ΕΡΤ, ορχήστρα χωρίς χορδές

Διευθύνοντας για πρώτη φορά μια ελληνική ορχήστρα (Συμφωνική της ΕΡΤ) συνειδητοποίησα πόσο άγνωστη μου είναι η Ελλάδα του 2019. Οχι, οι νέοι μουσικοί δεν είναι απείθαρχοι Ελληνάρες, αλλά άνθρωποι με επαγγελματική κατάρτιση, επιθυμία να εξερευνήσουν καινούργιες ερμηνευτικές εκδοχές και, αρκετά εντυπωσιακό για να αξίζει να αναφερθεί, ταχύτητα κατανόησης.

Η σοβαρότητα και το φιλικό κλίμα μέσα στο οποίο προετοιμάσαμε τη συναυλία μας (Μέγαρο 5/12) μου επέτρεψαν να διατυπώσω μερικές αδιάκριτες ερωτήσεις. Οι απαντήσεις επιβεβαίωσαν το γνωστό «αδιάκριτες μόνο οι απαντήσεις είναι κάποτε»: Ναι, η ερώτηση «τι θα φορέσουμε στο κοντσέρτο» δεν είναι φιλολογική^· μην έχοντας επίσημη στολή οι μουσικοί οργανώνονται για να εμφανιστούν κατά δύναμη ομοιόμορφα ντυμένοι με δικά τους έξοδα. Ναι, όντως 28 μουσικοί παίζουν για πάνω από μία δεκαετία χωρίς επίσημη σύμβαση. Μεροδούλι μεροφάι για την ελληνική ορχήστρα που θεσμικά αναλογεί στην ορχήστρα του BBC του Λονδίνου, τη Philharmonique της Radio France, την Bayerischen Rundfunks. Αυτούς δε που έχουν σύμβαση, ο ελάχιστος μισθός τούς αναγκάζει να εργάζονται και αλλού για να επιβιώσουν. Ναι, οι έλληνες μουσικοί καλύπτουν οι ίδιοι τα έξοδα για αγορά χορδών και επισκευές οργάνων, μια θλιβερή παγκόσμια πρώτη αποκλειστικότητα.

Η υποστήριξη της Εθνικής Ορχήστρας της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης καλό θα είναι να ξεπεράσει δυο τοξικές πολιτικές κοινοτοπίες: η απαίτηση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας δεν είναι υπόθεση της Αριστεράς και η κλασική μουσική δεν είναι προνόμιο της αστικής Δεξιάς. Για δεκαετίες, Δεξιά και Αριστερά έχουν αφήσει το εθνικό brand που αποτελεί μια ορχήστρα ραδιοφώνου σε επίπεδο τριτοκοσμικής χώρας. Ποτέ δεν θα έκαναν κάτι τέτοιο με ένα γήπεδο. Τσιτσιπάδες υπάρχουν και στη μουσική στην Ελλάδα. Ζητούν γήπεδο για προπόνηση, σορτσάκια και ρακέτες που να έχουν χορδές.

Ο Διονύσης Δερβής-Μπουρνιάς είναι ελληνογάλλος μαέστρος. Εχει διευθύνει τη Royal Philharmonic, την Orchestra of the Age of Enlightenment και πρόσφατα τη πρώτη γαλλική εκτέλεση του 3ου κοντσέρτου για πιάνο του Philip Glass με την Orchestre de Bretagne και τη Simone Dinnerstein