Με εθνικούς πόρους θα ξεκινήσουν από τον Ιανουάριο τα πρώτα έργα που θα ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ η εκταμίευση των πρώτων χρημάτων από τα ευρωπαϊκά ταμεία θα γίνει μετά τον Ιούνιο του 2021. Από τα 32 δισ. ευρώ που δικαιούται η Ελλάδα τα 12,6 δισ. ευρώ αφορούν δάνεια και τα 19,4 δισ. ευρώ επιδοτήσεις, τα οποία θα πρέπει όλα να έχουν απορροφηθεί έως το τέλος του 2026.
Το πρώτο έργο που θα ενταχθεί στο πρόγραμμα θα ανακοινωθεί τον επόμενο μήνα, όπως δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης παρουσιάζοντας χθες τους βασικούς άξονες του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στο ελληνικό σχέδιο, το οποίο υπεβλήθη την περασμένη εβδομάδα στην Κομισιόν υπό μορφή προσχεδίου, συνδυάζονται επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις. Σύμφωνα με τον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ Ακη Σκέρτσο, οι επενδύσεις «παντρεύονται» με περισσότερες από 60 μεταρρυθμίσεις, ενώ όπως τονίστηκε στην παρουσίαση, τα 12,6 δισ. ευρώ των δανείων θα δοθούν επίσης ως δάνειο σε επιχειρήσεις με μηδενικό επιτόκιο. Προϋπόθεση για τη λήψη αυτών των δανείων θα είναι η συμπλήρωση τουλάχιστον του 50% της επένδυσης από τραπεζικά και ίδια κεφάλαια.
Τα δάνεια των 12,6 δισ. ευρώ που θα λάβει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης θα επιβαρύνουν το δημόσιο χρέος και όχι τα δημοσιονομικά όπως διευκρίνισε ο Θεόδωρος Σκυλακάκης, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι για κάθε ένα ευρώ δανείου από το Ταμείο πρέπει να υπάρχει άλλο ένα ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα.
Το τελικό κείμενο των ελληνικών προτάσεων για το Ταμείο Ανάκαμψης θα σταλεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Φεβρουάριο με στόχο να εγκριθεί τον Μάιο. Οι δράσεις του Ταμείου αφορούν στην πράσινη μετάβαση, με επιχορηγήσεις 6,2 δισ. ευρώ, στην ψηφιακή μετάβαση με 2,1 δισ., σε δράσεις απασχόλησης δεξιοτήτων και κοινωνικής συνοχής με 4,1 δισ., για ιδιωτικές επενδύσεις και τον μετασχηματισμό της οικονομίας προβλέπονται 4 δισ. ευρώ, ενώ 3 δισ. ευρώ αφορούν δράσεις του REACT - EU, μέρος των οποίων θα αξιοποιηθεί για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.
Εκτός από αναπτυξιακά έργα το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης θα προβλέπει ακόμη ισχυρά φορολογικά κίνητρα για συγχωνεύσεις εταιρειών ώστε να παραμείνουν βιώσιμες μέσα στο δύσκολο οικονομικό περιβάλλον που έχει διαμορφώσει η πανδημική κρίση και να ενισχυθεί ο ανταγωνιστικός τους χαρακτήρας.
Τα 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης θα κατευθυνθούν στις εξής δράσεις:
1. Πράσινη μετάβαση. Οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις του σχεδίου περιλαμβάνουν:
- Διασύνδεση των ελληνικών νησιών, η οποία θα μειώσει σημαντικά το ενεργειακό κόστος νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
- Εγκατάσταση εκατομμυρίων έξυπνων τηλεμετρητών ενέργειας με στόχο την ενεργειακή εξοικονόμηση.
- Εκτεταμένο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, κτιριακών υποδομών επιχειρήσεων και δημοσίων κτιρίων και υποδομών.
- Ανάπτυξη προσβάσιμων σταθμών φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα.
- Μεταρρύθμιση του πολεοδομικού σχεδιασμού με την εισαγωγή πολεοδομικών σχεδίων που θα πληροφορούν έγκυρα και αμέσως για τις δυνατότητες χρήσης γης για σχεδόν τα 4/5 της χώρας.
- Προώθηση στρατηγικών αστικών αναπλάσεων υψηλής αναπτυξιακής και περιβαλλοντικής αξίας.
- Μεγάλες επενδύσεις σε αρδευτικά και αντιπλημμυρικά έργα μέσω ΣΔΙΤ, συνοδευόμενα από αλλαγές στη χρήση των δικτύων άρδευσης και εγκατάσταση τηλεμετρητών για τον εντοπισμό διαρροών και την έξυπνη διαχείριση του νερού.
