Παπαθανασόπουλος Στέλιος

Η μεταπολιτευτική ιστορία του αθηναϊκού Τύπου χαρακτηρίζεται από πολλά παράδοξα. Ενώ ο Τύπος έχει εισέλθει σε μια πορεία «απομάγευσης», αφού οι κυκλοφορίες φυλλορροούν σε σταθερή βάση κι ευρέως υποστηρίζεται ότι έχει χαθεί η αξιοπιστία του, νέοι τίτλοι εφημερίδων εμφανίζονται επιδιώκοντας να αποσπάσουν μέρος ενός αναγνωστικού κοινού, που όμως συρρικνώνεται σταθερά. Αν αυτό ισχύει, τότε οι […]

Ολο και συχνότερα είναι τα δημοσιεύματα στον Τύπο και στις ιστοσελίδες για τη σημαντική ανάπτυξη της τηλεόρασης συνδρομητών και στη χώρα μας, για τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες που πλέον (θα) εφαρμόζονται και στην Ελλάδα, όπως το Video-On-Demand (ελληνιστί «βίντεο κατά παραγγελία»), για το ότι οι μέτοχοι της Digea σκέφτονται να δημιουργήσουν ένα είδος συνδρομητικού καναλιού […]

Μπορεί να γίνονται κάποιες γκάφες στην τελετή απονομής των Οσκαρ, αλλά οι χολιγουντιανές ταινίες συνεχίζουν να προελαύνουν –τουλάχιστον στην Ευρώπη. Παρά τις πρωτοβουλίες και ρυθμίσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης τα τελευταία τριάντα χρόνια, οι ευρωπαϊκές ταινίες συνεχίζουν να διασχίζουν τα σύνορα της Ευρώπης λιγότερο συχνά σε σύγκριση με τις αμερικανικές. Κατά μέσο όρο, σύμφωνα με το […]

Ποιος μπορεί να αμφιβάλλει για την επάνοδο του λαϊκισμού; Πρόκειται για ένα φαινόμενο που όχι μόνο μεταλλάσσεται κι αναπροσαρμόζεται στα νέα δεδομένα, αλλά, όπως πάντα, χρησιμοποιεί πρωτίστως τα εκάστοτε νέα μέσα επικοινωνίας, στις μέρες μας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ιδιαίτερη μελέτη πάνω σε αυτό το πεδίο δεν έχει γίνει. Οπως επισημαίνουν οι συγγραφείς του βιβλίου […]

Η ζωή μας είναι πλέον αδιανόητη χωρίς το κινητό στο χέρι μας, που αποτελεί πια προέκτασή του. Το 2009 όμως –σύμφωνα με την καθηγήτρια του ΜΙΤ Σέριλ Ταρκλ –ήταν η χρονιά που πέθανε ο διάλογος. Εκείνη τη χρονιά, τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα έγιναν μόδα, ενώ η ικανότητά μας για «πραγματική» διαπροσωπική αλληλόδραση άρχισε να φθίνει. […]

Το φαινόμενο των ψευδών ειδήσεων που συνδέονται ή προέρχονται από χρήστες του Διαδικτύου αποκτά μεγάλες διαστάσεις, κάνοντας πολλούς να αναρωτηθούν εάν έχει ήδη αρχίσει η κρίση της κοινωνίας της πληροφορίας. Κάποιοι συμφωνούν, καθώς έχουν ήδη καταγραφεί πολλές περιπτώσεις και αντίστοιχα παραδείγματα για το πώς παρέχεται η ενημέρωση, ακόμη και στην πλούσια σε μέσα επικοινωνίας Αμερική. […]

Οι νέες διαδικτυακές υπηρεσίες, όπως η μουσική συνεχούς ροής, οι πλατφόρμες διάθεσης βίντεο κατά παραγγελία και οι συναθροιστές ειδήσεων, είναι πλέον πολύ δημοφιλείς. Παράλληλα, οι καταναλωτές αναμένουν όλο και περισσότερο να έχουν πρόσβαση σε αντίστοιχο περιεχόμενο. Ομως, οι δημιουργοί, οι άλλοι κάτοχοι δικαιωμάτων και οι εφημερίδες συχνά δεν είναι σε θέση να διαπραγματευτούν τους όρους, […]

