Φαντάζεστε τον Σίσσυφο ευτυχισμένο;

Ο χαρακτήρας του εορτασμού των διακοσίων χρόνων της Επανάστασης του '21 πρέπει να είναι συνυφασμένος με ένα νέο πνεύμα που θα καθοδηγεί εφεξής τη χώρα, διότι ο δρόμος του μέλλοντός μας δεν είναι χαραγμένος από πριν. Η πίστη ότι η ιστορία ακολουθεί ένα προοδευτικό συνεχές δεν ισχύει εδώ και πολύ καιρό.

Η χρεοκοπία μάς δίδαξε ότι το μέλλον δεν είναι πάντα ρόδινο και δεν βρίσκεται κάπου εκεί να μας περιμένει. Θα το συναντήσουμε μόνο με έναν άλλο τρόπο σκέψης της αποδιαρθρωμένης κοινωνίας μας, χωρίς να διολισθήσουμε ξανά προς κατασκευασμένες σωτηρίες, χωρίς να ενδώσουμε στη γοητεία των συνθημάτων· χωρίς να επιστρατεύσουμε ξανά μύθους και παλαιές δοξασίες.

Να μην ξαναγίνει ο ανορθολογισμός το καταφύγιο της απελπισίας μας. Δεν φαίνεται, αλλά στην εποχή μας η πολιτική δεν είναι πλέον χρήσιμο εργαλείο για την επίλυση προβλημάτων, διότι ο νηφάλιος λόγος εξορίζεται, το πολιτικό επιχείρημα αποσύρεται, η συναίνεση φαντάζει ως ταπεινωτική υποχώρηση.

Τα μεγάλα ελλείμματα της αυτογνωσίας, της παιδείας, της πολιτισμικής και κοινωνικής ολοκλήρωσης, καθώς και η αποθεσμοποίηση της κοινωνίας, είναι βαριές αρρώστιες, οι οποίες  δεν μας αφήνουν να πορευθούμε τα επόμενα χρόνια κατόπιν εορτής. Η δομική απόκλιση της Ελλάδας από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους μας κατατάσσει ήδη σε μια κοινωνία χαμηλής απόδοσης. Το πολιτισμικό πρόβλημα αναδεικνύει και το πραγματικό ιστορικό δίλημμα του πώς μπορούμε να συμπορευθούμε ουσιαστικά με τους άλλους λαούς της Ευρώπης χωρίς να αντιμετωπίζουμε τους θεσμούς της κοινωνίας μας με τον ίδιο σεβασμό που έχουν αυτοί απέναντι στους θεσμούς τους.

Ο εορτασμός των διακοσίων χρόνων δεν μπορεί να περιοριστεί στο επίπεδο κάποιων καλά οργανωμένων εκδηλώσεων με δόσεις μεγαλαυχικών κενολόγων ρητορειών περί δήθεν αφυπνίσεως και αναγέννησης του έθνους μας.

Δεν θα καταφέρουμε έτσι να σηματοδοτήσουμε μια νέα εθνική πορεία, αν ο εορτασμός δεν νοηθεί ως μέγα πνευματικό γεγονός· αν δεν εκληφθεί ως απαρχή ανατροπής της σημερινής πτωχής πνευματικής κατάστασης της κοινωνίας μας· αν δεν συνειδητοποιηθεί η αναγκαιότητα της ρήξης σε απόλυτο βάθος, που θα υπερκαλύπτει τους δύο αιώνες εθνικής παλινόρθωσης με στόχο να επανιχνευθούν νέες αφετηρίες για να την οδηγήσουν προς ένα νέο ιστορικό κεφάλαιο, του οποίου η παιδευτική ανάγνωση θα μας κατευθύνει σε άλλα επίπεδα θεσμικής αρτιότητας και αυτοσεβασμού. Χρειάζεται ρήξη πνευματική με όσα εξεμέτρησαν το ζην και εμποδίζουν τη χώρα να θωρακιστεί με άλλη ποιότητα αξιών.

Ομως ένα τέτοιο περιεχόμενο διαφωτισμού του λαού μας και κυρίως των νεότερων γενεών απαιτεί συστράτευση με πίστη όλων των κινητήριων δυνάμεων του έθνους. Είναι θέμα πνευματικής διέγερσης η οποία μόνο με δυνατούς συμβολισμούς στο ανώτατο επίπεδο, δηλ. πολιτειακό, πολιτικό, πνευματικό, επιστημονικό, θρησκευτικό κ.λπ. επίπεδο μπορεί να δημιουργήσει νέες απαρχές για το κράτος και το λαό μας.

Οταν σβήσει και το τελευταίο πυροτέχνημα μιας παρ' ελπίδα χαμένης μεγάλης ευκαιρίας για εθνική ανάταση, τότε θα μπορούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα «αν ο Σίσσυφος μπορεί να είναι ευτυχισμένος...».

Ο Αλέκος Παπαδόπουλος είναι πρώην υπουργός