Στη σκηνή του θεάτρου Μικρό Χορν από τις 24 Νοεμβρίου ο Παντελής Δεντάκης θα συναντήσει τον μυθοπλαστικό κόσμο του Ντέιβιντ Αϊρλαντ. Το έργο του «Το 5ο βήμα» που ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Χρυσανθόπουλου γίνεται το πεδίο όπου ένας αλκοολικός κι ο καθοδηγητής του ξεδιπλώνουν έναν διάλογο για την αλήθεια, την ευθύνη και την ανάγκη να ειπωθούν όσα συνήθως μένουν θαμμένα. Στο πλευρό του Θάνου Τοκάκη, ο Παντελής Δεντάκης βαδίζει υποκριτικά μέσα σε μια σχέση σχεδόν πατέρα – γιου, που ακροβατεί ανάμεσα στη νηφαλιότητα και στο χάος, στη φροντίδα και στον έλεγχο, στο χιούμορ και στην πιο ωμή ανθρώπινη εξομολόγηση.
«Ο χαρακτήρας μου εναλλάσσεται διαρκώς ανάμεσα στη δύναμη και την αδυναμία. Και μέσα σε αυτό βρίσκεται η ομορφιά της ανθρώπινης ύπαρξης, με την έννοια ότι από τη στιγμή που νιώθεις άλλες φορές Θεός κι άλλες ένα τίποτα, αυτό ουσιαστικά σε ενεργοποιεί και σε οδηγεί στο να ζήσεις. Εχω την εντύπωση ότι μια μόνιμη κατάσταση υπέρμετρης πίστης ή αμφισβήτησης του εαυτού σου μόνο να σε βαλτώσει μπορεί. Στο έργο δεν εμφανίζονται άνθρωποι – σύμβολα, όπως μπορεί πολλές φορές να χρησιμοποιεί η τέχνη, αλλά καθημερινοί άνθρωποι με την ομορφιά και την αδυναμία τους, τη χαρά που φέρουν και τη γενναιοδωρία και ταυτόχρονα τη βαθιά συντριβή, τη λύπη και την αδυναμία σύνδεσης», επισημαίνει ο Παντελής Δεντάκης μιλώντας στο «Νσυν».
Βασικό συστατικό του έργου είναι η αλήθεια, η οποία δεν παρουσιάζεται ως απόλυτη λύτρωση αλλά ως ένα βήμα που χρειάζεται θάρρος για να γίνει. Γιατί η απελευθέρωση των ηρώων από τα δεσμά τους δεν έρχεται αυτόματα με την ομολογία αλλά με την αποδοχή του εαυτού τους, των λαθών και της ευθύνης τους απέναντι στους άλλους. «Η αλήθεια σίγουρα μπορεί κάποιες φορές να είναι δύσκολη στη διαχείριση, οπότε είτε δημιουργεί μια αμηχανία είτε μια βαθιά πληγή. Θεωρώ ότι δυστυχώς μεγαλώνουμε σε κοινωνίες που μας μαθαίνουν να κρύβουμε πράγματα, γιατί πολλές φορές το θεωρούμε πιο λειτουργικό αυτό ή πιο ασφαλές. Από την άλλη, πραγματικά θεωρώ ότι σε έναν κόσμο όπου θα υπήρχε μόνο η αλήθεια, θα ήμασταν σίγουρα πιο ελεύθεροι. Μπορεί να είναι κάτι τρομερά ιδεαλιστικό, δεν ξέρω αν μπορεί να συμβεί, αλλά στη φύση υπάρχει αλήθεια. Δεν υπάρχει κάτι να κρύβεται. Εμείς, ως πιο έξυπνα όντα, μάλλον το κάναμε εργαλείο. Εχουμε χτίσει έναν κόσμο όπου η αλήθεια δεν είναι αξίωμα ή κάτι απολύτως αναγκαίο. Μπορούμε να ζούμε χωρίς αυτήν», επισημαίνει ο πρωταγωνιστής.
