Καθώς το 2025 ολοκληρώνεται, η Κίνα ενισχύει εκ νέου τη θέση της ως του απόλυτου καθοριστικού παράγοντα στις ροές χύδην ξηρού φορτίου παγκοσμίως. Οι εξελίξεις στο σιδηρομετάλλευμα, τον βωξίτη και τη σόγια – τις τρεις πρώτες ύλες που κινούν κυρίως τα εμπορικά πλοία Capesize και Kamsarmax – αναδιαμορφώνουν όχι μόνο το εμπόριο πρώτων υλών αλλά και το ισοζύγιο τονομιλίων που στηρίζει την αγορά ναύλων.
Στο σιδηρομετάλλευμα, σύμφωνα με ανάλυση της Allied QuantumSea Research, η ασφάλεια πρώτων υλών αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα και το Πεκίνο εντείνει την πίεση για επιτάχυνση των εγχώριων έργων εξόρυξης. Ο Σύνδεσμος Σιδήρου και Χάλυβα της Κίνας (CISA) εξέδωσε οδηγίες για εκσυγχρονισμό και επέκταση των ορυχείων, με στόχο τη μείωση της διαρθρωτικής εξάρτησης από τις εισαγωγές. Ωστόσο, παρά την πολιτική βούληση, η πραγματική εγχώρια παραγωγή παραμένει καθηλωμένη. Το μετάλλευμα χαρακτηρίζεται από χαμηλή περιεκτικότητα, η ιδιοκτησία των ορυχείων είναι κατακερματισμένη και η επενδυτική πρόοδος κινείται αργά. Ετσι, η Κίνα απέχει σημαντικά από την κάλυψη των αναγκών της μέσω εγχώριας εξόρυξης, με το θαλάσσιο εμπόριο και τα πλοία Capesize να παραμένουν η κύρια οδός τροφοδοσίας.
Από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο 2025, η Κίνα εισήγαγε 1,14 δισ. τόνους σιδηρομεταλλεύματος, πορεία που οδηγεί σε ακόμη ένα ιστορικό ρεκόρ. Παρότι οι εισαγωγές του Νοεμβρίου υποχώρησαν οριακά στους 110,54 εκατ. τόνους λόγω συντήρησης κλιβάνων και πιεσμένων περιθωρίων στα χαλυβουργεία, τα λιμενικά αποθέματα εκτινάχθηκαν πάνω από 153 εκατ. τόνους, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2018. Σε αυτό το πλαίσιο, η εξάρτηση από Αυστραλία, Βραζιλία και – σύντομα – Γουινέα αναμένεται να παραμείνει σταθερά υψηλή.
Σε ό,τι αφορά τον βωξίτη, η κινεζική βιομηχανία αλουμινίου αποτελεί πλέον τον βασικό μοχλό αύξησης της ζήτησης, δημιουργώντας μεγάλες, μακρινές γραμμές μεταφοράς που ενισχύουν τα τονομίλια και τη ζήτηση για Capesize. Ενώ μέχρι το 2020 το σιδηρομετάλλευμα αντιπροσώπευε περίπου το 70% των τονομιλίων των Capesize, το 2025 το μερίδιο έχει υποχωρήσει στο 63%-65%, όχι λόγω μείωσης της ζήτησης, αλλά εξαιτίας της θεαματικής ανόδου του βωξίτη. Η Γουινέα εξελίσσεται στον μεγαλύτερο παγκόσμιο προμηθευτή, παράγοντας 8,4 τρισ. τονομίλια – πάνω από εξαπλάσια από την Αυστραλία. Ο βωξίτης αντιστοιχεί πλέον στο 16% των τονομιλίων των Capesize, από μονοψήφια ποσοστά πριν από μια δεκαετία, διαφοροποιώντας το «καλάθι» των φορτίων και ενισχύοντας τη σταθερότητα της αγοράς.
Την ίδια στιγμή, σημαντικές εξελίξεις σημειώνονται και στο εμπόριο σόγιας, επηρεάζοντας αντίστοιχα τη ναυλαγορά των πλοίων Kamsarmax, σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Intermodal. Ο οίκος κάνει λόγο για ένα πολυπολικό εμπορικό περιβάλλον που αναδιαμορφώνει τις ροές. Η σόγια παραμένει ένα από τα πιο ευαίσθητα και καθοριστικά φορτία για τον στόλο Kamsarmax. Το 2025 η Κίνα διαθέτει ιστορικά υψηλά αποθέματα, ενώ η Βραζιλία καλύπτει σχεδόν το 80% των κινεζικών εισαγωγών. Παράλληλα, οι ΗΠΑ επιχειρούν να ανακτήσουν μερίδιο μέσω νέας συμφωνίας μετά τις συνομιλίες Τραμπ – Σι, η οποία προβλέπει αγορές 12 εκατ. τόνων στο τέλος του 2025 και 25 εκατ. τόνων το 2026.
Τα συμπεράσματα
Για τη ναυτιλία, τα κρίσιμα συμπεράσματα είναι δύο, όπως αναφέρει η Intermodal: Πρώτον, με τα κινεζικά αποθέματα σε υψηλά επίπεδα, μέρος των αμερικανικών φορτίων πιθανότατα θα μετακινηθεί στο πρώτο τρίμηνο του 2026, φέρνοντας τις αμερικανικές αφίξεις χρονικά πιο κοντά στην αιχμή των βραζιλιάνικων εξαγωγών. Αυτή η σύγκλιση ενδέχεται να μεταβάλει τη δυναμική των ναύλων στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό. Δεύτερον, η μειωμένη ζήτηση από την Κίνα ωθεί τις ΗΠΑ να διοχετεύσουν μεγαλύτερες ποσότητες σε Μεξικό, Νοτιοανατολική Ασία, Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, εξέλιξη που συνεπάγεται αυξημένη απασχόληση για μικρότερου μεγέθους πλοία Supramax/Handy, αλλά λιγότερα τονομίλια και πιο κατακερματισμένες ροές.
Για τα Capesize, η Κίνα παραμένει η «ατμομηχανή» που κινεί τη ζήτηση, με το σιδηρομετάλλευμα ακόμα στον πυρήνα, αλλά με τον βωξίτη να προσθέτει μια νέα σταθερή βάση. Για τα Kamsarmax και Panamax, οι ανακατατάξεις στη σόγια και στα σιτηρά διαμορφώνουν ένα σύνθετο και ενίοτε ασταθές περιβάλλον, με μεγαλύτερη διαφοροποίηση αλλά και μικρότερη προβλεψιμότητα.
Σε κάθε περίπτωση, το 2025-2026 επιβεβαιώνει ότι η Κίνα δεν είναι απλώς μέρος της αγοράς χύδην ξηρού φορτίου αλλά ο καθοριστικός της παράγοντας, σύμφωνα με τους αναλυτές.
