«Ηρθα για να είμαι ελεύθερος και όχι κλεισμένος σε κάποια φυλακή. Οι άνθρωποι χρειάζονται την πατρίδα τους. Βοηθήστε τους, λοιπόν, να σώσουν τη χώρα τους». Ο Σαμίρ ήρθε στη χώρα μας από το Αφγανιστάν, ως ασυνόδευτο παιδί. Σήμερα, μένει μαζί με άλλους τρεις νέους σε ένα διαμέρισμα, στο πλαίσιο του προγράμματος εποπτευόμενων διαμερισμάτων για ασυνόδευτους ανήλικους 16-18 ετών, που «τρέχει» η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «SolidarityNow». Κι ενώ ο Σαμίρ καθημερινά παρακολουθεί τα μαθήματα της Β’ Λυκείου, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τον επίσης αφγανικής καταγωγής Χαμίντ και τον Ζαχίντ, από το Μπαγκλαντές. Τα τρία αγόρια μένουν στο ίδιο διαμέρισμα, ωστόσο, οι δύο τελευταίοι έφτασαν πρόσφατα στη χώρα μας και τώρα γίνεται προσπάθεια να ενταχθούν στο σχολικό πρόγραμμα, παρακολουθώντας την πρώτη τάξη του Λυκείου.

Παιδιά σαν τον Σαμίρ, τον Χαμίντ και τον Ζαχίντ φτάνουν στην Ελλάδα χωρίς γονείς ή κάποιο συγγενικό πρόσωπο. Σήμερα, τα ασυνόδευτα παιδιά υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τα 2.700, όταν τον περασμένο Απρίλιο ήταν 3.776 και τον Δεκέμβριο του 2019 4.616.

Η ενσωμάτωση των ασυνόδευτων ανηλίκων και των προσφυγόπουλων στην ελληνική κοινωνία αλλά και η ένταξή τους στην εκπαίδευση είναι, πλέον, το μεγάλο «στοίχημα» που βάζουν οργανώσεις και Πολιτεία. «Υστερα από έξι χρόνια εμπειρίας στη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος, τώρα είναι η ώρα να σκεφτούμε για τις ευκαιρίες και την ενσωμάτωση των παιδιών αυτών και για το πώς η εκπαίδευση μπορεί να δημιουργήσει ένα γεμάτο έμπνευση περιβάλλον», υποστήριξε η Αντιγόνη Λυμπεράκη, γενική διευθύντρια της ΜΚΟ «SolidarityNow», μιλώντας σε ημερίδα, στο πλαίσιο του Athens Democracy Forum.

«Οι πρόσφυγες είναι μέρος της κοινωνίας και δεν θα πρέπει να τους αφήνουμε απομονωμένους σε ένα νησί. Υπάρχει, λοιπόν, ανάγκη να αλλάξει η νοοτροπία μας. Τα ελληνόπουλα και τα προσφυγόπουλα πρέπει να είναι μαζί, άλλωστε, ένα παιδί είναι παιδί, ανεξάρτητα από τη χώρα καταγωγής τους», σημείωσε η Ιρις Αμπραχαμ, σύμβουλος επικοινωνίας και θεμελιωδών δικαιωμάτων της αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα Δημοκρατίας και Δημογραφίας, Ντουμπράβκα Σουίτσα.

Οπως παρουσιάστηκε, ένα νέο πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχουν το «SolidarityNow» και το ΕΛΙΑΜΕΠ, και που αφορά τα ασυνόδευτα παιδιά αναμένεται να ξεκινήσει, μόλις βρεθεί η απαιτούμενη χρηματοδότηση. Πρόκειται για ένα διετές πρόγραμμα που θα αντιμετωπίζει ολιστικά τις ανάγκες των ασυνόδευτων ανηλίκων, θα εντοπίζει τα κενά στην εξυπηρέτηση των αναγκών αυτών αλλά και τις επικαλύψεις που παρουσιάζονται στην παροχή υπηρεσιών προς αυτά. Παράλληλα, σήμερα ξεκινά και το πρόγραμμα της Unicef, διάρκειας τριών ετών, στο οποίο συμμετέχουν μη κυβερνητικές οργανώσεις, μεταξύ αυτών η «ΑΡΣΙΣ», η «ΕΛΙΞ» και το «SolidarityNow», το οποίο επικεντρώνεται στην εκπαίδευση των παιδιών από δύσκολο περιβάλλον (προσφυγόπουλα, Ρομά κ.ά.) που δεν μπορούν να ενταχθούν άμεσα στο σχολικό πλαίσιο. Η μη τυπική αυτή εκπαίδευση μπορεί να διαρκέσει από μήνες έως και χρόνια, ενώ όταν τα παιδιά αυτά ξεκινήσουν σχολείο, τότε το πρόγραμμα θα έχει και υποστηρικτικό ρόλο.

Στο μεταξύ, 1.006 παιδιά έχουν πλέον μεταφερθεί σε ευρωπαϊκές χώρες, στο πλαίσιο του προγράμματος της ειδικής γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2020. Αξίζει να σημειωθεί πως το 80% των ασυνόδευτων που έχουν μέχρι στιγμής μετεγκατασταθεί είναι ηλικίας 15 ως 17 ετών και το 17% από 11 ως 14 χρόνων. Οσο για το φύλο, 92% είναι αγόρια και μόλις το 8% κορίτσια. Η μεγάλη πλειονότητα των παιδιών κατάγονται από το Αφγανιστάν και ακολουθούν Συρία, Πακιστάν, Κονγκό και Αίγυπτος.