Οι περισσότερες προβλέψεις των μελετητών συμφωνούν ότι επέρχεται μια νέα τεχνολογική επανάσταση, η οποία θα καταστήσει το Διαδίκτυο αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας. Το Iντερνετ όχι μόνον αναπτύσσεται, αλλά και εξελίσσεται στις τελευταίες δύο δεκαετίες συχνά με απρόβλεπτους τρόπους. Η πρώτη μεγάλη ώθηση του Διαδικτύου ήταν η υποδομή του, καθώς οι εταιρείες, όπως η AOL, […]

Αν μη τι άλλο το 2016 ήταν έτος των τηλεοπτικών αδειών, καθώς στη μεγαλύτερη διάρκειά του τα μέσα ενημέρωσης, ο πολιτικός κόσμος, οι δυνάμει ενδιαφερόμενοι επενδυτές και εντέλει τα δικαστήρια και ο νομικός κόσμος ασχολήθηκαν με τις άδειες. Ως συνήθως το 2017 ξεκινάμε από την αρχή σε αυτό τον τομέα (και όχι μόνο), αφού σε […]

Καθώς το ελληνικό πεδίο των μέσων μαζικής ενημέρωσης έχει ολοκληρώσει τα πρώτα είκοσι επτά χρόνια από την έλευση της ιδιωτικής τηλεόρασης, το 2016 ήταν κυριολεκτικά δίσεκτο για όλα τα ελληνικά ΜΜΕ, και ιδίως για τους εργαζoμένους σε αυτά, αφού βιώνουν πλέον με τον χειρότερο τρόπο τις συνέπειες της επταετούς και από ό,τι φαίνεται σπειροειδούς οικονομικής […]

Υστερα από μια δεκαπενταετία συνεχούς κρίσης, η εκδοτική βιομηχανία σε σχεδόν όλο τον δυτικό κόσμο συνεχίζει να βρίσκεται σε περιδίνηση, με αποτέλεσμα να ασκούνται έντονες πιέσεις όχι μόνο για απολύσεις στις αίθουσες σύνταξης (με ό,τι αυτό συνεπάγεται), αλλά και για μια πλήρη αναδιάρθρωση (στην καλύτερη περίπτωση) του επικοινωνιακού πεδίου. Δυστυχώς η κατάσταση δεν είναι τραγική […]

Οι περισσότεροι άνθρωποι στον χώρο του Τύπου αποδέχονται πλέον στις μέρες μας ότι το κέντρο βάρους της ενημέρωσης έχει μεταβεί από τον Γαλαξία του Γουτεμβέργιου σε αυτόν του Διαδικτύου (του «Επόμενου» ή «των Πραγμάτων» είναι κάτι που θα φανεί σχετικά σύντομα). Πολλοί εκδότες πλέον θεωρούν ότι η στροφή προς τη «διαδικτυακή (ψηφιακή) ενημέρωση» μπορεί τελικά […]

Η εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ δεν είχε μόνο ηττημένους τους πολιτικούς του αντιπάλους, αλλά σχεδόν όλο το επικοινωνιακό πεδίο της χώρας. Πολίτες όλων των πολιτικών αποχρώσεων ασκούσαν κριτική ότι τα «συστημικά» μέσα ενημέρωσης έχουν πολύ μεγάλη δύναμη. Οι «αριστερόστροφοι» υποστήριζαν ότι τα ΜΜΕ ενισχύουν την καθεστηκυία τάξη και συμβάλλουν στη διαιώνιση της εξουσίας της. […]

Η 21η Νοεμβρίου έχει οριστεί από την UNESCO ως η Παγκόσμια Ημέρα της Τηλεόρασης. Η ελληνική κοινωνία διά μέσου του σίριαλ των αδειών ασχολείται σχεδόν καθημερινά με τις τηλεοπτικές εξελίξεις, τουλάχιστον τον τελευταίο χρόνο. Στην πράξη εκ διαισθήσεως αναγνωρίζουμε τον ρόλο της τηλεόρασης ως του νέου πεδίου της κοινής μας αναφοράς, της νέας μας φαντασιακής […]

Η σύσταση του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και θα συμβάλει στη σύγχρονη αντιμετώπιση του επικοινωνιακού πεδίου, που στην εποχή της ψηφιοποίησης και της σύγκλισης των μέσων πρέπει να αντιμετωπίζεται σφαιρικά και όχι αποσπασματικά όπως είχαμε συνηθίσει στην αναλογική εποχή. Προσωπικά έχω «υπερθεματίσει» στη σύσταση ενός τέτοιου υπουργείου από […]

