Οι πολιτικάντηδες

Ο κυβερνητικός ανασχηματισμός που έγινε την περασμένη εβδομάδα στη Γαλλία ήταν μια ακόμα αφορμή για να ξεδιπλωθεί η λεγόμενη «politique politicienne»· μια μορφή διαχείρισης και άσκησης της εξουσίας γνώριμη τόσο στους Γάλλους όσο και στους Έλληνες. Έχω σχολιάσει πολλές φορές τις ομοιότητες των πολιτικών ηθών μεταξύ των δύο χωρών -και δεν είμαι η μόνη. Εδώ εντοπίζω δύο πρόσφατα γεγονότα. Το πρώτο: ο νέος πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ -τον οποίον θεωρώ μεγάλο πολιτικό ταλέντο- διόρισε υπουργό Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων τον πρώην σύντροφό του, Στεφάν Σεζουρνέ. Aν και δεν αμφισβητώ τις ικανότητες του Στεφάν Σεζουρνέ ο οποίος υπήρξε οικονομικός σύμβουλος του Εμμανουέλ Μακρόν, νομίζω ότι στα υπουργικά συμβούλια δεν θα έπρεπε να συνυπάρχουν άνθρωποι με τόσο στενές προσωπικές σχέσεις. Όμως, αυτή η παράδοση είναι αποδεκτή στη Γαλλία με τη δικαιολογία ότι λίγοι αξίζουν, ότι δεν υπάρχουν πολλές επιλογές, κι εξάλλου «ο κόσμος είναι μικρός». Έτσι, ο νεποτισμός, ως στοιχείο της politique politicienne, διατρέχει τους μηχανισμούς από το χαμηλότερο επίπεδο -ο πρώην πρωθυπουργός Φρανσουά Φιγιόν είχε τοποθετήσει τη σύζυγό του, την Πενελόπ, στον δήμο της μικρής πόλης Σολέσμ (όπου δεν πατούσε ποτέ το πόδι της)- μέχρι το ανώτερο: για παράδειγμα, ο Φρανσουά Μιτεράν είχε προσλάβει ως σύμβουλο αφρικανικών υποθέσεων τον γιο του, τον Ζαν Κριστόφ, «μετά από επιμονή της μητέρας του, της Ντανιέλ» όπως είχε ακουστεί τότε· ο Νικολά Σαρκοζύ έχωσε τον δικό του γιο, τον Ζαν, στη θέση του επικεφαλής της Δημόσιου Ιδρύματος Διαχείρισης Άμυνας και ο πρόεδρος Φρανσουά Ολλάντ διόρισε στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας την πρώην σύζυγό του, Σεγκολέν Ρουαγιάλ, για να εξιλεωθεί αφού την απάτησε και την εγκατέλειψε. (Το ότι ο Ζαν Κριστόφ Μιτεράν ενεπλάκη σε σκάνδαλο λαθρεμπορίου όπλων με την Ανγκόλα και το ότι, γενικά, τα περισσότερα οικεία πρόσωπα των ηγετών αποδεικνύονται ακατάλληλα ξεπερνά τον σκοπό αυτού του άρθρου). Η ουσία είναι ότι, ιδιαίτερα σε πόστα σχετικά με την Εθνοσυνέλευση -σύμβουλοι, ακόλουθοι Τύπου, γραμματείς, παρατρεχάμενοι- προσγειώνονται τέκνα, ανίψια, εραστές και σύζυγοι των εκλεγμένων με την πρόφαση ότι υπάρχει μεταξύ τους συνεννόηση και εμπιστοσύνη. Τώρα, ο Γκαμπριέλ Ατάλ, μολονότι φέρνει φρέσκο αέρα στη γαλλική κυβέρνηση, νομίζω πως δεν αντιστάθηκε στον πειρασμό του νεποτισμού. Εκτός βεβαίως αν ο Στεφάν Σεζουρνέ επιδείξει μοναδικές ιδιότητες. Περιμένω να δω.