Θέατρο στις φυλακές
Στο «5ο βήμα» οι ήρωες είναι εγκλωβισμένοι στα προσωπικά τους πάθη, τις εξαρτήσεις και τους ρόλους που τους έχουν επιβληθεί. Στο «Intra muros», ωστόσο, την παράσταση που σκηνοθετεί ο Παντελής Δεντάκης στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, ο εγκλεισμός είναι κυριολεκτικός. Στο κείμενο του Αλεξίς Μισαλίκ που ζωντανεύουν οι Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Νικόλας Δροσόπουλος, Αμαλία Νίνου και Γιώργος Συμεωνίδης, ένα θεατρικό εργαστήρι στις φυλακές γίνεται η αφορμή για να ξεδιπλωθεί ένα παιχνίδι ρόλων όπου αποκαλύπτονται κρυμμένες αλήθειες και ιστορίες ζωής. «Είναι ένα έργο που πάει βαθιά στην ανθρώπινη ψυχή. Μιλάει για τις αδυναμίες του ανθρώπου, τα όμορφα πράγματα που έχει μέσα του και είτε τα μοιράζεται με τους άλλους είτε τα έχει βαθιά κρυμμένα. Αρκεί ένα χάδι από έναν άλλον άνθρωπο για να ανοίξει μια πόρτα και να τον κατακλύσουν αυτά και να μπορέσει να τα μοιραστεί με τους άλλους. Είναι ένα έργο που μιλάει για τον εγκλεισμό από τη μια και τον περιορισμό, τον εγκλωβισμό, τον περιορισμό του κάθε ανθρώπου που έχει εντός του. Και από την άλλη για το πώς οι σχέσεις μπορεί να γίνουν φυλακή και να μην είναι ένα μέσο απελευθέρωσης και περισσότερων δυνατοτήτων που θεωρώ ότι είναι ιδεατό», υπογραμμίζει ο σκηνοθέτης της παράστασης.
Στο «Intra muros», που στα ελληνικά μεταφράζεται «Εντός των τοίχων», αναδεικνύονται οι λεπτές και συχνά συγκρουσιακές σχέσεις ανάμεσα στην ταυτότητα, την ενοχή και την ελευθερία, θέματα τα οποία απασχολούν συχνά και στη ζωή μακριά από το θέατρο. «Είμαστε μια χώρα που ψάχνει συνεχώς να βρει την ταυτότητά της μέσα στην παγκοσμιοποίηση που είναι μια ισοπεδωτική διαδικασία σε όλα τα επίπεδα, κοινωνικά και οικονομικά. Κι αν κάποιες στιγμές πλησιάζει στο να αγγίξει το νήμα, το χάνει πάρα πολύ γρήγορα. Νομίζω ότι είμαστε όλοι γεμάτοι ενοχές, κάτι που προέρχεται σίγουρα από εκεί και από την οικογένεια. Η δομή της οικογένειας στηρίζεται στην ενοχή, στο ότι έχεις υποχρέωση να κάνεις κάτι για να μην έχεις μετά ενοχές. Τα δύο αυτά σίγουρα συντελούν στο να μην υπάρχει η αίσθηση της ελευθερίας μέσα στην οικογένεια, στις σχέσεις και στην κοινωνία. Ετσι κι αλλιώς, περνάμε μια περίοδο κοινωνικοπολιτικά που στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως οι ελευθερίες περιορίζονται γιατί προσπαθούν να εγκαθιδρυθεί μια νέα τάξη πραγμάτων. Βρισκόμαστε, νομίζω, σε μια μεταβατική περίοδο, οπότε για να μπορέσει να γίνει ομαλά η μετάβαση πρέπει οι λαοί να μην έχουν πολλές ελευθερίες, να μη συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων. Δυστυχώς, η ελευθερία δεν είναι δεδομένη πλέον. Επειδή είναι πολλά τα χτυπήματα και μεγάλα, νιώθεις ότι δεν μπορείς να αντισταθείς σε όλα. Για λόγους αυτοσυντήρησης κι επιβίωσης μπαίνεις στη διαδικασία να αποδεχτείς την ύπαρξή τους και ουσιαστικά να υποταχθείς», καταλήγει ο Παντελής Δεντάκης.
