Πολύς κόσμος – κι εγώ παλαιότερα – έχει την εντύπωση ότι ο «καλός» σκύλος είναι ο ήσυχος: αυτός που δεν ζητάει τίποτα, δεν αντιδρά σε τίποτα, δεν εκφράζεται, δεν γαβγίζει. Ενας σκύλος που, αν του πεις «μείνε», θα πρέπει να μείνει ακίνητος για όσο θέλεις εσύ. Ενας σκύλος που ουσιαστικά δεν του επιτρέπεται να υπάρχει παρά μόνο όταν θέλεις εσύ.
Ενας σκύλος που είναι χαρούμενος ή φοβισμένος μπορεί να ενοχλεί. Να ενοχλεί με τη χαρά και την ανεμελιά του, όταν χοροπηδάει, τρέχει, παίζει. Να ενοχλεί και όταν γαβγίζει από φόβο ή όταν εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για κάτι. Ενας σκύλος δεν πρέπει. Δεν πρέπει να αισθάνεται, να φοβάται, να χαίρεται, να αντιδρά – ή επιτρέπεται να τα κάνει όλα αυτά μόνο όταν του το ζητάμε εμείς. Και πολλές φορές, στο όνομα της εκπαίδευσης, όλα αυτά καταπιέζονται. Τιμωρείται ο σκύλος στο όνομα της υπακοής επειδή φοβάται ή επειδή χαίρεται. Αυτή η καταπίεση όμως, όπως συμβαίνει και στους ανθρώπους, πολλές φορές γεννά αντίδραση. Και κάποιες φορές η αντίδραση είναι έντονη, ίσως και βίαιη. Δεν γίνεται κάτι παρόμοιο και με τα παιδιά; Ενα παιδί που είναι ήσυχο και φρόνιμο είναι συχνά το αποδεκτό παιδί. Ομως κάτι δεν πάει καλά όταν το ιδανικό παιδί είναι αυτό που δεν ακούγεται. Ενα παιδί χρειάζεται να είναι δραστήριο, χαρούμενο, γεμάτο περιέργεια, με ελευθερία να εκφραστεί. Τα σκυλιά δεν διαφέρουν τόσο πολύ. Πριν από λίγες μέρες βρέθηκα σε τηλεοπτικό γύρισμα με έναν σκύλο. Ο σκύλος αγχώθηκε με την κάμερα που γύριζε πάνω από το κεφάλι του. Το είπε. Το έδειξε. Εκφράστηκε. Και στο τέλος τόλμησε να της γαβγίσει. Τόλμησε να γαβγίσει στην κάμερα, ενώ ήμασταν σε ζωντανή σύνδεση.
Απαράδεκτο! Ανεκπαίδευτος! Ενας σκύλος δεν επιτρέπεται να αντιδρά αν δεν του πούμε εμείς.
Εμείς αποφασίζουμε τα πάντα για τη ζωή των σκύλων μας:
n πότε και τι θα φάνε,
n πότε θα βγουν βόλτα,
n με ποιον θα παίξουν, πότε και για πόσο,
n ποιος θα τα χαϊδέψει – ανεξάρτητα από το αν εκείνα θέλουν. Και συχνά όλα αυτά συμβαίνουν με μια θηλιά στον λαιμό τους που κόβει τον αέρα ή με ένα ηλεκτρικό κολάρο που τα τιμωρεί όταν εκφραστούν. Μαθαίνουν ότι το να λένε φοβάμαι, δεν θέλω άλλο, χαίρομαι πολύ έχει κόστος. Κι όμως, μετά αναρωτιόμαστε γιατί συμβαίνουν γύρω μας επιθέσεις σκύλων. Το πραγματικά αξιοσημείωτο, αν σκεφτούμε πώς ζουν πολλοί σκύλοι ανάμεσά μας, είναι ίσως πόσο λίγες επιθέσεις έχουμε.
Ο Αλέξανδρος Παράσχης είναι CBCC-KA CCPDT-KA SDC, υπεύθυνος της σχολής εκπαιδευτών Dog Friendly Academy
