Ο Nτράγκι βρίσκεται με το δάχτυλο στη σκανδάλη

Ισως να μην πρόκειται για το κύκνειο άσμα του Μάριο Ντράγκι, αφού πρόκειται για την προτελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ, στην οποία θα προεδρεύσει - απομένει και εκείνη του Οκτωβρίου. Το ενδιαφέρον, όμως, για τη συνεδρίαση της προσεχούς Πέμπτης είναι μεγάλο λόγω της αναμενόμενης αντίδρασης του γνωστού και ως «Super Mario» στην επιβράδυνση της ευρωοικονομίας. Αντίδραση που πιθανότατα θα συνδυαστεί και με δέσμη μέτρων στήριξης της γερμανικής οικονομίας που φημολογείται ότι επεξεργάζεται το Βερολίνο.

Η μεγαλύτερη ανησυχία των αγορών είναι, εξάλλου, η διαφαινόμενη διολίσθηση της γερμανικής οικονομίας στην ύφεση - τεχνικά η ύφεση θα προκύψει αν συρρικνωθεί το ΑΕΠ και το τρίμηνο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου που διανύουμε. Πληροφορίες του Reuters φέρουν την κυβέρνηση Μέρκελ να επεξεργάζεται έναν «σκιώδη προϋπολογισμό», ένα πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων δηλαδή, που θα στηρίξει την ανάπτυξη και θα κρατήσει τη γερμανική οικονομία πάνω από το νερό. Ο προϋπολογισμός θα είναι «σκιώδης» προκειμένου να παρακαμφθεί η συνταγματική επιταγή ισοσκελισμένων οικονομικών νόμων - μια εμμονή του πρώην υπουργού Οικονομικών και νυν προέδρου της Μπούντεσταγκ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Μείωση επιτοκίων. Η φημολογία για έκτακτα αναπτυξιακά μέτρα από το Βερολίνο έδωσε χθες ισχυρή ώθηση στο ευρώ, που όμως μετριάστηκε από την προσδοκία και των μέτρων τής... Φρανκφούρτης. Σύμφωνα με άλλο δημοσίευμα του Reuters, θα πρόκειται για μέτρα τόνωσης της ρευστότητας - δηλαδή δημιουργίας ενός πιο «φθηνού» ευρώ - που μοιραία αποδυναμώνουν το κοινό νόμισμα. Κατά τις πληροφορίες, υπάρχει συναίνεση μεταξύ των τραπεζιτών Βορρά και Νότου για μείωση του επιτοκίου που χορηγεί η ΕΚΤ στις ευρωπαϊκές τράπεζες για να καταθέτουν την πλεονάζουσα ρευστότητά τους σε αυτή. Πιστεύεται ότι το (ήδη αρνητικό) επιτόκιο καταθέσεων στην ΕΚΤ θα μειωθεί στο -0,6% από -0,4%, αν και κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι μπορεί μεθαύριο η μείωση να είναι μικρότερη (στο -0,5%), ώστε να υπάρχει περιθώριο για μία ακόμη τον Οκτώβριο. Εν πάση περιπτώσει, η κίνηση αυτή δίνει κίνητρο στις ευρωπαϊκές τράπεζες να... σπρώξουν τα κεφάλαιά τους στην αγορά (χορηγώντας περισσότερα δάνεια), αφού αυξάνει τα «φύλακτρα» που πληρώνουν στην ΕΚΤ για να τους τα κρατά. Σημειωτέον ότι πρόκειται για τεράστια ποσά «υπερβάλλουσας ρευστότητας» των τραπεζών που κρατά η ΕΚΤ - υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 1 τρισ. ευρώ.

Ποσοτική χαλάρωση. Ο «Super Mario» φέρεται έτοιμος να προβεί σε νέες αγορές κυβερνητικών ομολόγων. Κάποιοι στο διοικητικό συμβούλιο της Ευρωτράπεζας θεωρούν βέβαια ότι μια τέτοια κίνηση θα πρέπει να γίνεται μόνο σε περιόδους κρίσης. Επιπλέον, οι αποδόσεις ορισμένων ευρωπαϊκών ομολόγων είναι ήδη αρνητικές (τα δεκαετή γερμανικά έχουν απόδοση -60 μονάδων βάσης), ενώ ακόμα και τα ισπανικά βρίσκονται πολύ κοντά στο μηδέν. Μια νέα ποσοτική χαλάρωση, ως εκ τούτου, ίσως έχει μικρό ουσιαστικό αντίκτυπο στις αγορές.

Αναμένεται να ανακοινωθεί επίσης ένα «πρόγραμμα ενισχυμένης καθοδήγησης» σε ό,τι αφορά τα επιτόκια, που θα διαβεβαιώνει τις αγορές ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν χαμηλά για μια μακρά περίοδο. Το τέταρτο μέτρο έχει να κάνει με την εγγύηση από την ΕΚΤ δανείων προς τις τράπεζες και αφορά τη «στοχευμένη μακροπρόθεσμη αναχρηματοδότηση λειτουργιών» ή TLTRO. Μια εκδοχή που φέρεται να συζητείται μεταξύ των ευρωτραπεζιτών (αλλά συναντά αντιδράσεις) είναι η ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ να επεκταθεί σε νέα περιουσιακά στοιχεία, όπως είναι οι μετοχές ή τα τραπεζικά ομόλογα.

Τέλος, η ΕΚΤ θα μπορούσε να επανακαθορίσει τον στόχο της για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη, κάτι που θα δώσει στην αγορά το μήνυμα ότι χαλαρώνει τις αντιλήψεις της για τη σταθερότητα των τιμών. Κάποιοι υποστηρίζουν, όμως, ότι αν ανέβαζε τον στόχο για τον «ιδανικό πληθωρισμό» από το «κάτω αλλά πολύ κοντά στο 2%» στο «κάτω αλλά πολύ κοντά στο 2,5%» θα ήταν ελαφρώς άτοπο όταν η ευρωοικονομία δεν μπορεί να πιάσει ούτε τον στόχο τού 2%. Συν το ότι είναι κάπως σόλοικο να πάρει μια τέτοια απόφαση ένας απερχόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ - «ας αφήσει ο Ντράγκι να κάνει κάτι και η Λαγκάρντ» λέγουν.