χρησιμοποιούν το αριστερό.

Περίοπτη θέση στον διάσημο κατάλογο των αριστερόχειρων έχουν και οι τρεις

τελευταίοι πρόεδροι των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Ρόναλντ Ρήγκαν έγραφε με το

δεξί, αλλά χρησιμοποιούσε το αριστερό χέρι του για οτιδήποτε άλλο.

Ο Τζωρτζ Μπους και ο Μπιλ Κλίντον είναι επίσης αριστερόχειρες. Το ίδιο και ο

πρόεδρος τη δεκαετία του ’70 Τζέραλντ Φορντ.

Δεν υπάρχουν στοιχεία στη χώρα μας

Στην Ελλάδα οι αριστερόχειρες δεν είναι οργανωμένοι σε κάποιο σύλλογο και δεν

είναι καταγεγραμμένοι όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες. «Δεν υπάρχουν στοιχεία,

ενδεχομένως και εξαιτίας της προκατάληψης που επικρατούσε στην ελληνική

κοινωνία» τονίζει ο Φίλιππος Βλάχος, συγγραφέας που είχε γράψει στο παρελθόν

βιβλίο για την αριστεροχειρία. «Μόνο παρατηρώντας μπορούμε να διαπιστώσουμε αν

ένας πολιτικός ή ένας ηθοποιός ή ένας συγγραφέας γράφει με το αριστερό, για να

αναφερθώ στα επίσημα πρόσωπα», καταλήγει. Πιο εύκολα είναι τα πράγματα με τους

αθλητές. Οι ποδοσφαιριστές π.χ. είναι περισσότερο αριστεροπόδαροι παρά

αριστερόχειρες, αν και «όποιος χρησιμοποιεί πιο εύκολα το αριστερό του χέρι,

χρησιμοποιεί με την ίδια ευκολία και το αριστερό του πόδι. Και στα δύο άκρα,

από την ίδια μεριά του σώματός του, έχει την περισσότερη δύναμη», τονίζουν οι

νευρολόγοι. Γνωστοί ποδοσφαιριστές που το αριστερό τους σουτ γίνεται…

ιδιαίτερα αντιληπτό από τους αντιπάλους τους είναι οι Γρηγόρης Γεωργάτος,

Βασίλης Τσάρτας και Τάκης Φύσσας.