- Νέο Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης σε συνδυασμό με αναμόρφωση των δασικών χαρτών.
- Πρωτοβουλίες για προστασία της βιοποικιλότητας, οι οποίες περιλαμβάνουν την ίδρυση Εθνικού Συστήματος Μόνιμης Παρακολούθησης ειδών και βιοτόπων και επιτήρησης των προστατευόμενων περιοχών.
2. Ψηφιακή μετάβαση. Οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις του Σχεδίου περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
- Προεγκατάσταση υποδομής οπτικών ινών στα κτίρια για τη διευκόλυνση της μετάβασης στη χρήση δικτύων οπτικών ινών από επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
- Ανάπτυξη διαδρόμων δικτύου 5Gστους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους.
- Ψηφιακό μετασχηματισμό επιχειρήσεων, με απόκτηση εξοπλισμού, υπηρεσιών cloud και διαδικτυακών υπηρεσιών.
- Ευρείες επενδύσεις σε ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες, οι οποίες περιλαμβάνουν αναβάθμιση των ψηφιακών υπηρεσιών που παρέχουν τα υπουργεία, το ψηφιακό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης (ΕΦΚΑ), ψηφιοποίηση πολεοδομιών δήμων, της δικαιοσύνης (e - Justice), τις «έξυπνες» πόλεις (smartcities) κ.ο.κ.
3. Απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή. Το σχέδιο περιλαμβάνει:
- Μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, που ενισχύει τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη διατήρησή τους σε περιόδους κρίσης.
- Προώθηση σύγχρονων Ενεργητικών και μη Ενεργητικών Πολιτικών για την Αγορά Εργασίας (Activeand Passive Labour Market Policies), αποσκοπώντας σε ενεργοποίηση της αγοράς εργασίας, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και δικτύου προστασίας κατά της ανεργίας.
- Μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού μέσω ενός ανταποδοτικού συστήματος επικουρικών συντάξεων.
- Σύγχρονα προγράμματα κατάρτισης και επανακατάρτισης για την αύξηση της απασχόλησης που δίνουν έμφαση στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, μεταρρύθμιση στα συστήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και μαθητείας.
- Μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που ενισχύουν την αυτονομία των ελληνικών πανεπιστημίων, τις επιδόσεις τους στην έρευνα και την ποιότητα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, περιλαμβανομένης και της σύνδεσής της με την αγορά εργασίας.
- Μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις προς ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της ανθεκτικότηταςτου συστήματος υγείας, προκειμένου να παρέχει υπηρεσίες υγείας υψηλής ποιότητας.
- Αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, εισαγωγή θεραπευτικών πρωτοκόλλων στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και δημιουργία ατομικού ηλεκτρονικού φακέλου υγείας για κάθε ασθενή.
- Μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που ενδυναμώνουν την κοινωνική δικαιοσύνη και το δίκτυο κοινωνικής προστασίας, μέσω προγραμμάτων ενίσχυσης της οικονομικής και κοινωνικής ένταξης ευάλωτων ομάδων, που προωθούν τις ίσες ευκαιρίες και στηρίζουν τη διαφορετικότητα, ενώ θωρακίζουν το σύστημα κοινωνικών παροχών.
4. Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας. Το σχέδιο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
- Ψηφιοποίηση των φορολογικών υπηρεσιών, κωδικοποίηση και εκσυγχρονισμό της φορολογικής νομοθεσίας, δράσεις κατά του λαθρεμπορίου, ηλεκτρονική διασύνδεση των ταμειακών μηχανών και των POS με τις φορολογικές αρχές και χρήση τεχνητής νοημοσύνης για τη διευκόλυνση των φορολογικών ελέγχων.
- Βελτίωση της ταχύτητας και αποτελεσματικότητας στην απονομή της δικαιοσύνης, με μεταρρυθμίσεις, επενδύσεις και ψηφιοποίηση.
- Περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και νέες δράσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους.
- Τομεακές πολιτικές για ενίσχυση του πολιτισμού, του τουρισμού, της έξυπνης βιομηχανικής παραγωγής, και της αγροτοδιατροφής.
- Ανάπτυξη πολυμορφικών, προσαρμοσμένων στην κλιματική αλλαγή, έξυπνων και βιώσιμων υποδομών και συστημάτων μεταφορών, με βελτίωση της συνδεσιμότητας και μεταρρύθμιση του κανονιστικού πλαισίου.
