Ο κυνηγός των Ναζί τώρα κοιτά προς την Ουκρανία

Οταν ο Ελάι Ρόζενμπαουμ κυνηγούσε ναζί που κρύβονταν στην Αμερική, το περισσότερο που μπορούσε να κάνει ήταν να οδηγήσει στην απέλασή τους. Ωστόσο τώρα λέει ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να αλλάξουν τους νόμους τους, ώστε να μπορέσει να διώξει Ρώσους που ευθύνονται για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία.

Ο Ρόζενμπαουμ, ο οποίος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων 40 ετών ως υπεύθυνος της καταδίωξης των ναζί από την αμερικανική κυβέρνηση, διορίστηκε επικεφαλής της Ομάδας Ευθύνης για Εγκλήματα Πολέμου του υπουργείου Δικαιοσύνης, η οποία συστάθηκε τον Ιούνιο προκειμένου να βοηθήσει στην προσαγωγή εγκληματιών πολέμου ενώπιον της Δικαιοσύνης για φρικαλεότητες στην ουκρανική σύγκρουση.

Η διάχυτη οργή για τις ρωσικές μαζικές δολοφονίες και απελάσεις, καθώς και για τη στοχοποίηση μη στρατιωτικών υποδομών, έχει δημιουργήσει διακομματική υποστήριξη για το νομοσχέδιο περί δικαιοσύνης σχετικά με τα θύματα εγκλημάτων πολέμου. Η νομοθεσία θα αλλάξει, ώστε οι ύποπτοι εγκληματίες πολέμου που συλλαμβάνονται στις ΗΠΑ ή εκδίδονται από αλλού να μπορούν να διώκονται ποινικά, ακόμα και αν ούτε οι ίδιοι ούτε τα θύματά τους είναι Αμερικανοί. Η αλλαγή αυτή θα ευθυγραμμίσει επιτέλους τη νομοθεσία των ΗΠΑ με τις Συμβάσεις της Γενεύης του 1949.

«Αν ένας εγκληματίας πολέμου έρθει εδώ, έχουμε δικαιοδοσία. Δεν θα είναι μόνο οι αμερικανοί θύματα και οι δράστες, αλλά κάθε εγκληματίας πολέμου που πατάει το πόδι του στις Ηνωμένες Πολιτείες» λέει ο Ρόζενμπαουμ. «Γνωρίζω από πρώτο χέρι την απογοήτευση του να έχεις εγκληματίες πολέμου εδώ και το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να τους ανακαλέσεις την υπηκοότητα και να τους απελάσεις, εκτός αν κάποια χώρα θέλει να τους εκδώσει, κάτι που στην περίπτωση των Ναζί δεν συνέβη σχεδόν ποτέ».

Τώρα συντάσσεται ένα άλλο νομοσχέδιο που θα αναγνωρίζει τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και θα επιτρέπει τη δίωξή τους στα αμερικανικά δικαστήρια, ένα καθεστώς που έχει υιοθετήσει κάθε χώρα του ΝΑΤΟ εκτός από την Ιταλία. Και βρίσκονται σε εξέλιξη διακομματικές συζητήσεις για νομοθεσία που θα επιτρέπει στις ΗΠΑ να παρέχουν στοιχεία στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

«Το Κογκρέσο πρέπει να ενισχύσει τους νόμους μας, ώστε οι δράστες εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας να μη βρουν ποτέ καταφύγιο στις Ηνωμένες Πολιτείες» δηλώνει ο Ντικ Ντέρμπιν, επικεφαλής της πλειοψηφίας της Γερουσίας και πρόεδρος της δικαστικής επιτροπής της Γερουσίας. «Είμαι αποφασισμένος να διασφαλίσω ότι όσοι διαπράττουν αυτά τα αποτρόπαια εγκλήματα θα λογοδοτήσουν. Το έθνος μας πρωτοστάτησε στις διώξεις για τέτοια εγκλήματα στις δίκες της Νυρεμβέργης. Ηρθε η ώρα οι Ηνωμένες Πολιτείες να αναλάβουν και πάλι το προβάδισμα».

Το Γραφείο Ειδικών Ερευνών (OSI) του υπουργείου Δικαιοσύνης, στο οποίο εργάστηκε και στη συνέχεια διηύθυνε ο Ρόζενμπαουμ, εντόπισε περισσότερους από εκατό πρώην ναζί που προσπάθησαν να ενσωματωθούν στην αμερικανική κοινωνία. Η τεχνολογία έχει βελτιωθεί σημαντικά για όσους καταδιώκουν εγκληματίες πολέμου. Οι ΗΠΑ βοήθησαν την Ουκρανία να δημιουργήσει μια υπερσύγχρονη βάση δεδομένων για την καταγραφή εγκλημάτων πολέμου και ένας τομέας όπου η ομάδα του Ρόζενμπαουμ αναμένεται να προσφέρει κρίσιμη βοήθεια στη διερεύνηση υποθέσεων είναι η παροχή ηλεκτρονικών και ραδιοφωνικών υποκλοπών.

Προφανώς, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρακολουθούν τον σοβιετικό και τώρα τον ρωσικό στρατό εδώ και πολλές δεκαετίες και «διαθέτουμε πολλούς πόρους που άλλες κυβερνήσεις μπορεί να μην είναι σε θέση να διαθέσουν» εξηγεί ο Ρόζενμπαουμ. «Ετσι, μπορώ μόνο να πω: Μείνετε συντονισμένοι. Συνεργαζόμαστε στενά με όλα τα τμήματα της αμερικανικής κυβέρνησης που ενδεχομένως μπορούν να βοηθήσουν».

Αναγνωρίζει ότι μπορεί να χρειαστούν πολλά χρόνια μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη για τα εγκλήματα που διαπράττονται τώρα στην Ουκρανία, αλλά τονίζει ότι το OSI έδειξε πως ο ίδιος και οι συνάδελφοί του δεν πτοούνται από τη μακρά καταδίωξη ή τους εγκληματίες πολέμου. «Η φράση που μας καθοδηγεί είναι: Θα είμαστε αμείλικτοι» σημειώνει. «Ετσι, το μήνυμα προς τους δράστες ή τους επίδοξους δράστες είναι: Αν ενεργείτε με εγκληματικές εντολές ή εκδίδετε εγκληματικές εντολές, μπορεί κάλλιστα να περάσετε το υπόλοιπο της ζωής σας κοιτάζοντας πίσω από τον ώμο σας».