«Πού είναι το κράτος εδώ και δύο ημέρες;»

Ενας άνδρας που αναζητά 30 συγγενείς του κάτω από τα ερείπια, ένας άλλος που κλαίει πάνω από το πτώμα της αρραβωνιαστικιάς του, μια ολόκληρη οικογένεια προσφύγων από τη Συρία που χάθηκε, η αγωνιώδης προσπάθεια μιας γυναίκας να φέρει διασώστες σε ό,τι έχει απομείνει από το σπίτι όπου ζούσε με τα πέντε της παιδιά, τα οποία αναζητά, το οκτάχρονο αγόρι που διασώθηκε χθες, πολλές ώρες μετά τον μεγάλο σεισμό της Δευτέρας. Οι ιστορίες που γράφονται στα ερείπια χιλιάδων σπιτιών στη Νότια Τουρκία και στη Βόρεια Συρία δεν έχουν τέλος, την ώρα που ο χρόνος και οι ελπίδες για τον εντοπισμό επιζώντων τελειώνουν. Ο αριθμός των νεκρών επισήμως έχει ξεπεράσει τους 12.000, αλλά χιλιάδες άτομα αγνοούνται και ο τελικός απολογισμός σύμφωνα με τον ΟΗΕ είναι πιθανό να ξεπεράσει κατά πολύ τους 20.000. Ο αριθμός των νεκρών και από τις δύο χώρες αναμένεται να αυξηθεί κατά πολύ, καθώς τα κτίρια που κατέρρευσαν σε πολλές πόλεις έχουν γίνει τάφοι για τους ανθρώπους που κοιμούνταν στα σπίτια τους όταν ο σεισμός χτύπησε νωρίς το πρωί. Καθώς οι ανάγκες είναι τεράστιες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα διοργανώσει μια διάσκεψη δωρητών προκειμένου να συγκεντρωθούν χρήματα και ότι η ΕΕ θα παράσχει στην Τουρκία και τη Συρία επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια, ύψους 6,5 εκατ. ευρώ, μέσω του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ.

Πάγος και χαλάσματα
Σε ολόκληρη τη Νότια Τουρκία, οι άνθρωποι αναζητούν προσωρινό καταφύγιο και φαγητό σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και περιμένουν με αγωνία δίπλα σε σωρούς από χαλάσματα όπου μπορεί να βρίσκονται ακόμη θαμμένοι συγγενείς και φίλοι.

Οι διασώστες εξακολουθούν να ξεθάβουν μερικούς ανθρώπους ζωντανούς και να βρίσκουν άλλους νεκρούς. Περίπου 3.000 διασώστες από 65 χώρες επιχειρούν συνεχώς, αλλά δεν επαρκούν μπροστά στις τόσο μεγάλες καταστροφές. Πολλοί Τούρκοι παραπονιούνται για την έλλειψη εξοπλισμού, τεχνογνωσίας και υποστήριξης για τη διάσωση των παγιδευμένων - μερικές φορές ακόμα και όταν ακούγονται κραυγές για βοήθεια. «Πού είναι το κράτος; Πού είναι εδώ και δύο ημέρες; Τους εκλιπαρούμε. Αφήστε μας να το κάνουμε, μπορούμε να τους βγάλουμε έξω» δήλωσε η Σαμπίχα Αλινάκ κοντά σε ένα κτίριο που κατέρρευσε, όπου είχαν παγιδευτεί οι νεαροί συγγενείς της, στην πόλη Μαλατίγια.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γεμίσει από καταγγελίες πολιτών για ολιγωρία και για παντελή έλλειψη βοήθειας, ενώ δύο δημοσιογράφοι που δημοσιοποίησαν παρόμοιες καταγγελίες συνελήφθησαν. Η κυβέρνηση Ερντογάν δεν αντέχει την κριτική και προσπαθεί να φιμώσει τις φωνές διαμαρτυρίας. Η 64χρονη Μελέκ είπε σε δημοσιογράφο του πρακτορείου Ρόιτερ ότι δεν είχε δει κανένα σωστικό συνεργείο. «Επιζήσαμε από τον σεισμό, αλλά θα πεθάνουμε εδώ από την πείνα ή το κρύο».

Ρίχνουν ευθύνη στον εμφύλιο

Παρόμοιες σκηνές και παράπονα υπάρχουν και στη γειτονική Συρία, οι βόρειες περιοχές της οποίας επλήγησαν επίσης σοβαρά από τον τεράστιο σεισμό της Δευτέρας. Ο πρεσβευτής της Συρίας στα Ηνωμένα Εθνη παραδέχθηκε ότι η κυβέρνηση της Δαμασκού έχει «έλλειψη δυνατοτήτων και έλλειψη εξοπλισμού», αλλά επέρριψε την ευθύνη για αυτό στον εμφύλιο πόλεμο που διαρκεί πάνω από μία δεκαετία στη χώρα του και στις κυρώσεις της Δύσης.

Στην τουρκική πόλη Αντάκια, δεκάδες πτώματα, μερικά καλυμμένα με κουβέρτες και σεντόνια και άλλα σε σακούλες για πτώματα, ήταν παρατεταγμένα στο έδαφος έξω από ένα νοσοκομείο. Σε άλλες πόλεις γέμισαν τα γήπεδα από σακούλες με πτώματα, με πολίτες να προσπαθούν να εντοπίσουν τους συγγενείς που αναζητούν.

Πολλοί κοιμούνται στα αυτοκίνητά τους ή στους δρόμους κάτω από κουβέρτες, φοβούμενοι να επιστρέψουν στα κτίρια που ταρακουνήθηκαν από τη δόνηση των 7,8 βαθμών - τη φονικότερη στην Τουρκία από το 1999 - και από έναν δεύτερο ισχυρό σεισμό λίγες ώρες αργότερα.

Τη διακοπή της λειτουργίας του - για πρώτη φορά μετά το 1999 - μέχρι και την ερχόμενη Τρίτη ανακοίνωσε χθες το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης λόγω της «αυξημένης αστάθειας» και των «μεγάλων διακυμάνσεων των τιμών» μετά τον φονικό σεισμό που έπληξε την Τουρκία και τη Συρία.