Ο κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ έκανε την πρώτη του δημόσια εμφάνιση μετά την επιστροφή του από το ταξίδι στην Κεντρική Ασία, διαψεύδοντας τις φήμες για «πραξικόπημα» που πυροδότησαν φρενίτιδα εικασιών ενόψει του 20ού Συνεδρίου του ΚΚ Κίνας που ξεκινά στις 16 Οκτωβρίου. Ο Σι επισκέφθηκε έκθεση στο Πεκίνο η οποία παρουσιάζει τα επιτεύγματα της Κίνας κατά τη δεκαετία της εξουσίας του, σύμφωνα με το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο CCTV.

Στο βασικό δελτίο ειδήσεων του δικτύου, ο Σι εμφανίστηκε να φοράει μάσκα και να βλέπει την έκθεση στο Εκθεσιακό Μέγαρο του Πεκίνου – με τις φωτογραφίες του να τονίζονται. Συνοδευόταν από τον πρωθυπουργό Λι Κετσιάνγκ και άλλους κορυφαίους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένων όλων των μελών της ανώτατης μόνιμης επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος. Ο Σι δεν είχε εμφανιστεί δημόσια από τις 16 Σεπτεμβρίου, όταν επέστρεψε στο Πεκίνο από τη Σύνοδο Κορυφής στο Ουζμπεκιστάν. Η επίσκεψη εκείνη ήταν το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό εδώ και σχεδόν 1.000 ημέρες, από την αρχή της πανδημίας.

Η απουσία του από δημόσιες εκδηλώσεις οδήγησε σε πλήθος διαδικτυακών φημών, οι οποίες υποστήριζαν – χωρίς στοιχεία – ότι είχε ανατραπεί με στρατιωτικό πραξικόπημα και είχε τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό. Οι αβάσιμες φήμες τροφοδοτήθηκαν περαιτέρω από ισχυρισμούς για μαζικές ακυρώσεις πτήσεων – ένα σύνηθες φαινόμενο υπό τους περιορισμούς μηδενικής Covid της Κίνας – και μη επαληθευμένα βίντεο στρατιωτικών οχημάτων στον δρόμο.

Οι φήμες – που προήλθαν από κινεζικά δίκτυα αντιφρονούντων και ενισχύθηκαν από τα ινδικά μέσα ενημέρωσης – ήταν τόσο έντονες, ώστε το hashtag «chinacoup» (πραξικόπημα στην Κίνα) ήταν από τα πιο δημοφιλή στο Twitter το Σαββατοκύριακο. Το ότι οι φήμες μπορούν να εξαπλωθούν τόσο γρήγορα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αδιαφανή φύση του κινεζικού πολιτικού συστήματος, στο οποίο οι σημαντικές αποφάσεις λαμβάνονται κυρίως κεκλεισμένων των θυρών.

Η απουσία πληροφοριών σημαίνει ότι ακόμη και βετεράνοι παρατηρητές της ελίτ κινεζικής πολιτικής διατηρούν μια προσέγγιση «ποτέ μη λες ποτέ», σημειώνοντας ότι ενώ ένα περιστατικό, όπως ένα πραξικόπημα, παραμένει εξαιρετικά απίθανο, είναι αδύνατο να γνωρίζουμε με βεβαιότητα τι πραγματικά συμβαίνει. Σε αυτήν την περίπτωση, οι περισσότεροι έσπευσαν να επισημάνουν την παντελή έλλειψη αξιόπιστων αποδεικτικών στοιχείων που να υποστηρίζουν το υποτιθέμενο «πραξικόπημα». Αντίθετα, παρατήρησαν ότι ο Σι πιθανότατα ακολουθούσε τους δικούς του κανόνες καραντίνας και παρέμενε σε απομόνωση μετά την επιστροφή του από το εξωτερικό.

Παρόλο που ο υπόλοιπος κόσμος έχει μάθει να ζει με τον ιό, η Κίνα εμμένει σε μια αυστηρή πολιτική μηδενικής Covid. Τα κινεζικά σύνορα είναι ακόμη σε μεγάλο βαθμό κλειστά, με όλους όσους φθάνουν από το εξωτερικό να πρέπει να περάσουν επτά ημέρες καραντίνας σε ξενοδοχεία, ακολουθούμενες από τρεις ημέρες απομόνωσης στο σπίτι. Ο Σι επισκέφτηκε την έκθεση δέκα ημέρες μετά την επιστροφή του στην Κίνα.

Μόλις δύο εβδομάδες απομένουν έως το 20ό Συνέδριο του ΚΚ Κίνας, στο οποίο αναμένεται να σπάσει η παράδοση και να παραμείνει ο Σι στην εξουσία, για τρίτη θητεία, εδραιώνοντας περαιτέρω τη θέση του ως του ισχυρότερου κινέζου ηγέτη εδώ και δεκαετίες. Οι φήμες για πολιτικές εσωκομματικές διαμάχες και μάχες εξουσίας στοιχειώνουν εδώ και καιρό την κινεζική ελίτ χάρη στην έλλειψη διαφάνειας, ειδικά ενόψει σημαντικών γεγονότων, όπως ο πενταετής ανασχηματισμός της ηγεσίας. Υπό τον  Σι, αυτή η αδιαφάνεια πληροφοριών έχει αυξηθεί, καθώς περιορίζει άμεσα κάθε διαφωνία και συγκεντρώνει όλη την εξουσία στα χέρια του.  

Vidcast: Αnestea the Podcast με την Ελένη Φουρέιρα