Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Πάολο Ουτσέλο
Ο δράκος και η Αλίκη
Ο «Αγιος Γεώργιος και ο δράκος» του Πάολο Ουτσέλο (1470) παρουσιάζει δύο διαφορετικές σκηνές δίπλα δίπλα, σαν να συνέβαιναν ταυτόχρονα. Το πρώτο στιγμιότυπο, στα δεξιά, δείχνει τη στιγμή που ο Αγιος Γεώργιος χτυπάει με το δόρυ του το μυθικό θηρίο. Το δεύτερο, στα αριστερά, δείχνει την πριγκίπισσα που έδεσε τον δράκο με τη ζώνη της, τον οποίο, όπως εξηγεί η ιστορία, θα φέρει δίπλα στο νερό για να τον γιατρέψει. Ο πίνακας, ο οποίος εκτίθεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου, τράβηξε την προσοχή ενός πολύ σημαντικού εικονογράφου. Ο ασυνήθιστος δράκος με τα δύο πόδια του Ουτσέλο πιστεύεται ότι αποτέλεσε την έμπνευση για τον διάσημο εικονογράφο σερ Τζον Τενιέλ στη φαντασιοπληξία «Jubberwocky» - ένα από τα σημαντικότερα δείγματα της λογοτεχνίας του παραδόξου, που δημοσιεύτηκε αρχικά στο παιδικό βιβλίο «Μες στον καθρέφτη και τι βρήκε η Αλίκη εκεί» του Λιούις Κάρολ το 1871.
Ντιέγκο Βελάσκεθ
Η Αφροδίτη και οι σουφραζέτες
Tο μοναδικό γυμνό του Ντιέγκο Βελάσκεθ που έχει φτάσει ως τις μέρες μας, «H Αφροδίτη μπροστά στον καθρέφτη», απεικονίζει τη θεά του έρωτα και της ομορφιάς ανακεκλιμμένη στο κρεβάτι της, με την πλάτη στραμμένη προς στον θεατή. Η μελαχρινή θεά, όπως την είδε ο ισπανός ζωγράφος το 1649, σκανδάλισε με την αισθησιακή της παρουσία τη βρετανίδα υπερασπίστρια των γυναικείων δικαιωμάτων Μαίρη Ρίτσαρντσον το 1914. Στις 10 Μαρτίου συγκεκριμένα η σουφραζέτα επιτέθηκε με έναν μπαλτά και προκάλεσε επτά «πληγές» στον πίνακα. Η «Μαίρη η μαχαιροβγάλτισσα», όπως τη χαρακτήρισαν, δήλωσε ότι προχώρησε στη συγκεκριμένη επίθεση ως κίνηση διαμαρτυρίας για τη σύλληψη από την κυβέρνηση της συναγωνίστριάς της Εμελιν Πάνκχερστ. Αργότερα δήλωσε ότι απεχθανόταν «τον τρόπο με τον οποίο οι άνδρες επισκέπτες έμεναν με το στόμα ανοιχτό μπροστά στον πίνακα». Το έργο αποκαταστάθηκε από την ομάδα συντήρησης της Εθνικής Πινακοθήκης του Λονδίνου.
Χούμπερτ και Γιαν Βαν Αίκ
Ο κλεμμένος «Αμνός»
Εννέα ζωές θα μπορούσε να πει κάποιος ότι έχει το αριστούργημα των αδελφών Χούμπερτ και Γιαν Βαν Αϊκ "Ο αμνός του Θεού" γνωστότερο στους περισσότερους ως «Το τρίπτυχο της Γάνδης». Το μνημειώδες πολύπτυχο - αποτελείται από 12 τμήματα - της πρώιμης φλαμανδικής τέχνης των αρχών του 15ου αιώνα, που εκτίθεται στον καθεδρικό Σιντ Μπάαφ της Γάνδης, θεωρείται από πολλούς ως η πρώτη μεγάλη ελαιογραφία στην ιστορία της δυτικής τέχνης. Το γεγονός ότι θεωρείται μία από τις σημαντικότερες εικαστικές δημιουργίες δεν αποδείχθηκε αρκετό για να έχει την προστασία που του αρμόζει, με αποτέλεσμα παραλίγο να καεί από τους καλβινιστές, εκλάπη από στρατιώτες του Ναπολέοντα και αποτέλεσε αντικείμενο πόθου για πάσης φύσεως ληστές και απατεώνες ανά τους αιώνες. Μία από τις περιπέτειές του ήταν η κλοπή ενός από τα μικρότερα τμήματά του το 1934. Την επίμαχη εκείνη νύχτα η τοπική αστυνομία έστρεψε την προσοχή της στη ληστεία ενός τυροκομείου, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στους δράστες. Για την επιστροφή του πάνελ ζητήθηκαν λύτρα και ως ένδειξη καλής θέλησης οι ληστές επέστρεψαν τη μία από τις δύο όψεις του κλεμμένου έργου. Η τύχη της άλλης εξακολουθεί να αγνοείται.
