Φτάσαμε στο Δυρράχιο κατά τις έξι το απόγευμα και το πρώτο πράγμα που κάναμε ήταν να συναντήσουμε τους άνδρες της ΕΜΑΚ. Εκείνη την ώρα επιχειρούσαν για διασώσεις σε ένα κτίριο που είχε καταρρεύσει. Ηταν μια δύσκολη επιχείρηση. Σε ένα πενταώροφο κτίριο, πάνω από επικρεμάμενους όγκους που ήταν έτοιμοι να πέσουν και τριγυρισμένοι από άλλα κτίρια λίγο πριν από την κατάρρευση, οι δυνάμεις των ΕΜΑΚ κατάφεραν με υπευθυνότητα και αυτοθυσία, να ανασύρουν μέσα από τα συντρίμμια ύστερα από πέντε ολόκληρες ώρες δύο επιζώντες και έναν ακόμη που δυστυχώς απεβίωσε την τελευταία στιγμή.

Την επόμενη μέρα συνεχίσαμε την αυτοψία θέλοντας να αποκτήσουμε μια καλύτερη εικόνα από πλευράς καταρρεύσεων και ζημιών. Αλλωστε χθες έφτασε και κλιμάκιο μηχανικών του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας για να βοηθήσει στην καταγραφή της βλαβών.

Ενα βασικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήξαμε με τον καθηγητή Παναγιώτη Καρύδη είναι ότι κυρίαρχο ρόλο στις εκτεταμένες καταστροφές στην περίπτωση της Αλβανίας έπαιξε το έδαφος το οποίο συντονίστηκε με τον σεισμό και τα κτίρια και γι’ αυτό είχαμε τις βλάβες. Επίσης συναντήσαμε βλάβες που οφείλονται στο γεγονός ότι αναπτύχθηκαν φαινόμενα ρευστοποίησης των εδαφών, δηλαδή το στερεό έδαφος έγινε υγρό και μέσα σε αυτό «βούλιαξαν» τα κτίρια.

Οι αιτίες αυτές είναι ακόμη πιο εμφανείς στην παραλία του Δυρραχίου όπου εντοπίζονται οι σοβαρότερες ζημιές σε σύγχρονες κατασκευές, δηλαδή σε πολυώροφα κτίρια που χτίστηκαν με βάση αντισεισμικούς κανονισμούς και θα έπρεπε κανονικά να ανταπεξέλθουν στο φαινόμενο. Επίσημα στοιχεία για το μέγεθος της καταστροφής δεν υπάρχουν προς το παρόν. Δημοσιογραφικές πληροφορίες κάνουν λόγο για 50 κτίρια που έχουν καταρρεύσει ολοσχερώς και περίπου 700 τα οποία έχουν υποστεί σημαντικές βλάβες. Οι μεγαλύτερες ζημιές εντοπίζονται στο Δυρράχιο – και κυρίως στην παράκτια ζώνη του – και στο χωριό Ντουνάμε όπου έχουμε σημαντικό αριθμό καταρρεύσεων. Εκεί επλήγησαν κτίρια παλιά ή λιγότερο παλιά, χτισμένα από τη δεκαετία του ’50 ως τη δεκαετία του ’80, ενώ υπήρξαν και μη δομικές βλάβες σε καινούρια κτίρια.

Εδώ θα πρέπει να διευκρινίσουμε, επειδή υπάρχει ανησυχία, ότι ο σεισμός στο Δυρράχιο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να επηρεάσει τον ελλαδικό χώρο. Επίσης, ο σεισμός μεταξύ Κρήτης – Αντικυθήρων ήταν μεμονωμένο γεγονός και δεν αναμένεται να έχει συνέχεια.

Στην Αλβανία οι διασωστικές ενέργειες συνεχίζονται μέχρι αργά το βράδυ και σε αυτό συμμετέχουν πολλές διεθνείς αποστολές – Γάλλοι, Τούρκοι, Ελβετοί, Ισραηλινοί. Ο κόσμος προσπαθεί να συνέλθει από το σοκ, οι πλατείες και τα πάρκα είναι γεμάτα παρά το κρύο. Αυτό, όμως, που μου μένει από εδώ είναι η εικόνα του Ντουνάμε το πρώτο βράδυ μετά τον σεισμό. Ηταν η απόλυτη τραγωδία.

Ο Ευθύμης Λέκκας είναι καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ και πρόεδρος Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού & Προστασίας