Ολα δείχνουν ότι η πολύφερνη συναίνεση (έστω και με αστερίσκους) για τις τηλεοπτικές άδειες και το ΕΣΡ είναι πλέον στην τελική ευθεία. Αυτό δεν σημαίνει ότι μέχρι οι «αντιμαχόμενοι να συμφωνήσουν οριστικά» δεν θα πρέπει να γίνουν πρώτα κάποια βήματα πριν από την απονομή των αδειών, έτσι ώστε να μη δημιουργούνται ψίθυροι που οδηγούν σε […]

Ο ιστορικός του μέλλοντος των ελληνικών ΜΜΕ ενδεχομένως να γράψει ότι ο λόγος αποτυχίας στις περισσότερες περιπτώσεις σε πολλές πολιτικές πρωτοβουλίες είναι ότι οι μεγάλες αλλαγές δεν μπορούν να επιβληθούν, αλλά μόνο να συντελεστούν (εάν αυτό είναι το ζητούμενο) μέσα από συναίνεση, σύνεση και οραματική πολιτική. Οσες φορές υπήρξαν απόπειρες για την ευρυθμία του επικοινωνιακού […]

Η πρόσφατη πρωτοβουλία για τη συγκρότηση του ΕΣΡ είναι σημαντική, αλλά προσκρούει στην αντίφαση ότι μία εκ των κορυφαίων λειτουργιών του έχει παρακαμφθεί ήδη καθώς έχει προχωρήσει η απονομή των τηλεοπτικών αδειών εθνικής εμβέλειας χωρίς την εμπλοκή της ρυθμιστικής Αρχής. Αλλά ας υποθέσουμε ότι μετά την αναμενόμενη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (που συνεδριάζει εκ […]

Καθώς έχουμε εισέλθει στην εποχή της ψηφιακής επικοινωνίας και της μεταβιομηχανικής κοινωνίας, οι εφημερίδες, χαρακτηριστικά προϊόντα της βιομηχανικής κοινωνίας και του εγγράμματου πολιτιστικού περιβάλλοντος, φθίνουν, τόσο σε αναγνώστες, όσο και σε διαφημιστικά έσοδα. Δεν είναι τυχαίο ότι, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό, νέες εκδοτικές προσπάθειες αποτυγχάνουν και πολλές «εν ζωή» εφημερίδες μετά […]

Για μια ακόμη φορά επανήλθε στην πολιτική επικαιρότητα το ζήτημα των δημοσκοπήσεων. Είναι τόσο μεγάλη η συχνότητά του, ώστε μας δίνει το δικαίωμα πλέον να υποστηρίξουμε ότι δίπλα στην κοινοβουλευτική, προεδρευόμενη ή ακόμη και τη βασιλευόμενη δημοκρατία θα πρέπει να προστεθεί και μια ακόμη: η «δημοσκοπική δημοκρατία». Αλλωστε σχεδόν καθημερινά τα μέσα ενημέρωσης μας ανακοινώνουν […]

Η αποχώρηση Καλογρίτσα αποτελεί ακόμη ένα επεισόδιο στη σαπουνόπερα των τηλεοπτικών αδειών. Μέχρι το επόμενο επεισόδιο χιλιάδες λέξεις θα γραφτούν στις εφημερίδες και στις ιστοσελίδες, ακόμη περισσότερα θα ειπωθούν στα καφενεία και στα τηλεοπτικά πάνελ. Πρόκειται για ένα σίριαλ με υψηλή απήχηση (δεν είναι τυχαίο ότι πρωταγωνιστεί στα δελτία ειδήσεων ακόμη και την ημέρα που […]

Τις τελευταίες ημέρες (και όχι μόνο) η κυβέρνηση (όπως κάθε κυβέρνηση που «σέβεται» τον εαυτό της) και μέλη της (ως είθισται) ασκούν έντονη κριτική στα μέσα ενημέρωσης και σε δημοσιογράφους. Βέβαια, αυτό δεν είναι πρωτόγνωρο. Η άσκηση κριτικής συχνά προκαλεί την αντίδραση της πολιτικής εξουσίας, που άλλοτε «εξοργίζεται» με αυτά που της καταλογίζουν και άλλοτε […]