Βίνσεντ Βαν Γκονγκ
Ο γιατρός που αγαπούσε την τέχνη
Αφού νοσηλεύτηκε σε άσυλο επειδή είχε κόψει μέρος του αφτιού του, συστήθηκε στον Βίνσεντ Βαν Γκογκ να επισκέπτεται τακτικά τον δρα Γκασέ για να επιβλέπει την πορεία της υγείας του. Υστερα από την πρώτη τους συνάντηση, ο καλλιτέχνης δεν θέλησε να επισκεφθεί ξανά τον γιατρό, γράφοντας στον αδελφό του Τεό ότι ένιωσε ακόμη πιο πιεσμένος και ότι θα αναζητούσε άλλον θεράποντα. Σύντομα ωστόσο ο ζωγράφος βρήκε σημεία επαφής με τον δρα Γκασέ, ο οποίος ήταν λάτρης της τέχνης, ενώ επιπλέον παρατήρησε ότι υπήρχε μια φυσική ομοιότητα ανάμεσα σε εκείνον και τον γιατρό. «Βρήκα έναν αληθινό φίλο, κάτι σαν έναν άλλο αδελφό, μοιάζουμε ο ένας με τον τόσο εξωτερικά όσο και διανοητικά» έγραφε σε επιστολή προς τα αδέλφια του. Αφού ολοκλήρωσε το πρώτο από τα δύο πορτρέτα του ευγενικού γιατρού, ο Βαν Γκογκ έλεγε: «Φιλοτέχνησα το πορτρέτο του Γκασέ δίνοντάς του μια μελαγχολική έκφραση, η οποία θα μπορούσε να μοιάζει με μορφασμό σε όσους το βλέπουν».
Τζέιμ Αμποτ ΜακΝιλ Γουίσλερ
Μια δίκη για έναν πίνακα
Σήμερα ο πίνακας «Νυχτερινό σε μαύρο και χρυσό, ο κομήτης που πέφτει» (1875) του Τζέιμ Αμποτ ΜακΝιλ Γουίσλερ μοιάζει να απέχει παρασάγγας από το να προκαλέσει πάθη, καθώς απεικονίζει πυροτεχνήματα που φωτίζουν τον νυχτερινό ουρανό πάνω από ένα πάρκο στο Λονδίνο. Οταν όμως το αντίκρισε ο αξιοσέβαστος κριτικός τέχνης με μεγάλη επιρροή Τζον Ράσκιν, δεν επιτέθηκε μόνο στο ύφος του καλλιτέχνη, αλλά βρήκε και την τιμή υπερβολική - 200 γκινέες, ποσό που σύμφωνα με μια εκδοχή αντιστοιχεί σήμερα σε περίπου 26.000 ευρώ. Ο Γουίσλερ δεν αντέδρασε ήρεμα στην κριτική που δέχτηκε και απάντησε στον Ράσκιν με μήνυση για δυσφήμηση. Εντέλει δικαιώθηκε, αλλά και οι δύο άνδρες βγήκαν ζημιωμένοι από αυτή τη διαμάχη, καθώς ο ζωγράφος εξαθλιώθηκε οικονομικά από τα νομικά έξοδα και ο Ράσκιν παραιτήθηκε από την ακαδημαϊκή του έδρα στην Οξφόρδη το 1880.
Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ
Η τιράντα του μοντέλου
Σήμερα θεωρείται η επιτομή του κομψού στυλ του κορυφαίου ζωγράφου πορτρέτων Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ. Ο πίνακας όμως με τον τίτλο «Η Κυρία Χ (Κυρία Πιερ Γκατρό)» κάποτε είχε πολύ κακή φήμη. Οταν ο ιταλοαμερικανός καλλιτέχνης ανέλαβε να ζωγραφίσει το 1884 το πορτρέτο της Βιρζινί Αμελί Αβενιό Γκατρό, της αμερικανίδας συζύγου του γάλλου τραπεζίτη Πιερ Γκατρό, πίστευε ότι το συγκεκριμένο έργο θα τον βοηθούσε να αποκτήσει ακόμη καλύτερο όνομα στους καλλιτεχνικούς κύκλους. Συνέβη όμως το αντίθετο. Η Γκατρό έχαιρε σεβασμού για το θάρρος της. Κι έτσι με την άδειά της ο ζωγράφος αποτύπωσε αρχικά τη μία από τις δύο τιράντες του βραδινού της φορέματος να γλιστρά από τον ώμο της. Οταν ο πίνακας παρουσιάστηκε στο Σαλόνι του Παρισιού το 1884, προκάλεσε την οργή των ανώτερων τάξεων. Το έργο και ο δημιουργός του γελοιοποιήθηκαν καθώς οι επικριτές του χαρακτήρισαν το έργο ως «δεύτερο». Ταπεινωμένος ο Σάρτζεντ ξαναζωγράφισε την τιράντα και κράτησε το έργο αθέατο για περισσότερο από 30 χρόνια. Οταν τελικά το πούλησε στο Μητροπολιτικό Μουσείο, έθεσε έναν όρο: το μουσείο να διατηρήσει κρυφή την ταυτότητα του μοντέλου.
