Ο Φρίντριχ Μερτς εξελέγη καγκελάριος της Γερμανίας τον περασμένο Μάιο με τη δέσμευση να επαναφέρει τη Γερμανία στην ευρωπαϊκή και διεθνή σκηνή. Διεκδίκησε ηγετικό ρόλο στην αντιμετώπιση των απειλών που αντιμετωπίζει η Ευρώπη από τη Ρωσία του Πούτιν αφενός και την Αμερική του Τραμπ αφετέρου. Μπήκε δραστήρια στη διμέτωπη μάχη. Αλλά έβαλε τον πήχη τόσο ψηλά ώστε ήταν αναμενόμενο να περάσει από κάτω.
Ως την «ισχυρότερη ηγετική προσωπικότητα από τις μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης» επαινούσε τον Φρίντριχ Μερτς την προηγούμενη εβδομάδα η εφημερίδα «New York Times» με αφορμή τον διπλωματικό μαραθώνιο του Βερολίνου για την Ουκρανία. Οφειλόταν στην επιμονή του Μερτς το γεγονός ότι, για πρώτη φορά μετά την επάνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, διαμορφώθηκε ένας ελάχιστος κοινός παρονομαστής Ευρωπαίων – Ουκρανών και Αμερικανών για τις προϋποθέσεις κατάπαυσης του πυρός στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Βέβαια, μπορεί ο Τραμπ να γράψει για μία ακόμα φορά στα παλαιότερα των υποδημάτων του τις προτάσεις και τις θέσεις των Ευρωπαίων, οι οποίοι, ωστόσο, έδειξαν ότι δεν αρκούνται στον ρόλο απλού παρατηρητή.
Ωστόσο τρεις ημέρες αργότερα η επιτυχία του Βερολίνου κατέληξε σε «ναυάγιο του Τιτανικού», όπως χαρακτήρισε ο βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ την αποτυχία του Μερτς να περάσει την πρότασή του να αξιοποιηθούν τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια για τη στρατιωτική κυρίως και την οικονομική στήριξη της Ουκρανίας. Ο καγκελάριος επέμεινε με πάθος στην πρότασή του, για την οποία όπως έλεγε μεγαλόσχημα «δεν υπάρχει σχέδιο Β». Στο τέλος ο Μερτς αποδέχτηκε το εναλλακτικό σχέδιο του Βελγίου, που δεν εκθέτει τη χώρα στην εκδικητική επιθετικότητα της Ρωσίας του Πούτιν.
Επιτυχία του Μερτς είναι το γεγονός ότι με την επιμονή του στο θέμα των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων βρέθηκε λύση που διασφαλίζει επαρκή οικονομική στήριξη της Ουκρανίας για την επόμενη διετία και δεν επιτρέπει σε Πούτιν και Τραμπ να βάλουν χέρι στα παγωμένα στην Ευρώπη περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας.
Ο Μερτς ωστόσο υπερτίμησε τις δυνάμεις του και δεν στάθμισε σωστά το βάθος της διαίρεσης της ΕΕ στα τέσσερα σχεδόν χρόνια από την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τώρα ο Μερτς μπαίνει στο στόχαστρο της προπαγάνδας του Κρεμλίνου και των υποστηρικτών του στη Γερμανία και την Ευρώπη με την κατηγορία του πολεμοκάπηλου που απεργάζεται έναν νέο πόλεμο με τη Ρωσία.
Εξίσου σημαντική ήττα υπέστη ο Μερτς και στην εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τις τέσσερις χώρες Mercosur της Νότιας Αμερικής: Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη. Η συμφωνία που διαπραγματεύονται οι δύο πλευρές επί 26 χρόνια είναι ζωτικής σημασίας για την ΕΕ και απάντηση στον πόλεμο δασμών του αμερικανού προέδρου Τραμπ. Η αντίσταση της Γαλλίας μπορούσε να ξεπεραστεί με ενισχυμένη πλειοψηφία μόνον με τη συμφωνία της Ιταλίας. Αλλά η Μελόνι άδειασε τον Μερτς, αποσπώντας μία αναβολή της έγκρισης για έναν μήνα.
Τίποτα δεν θα αλλάξει επί της ουσίας μέχρι τον Ιανουάριο, έλεγε στενός συνεργάτης του Μερτς. Αλλά και στο θέμα της Mercosur φάνηκε η αδυναμία του Μερτς να συγκροτεί τις απαιτούμενες πλειοψηφίες. Αυτές δεν χτίζονται με τις παρορμητικές μεγαλοστομίες του Φρίντριχ Μερτς, αλλά με υπομονή και επίπονη προσπάθεια.
Ο Φρίντριχ Μερτς «έχει την τάση να τροφοδοτεί προσδοκίες, και μάλιστα ανεξάρτητα από το αν είναι εφικτές ή ανέφικτες» σχολίασε ο Ντάνιελς Φρίντριχ Στουρμ, αρχισυντάκτης της εφημερίδας του Βερολίνου «Ταγκεσπίγκελ».
Αυτό ισχύει για τον «καγκελάριο Εξωτερικού», αλλά και τον «καγκελάριο Εσωτερικού» Μερτς. Ως πρόεδρος του CDU απέτυχε παταγωδώς να εκλεγεί ο δικός του υποψήφιος, Γκίντερ Κριγκς, πρόεδρος στο πολιτικό θινκ τανκ του κόμματος «Ιδρυμα Κόνραντ Αντενάουερ» (KAS). Για πρώτη φορά στην 70χρονη ιστορία του ιδρύματος εξελέγη πρόεδρος με ψηφοφορία μεταξύ δύο ανταγωνιστικών υποψηφιοτήτων. Νικήτρια ήταν η Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ (ΑΚΚ), που ανήκει στο στρατόπεδο της Μέρκελ και είχε κερδίσει τον Μερτς το 2018 στη μάχη για την προεδρεία του CDU.
Ο Φρίντριχ Μερτς είναι ο μόνος που χρειάστηκε δεύτερη ψηφοφορία για να εκλεγεί καγκελάριος της Γερμανίας τον περασμένο Μάιο. Στους εφτά μήνες της καγκελαρίας του βρέθηκε τρεις φορές χωρίς στήριξη κεντρικών επιλογών του από το κόμμα του: Κάλυψη θέσης στο ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο, συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, πρόεδρος του Ιδρύματος ΚΑΣ.
«Η επιτυχία της καγκελαρίας του Φρίντριχ Μερτς θα εξαρτηθεί από το αν θα μάθει να χτίζει πλειοψηφίες» σχολίασε η εφημερίδα «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ». Αυτό ισχύει όχι μόνον για τον «καγκελάριο Εσωτερικού», αλλά και για τον επίδοξο ευρωπαίο ηγέτη Μερτς. Και πλειοψηφίες στην Ευρώπη δεν χτίζονται με δηλώσεις σαν αυτήν που έκανε ο Μερτς στις αρχές Δεκεμβρίου από τη Ρηνανία Παλατινάτο για την αντιευρωπαϊκή νέα στρατηγική ασφάλειας των ΗΠΑ, απευθυνόμενος στους Αμερικανούς: «Χρειάζεστε εταίρους στον κόσμο, η Ευρώπη μπορεί να είναι εταίρος. Και αν δεν μπορείτε να κάνετε κάτι με την Ευρώπη, τότε τουλάχιστον κάντε τη Γερμανία εταίρο σας».