Το σίριαλ των τηλεοπτικών αδειών φαίνεται πως καλά κρατεί, παίζοντας ένα είδος επικοινωνιακού παιχνιδιού στην ημερήσια θεματολογία. Ομως το ζητούμενο είναι ποια θα είναι η επόμενη μέρα του πεδίου, στην πράξη του επικοινωνιακού μας πεδίου, αφού η τηλεόραση συνεχίζει να διατηρεί την ηγετική της θέση. Καθώς τα ποσά που παίχτηκαν στη δημοπρασία ήταν υψηλά και […]

Το σοκ που προκάλεσε η τηλεοπτική δημοπρασία στους χαμένους καναλάρχες και κυρίως η μετακύλιση της ανασφάλειας που εκ των πραγμάτων έχει επέλθει στους εργαζομένους τους είναι από τα μεγαλύτερα ζητήματα, ίσως το μεγαλύτερο. Σήμερα όλοι συνομολογούν αυτό που επισημαίναμε από τούτη τη στήλη έναν χρόνο πριν, ότι δηλαδή θα προκληθούν σοβαρά προβλήματα με εκείνα τα […]

Το πρωινό της 2ας Σεπτεμβρίου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η αρχή της τηλεοπτικής νομιμότητας και μια αχτίδα ελπίδας που τόσο χρειάζεται το ταραχώδες οπτικοακουστικό πεδίο της χώρας. Η μεγαλειώδης νίκη της πολιτικής έναντι των επιχειρηματιών των μέσων ενημέρωσης –τα 246 εκατ. δεν είναι λίγα –όμως στην πράξη επιβεβαίωσε τις παραδοσιακές σχέσεις της πολιτικής εξουσίας […]

Οι μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας στον κόσμο πιστεύουν ότι ο τρόπος που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν στις μέρες μας το Διαδίκτυο πρόκειται να αλλάξει σημαντικά στο σχετικά κοντινό μέλλον. Οι σύγχρονοι γίγαντες της τεχνολογίας, όπως είναι το facebook, η Microsoft, η Apple, η Google και η Amazon, έχουν ήδη πεισθεί ότι το μέλλον της τεχνολογίας έγκειται στα […]

Oι Ολυμπιακοί Αγώνες στην εποχή της κοινωνίας της πληροφορίας και της παγκοσμιοποίησης αποτελούν ενδεχομένως τη μοναδική περιοδική εκδήλωση της ανθρώπινης ιστορίας που αποκτά τέτοια οικουμενικότητα, όπου τα όρια ανάμεσα στην πραγματικότητα και στις κατευθυνόμενες υπερβολές των δημοσίων σχέσεων συγχέονται. Στην περίπτωσή τους, η σύζευξη του αθλητισμού με τα μέσα επικοινωνίας, παλαιά και νέα, προσεγγίζει το […]

Ολες οι χώρες ασχολούνται με τα εσωτερικά τους προβλήματα και προσπαθούν να τα επιλύσουν. Κάποιες όμως που πάσχουν από ένα είδος στρουθοκαμηλισμού, είναι τόσο απορροφημένες από τις εγχώριες «διευθετήσεις» που τους διαφεύγουν οι διεθνείς εξελίξεις, οι οποίες την εποχή της παγκοσμιοποιημένης αλληλεξάρτησης αναπόφευκτα θα τις επηρεάσουν. Ενώ ασχολούμαστε, δηλαδή, με την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών […]

Ολες οι χώρες, αδιακρίτως των πολιτικών και οικονομικών συστημάτων οργάνωσής τους, αποσκοπούν στην εύρυθμη λειτουργία του επικοινωνιακού τους πεδίου και, παράλληλα, προβαίνουν σε συγκρίσεις με άλλες χώρες τόσο των επιλογών τους όσο και του τρόπου εφαρμογής τους. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, όπως όλοι γνωρίζουν, ο τομέας των επικοινωνιών σχεδόν σε όλες τις χώρες έχει υποστεί […]

Ζούμε σε ιστορικές περιόδους, ή ίσως έτσι θέλουμε να πιστεύουμε. Δεν μπορούμε όμως να αμφισβητήσουμε το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην ιστορία των μέσων επικοινωνίας, μπορούμε να καταγράψουμε όχι μόνο την πορεία ανάπτυξής τους αλλά και τον πολιτικό και κοινωνικό αντίκτυπό τους. Μέσω τριών διαφορετικών γεγονότων σε τρεις διαφορετικές ηπείρους, σε τρεις διαφορετικές χώρες […]