Το Έκτατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής, αυτό το Σαββατοκύριακο στο Τάμπερε της

Φινλανδίας, είναι αλλιώτικο από τα άλλα. Γιατί σ’ αυτό οι ηγέτες της

Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα συζητήσουν ούτε για την ΟΝΕ και την πορεία του ευρώ,

ούτε για την προσεχή διεύρυνση της Ένωσης με τις χώρες της Κεντρικής και

Ανατολικής Ευρώπης και την Κύπρο, ούτε για την εξωτερική πολιτική. Στην

ατζέντα του Συμβουλίου, για πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

βρίσκονται θέματα που αφορούν στη δημιουργία ενός άλλου ενιαίου χώρου, πέραν

της εσωτερικής αγοράς και του ενιαίου νομίσματος. Στο Τάμπερε, οι δεκαπέντε

ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλούνται να θέσουν τα θεμέλια και να χαράξουν

πολιτικές προκειμένου εντός της προσεχούς πενταετίας να διαμορφωθεί για τους

Ευρωπαίους πολίτες ένας «Κοινός Χώρος Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης»,

όπως ακριβώς επιτάσσει η Συνθήκη του Άμστερνταμ, που με τις ευλογίες και των

εθνικών Κοινοβουλίων έχει τεθεί σε ισχύ από την 1η Μαΐου 1999. Έτσι, οι

δεκαπέντε καλούνται να λάβουν αποφάσεις για την εναρμόνιση και την

κοινοτικοποίηση πολιτικών που μέχρι σήμερα ασκούνταν εντός των εθνικών

συνόρων, όπως θέματα δικαιοσύνης και δημόσιας τάξης, μετανάστευσης και ασύλου,

καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος.

Η Φινλανδία, που ασκεί την προεδρία της Ένωσης κατά το τρέχον εξάμηνο, έχει

πάρει πολύ ζεστά το θέμα και φιλοδοξεί στο Τάμπερε να δεσμεύσει τις χώρες-μέλη

πάνω σε κοινές πολιτικές κατευθύνσεις, προτεραιότητες και συγκεκριμένους

στόχους. Ο Φινλανδός πρωθυπουργός κ. Πάαβο Λίπονε, μετά τις επαφές που είχε με

τις πολιτικές ηγεσίες των κρατών-μελών, αισιοδοξεί πως θα υπάρξουν συγκλίσεις

σε πολλά σημεία που αφορούν κοινές πολιτικές και ανταποκρίνονται σε θέματα που

απασχολούν τους πολίτες στην καθημερινή τους ζωή.

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλούνται να δώσουν λύσεις σε δύσκολα

προβλήματα και να απαντήσουν σε κρίσιμα ερωτήματα, όπως για παράδειγμα: Γιατί

δεν υπάρχει αποτελεσματική αντιμετώπιση του οικονομικού εγκλήματος; Ποια

πρέπει να είναι η πολιτική της Ένωσης απέναντι σε τρίτες χώρες οι οποίες δεν

εφαρμόζουν τις διεθνείς συμβάσεις που στοχεύουν στην καταπολέμηση του

οικονομικού εγκλήματος και ιδιαίτερα στο ξέπλυμα χρήματος; Ποια πρέπει να

είναι τα στοιχεία μιας πολιτικής πρόληψης του εγκλήματος, όπως π.χ. στο χώρο

των ναρκωτικών και της εμπορίας γυναικών και παιδιών; Ποιος θα πρέπει να είναι

ο συντονιστικός ρόλος του Europol; Θα υπάρξει αμοιβαία αναγνώριση των

δικαστικών αποφάσεων; Τι μέτρα πρέπει να ληφθούν, ώστε να διευκολύνεται η

πρόσβαση των πολιτών στη δικαιοσύνη, σε οποιαδήποτε χώρα της Ένωσης και αν

βρεθούν; Ποιες είναι οι θεμελιώδεις αρχές για τη δημιουργία μιας ενιαίας

πολιτικής ασύλου και πώς αυτές οι αρχές θα μεταφραστούν σε νόμους; Η

αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης θα συμπεριλάβει μέτρα κατά της

παράνομης απασχόλησης και κατά των εμπόρων παράνομης εργασίας;

Ασφαλώς το εγχείρημα του ενιαίου χώρου δεν είναι ούτε εύκολο ούτε απλό.

Αντιθέτως δημιουργεί αντεγκλήσεις και αντιπαραθέσεις. Προς το παρόν δύο είναι

οι πολιτικές τάσεις που διαφαίνονται. Η μία που θέλει την Ευρώπη φρούριο

απόρθητο από τους πάσης φύσεως κολασμένους της γης ­ πρόσφυγες, μετανάστες,

πεινασμένους και κατατρεγμένους. Η άλλη, που επιθυμεί μία Ευρώπη ανοιχτών

συνόρων και ανοιχτών οριζόντων, μια Ευρώπη πρότυπο κοινωνικής αλληλεγγύης και

ανθρωπιάς. Η έκβαση της αντιπαράθεσης παραμένει αδιευκρίνιστη και αβέβαιη. Γι’

αυτό η Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής στο Τάμπερε αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Θα

τεθούν, άραγε, εκεί τα θεμέλια ενός πραγματικού ενιαίου χώρου ελευθερίας,

ασφάλειας και δικαιοσύνης; Θα υπάρξει προσέγγιση και εναρμόνιση των

νομοθεσιών, κοινοί κανόνες και αμοιβαία αναγνώριση; Πάνω απ’ όλα, θα αρθούν τα

τεχνικά, διοικητικά και νομικά εμπόδια που δυσκολεύουν τη συνεργασία ανάμεσα

στις κρατικές αρχές και παρεμποδίζουν την πλήρη άσκηση των θεμελιωδών

δικαιωμάτων όσων διαβιούν στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Σίγουρα, έπειτα από τη δημιουργία του κοινού οικονομικού χώρου, έπειτα από τη

χάραξη μιας ευρωπαϊκής πολιτικής απασχόλησης, αλλά και τον ορισμό του κ.

Σολάνα στη θέση του Υπάτου Εκπροσώπου για μια κοινή εξωτερική πολιτική, η

δημιουργία ενός κοινού χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, συνιστά

για τις κυβερνήσεις, την Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τη μεγαλύτερη

πρόκληση για την επόμενη πενταετία.

Η Άννα Καραμάνου είναι Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ.