Η Eurovision, ένας διαγωνισμός που για δεκαετίες προβάλλεται ως εορτασμός της ενότητας και της μουσικής, βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο πολιτικής αντιπαράθεσης. Ενόψει του διαγωνισμού του 2026, η συμμετοχή του Ισραήλ προκαλεί αντιδράσεις, με αρκετές ευρωπαϊκές χώρες να απειλούν ανοιχτά με μποϊκοτάζ, λόγω της συνεχιζόμενης στρατιωτικής δράσης στη Λωρίδα της Γάζας.
Η πρόεδρος του σλοβενικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα RTV, Ναταλία Γκόρτσακ δήλωσε χαρακτηριστικά:«Αν το Ισραήλ είναι εκεί, εμείς δεν θα είμαστε εκεί».
Ανάλογες ανησυχίες έχουν εκφραστεί από ραδιοτηλεοπτικούς φορείς της Ισπανίας, της Ολλανδίας, της Ιρλανδίας και της Ισλανδίας. Οι χώρες αυτές δηλώνουν έτοιμες να αποχωρήσουν από τον διαγωνισμό εφόσον το Ισραήλ λάβει μέρος.
Μπροστά στη διογκούμενη πίεση, η Ευρωπαϊκή Ένωση Ραδιοτηλεόρασης (EBU) ανακοίνωσε τη διεξαγωγή έκτακτης γενικής συνέλευσης στις αρχές Νοεμβρίου, όπου τα μέλη της θα κληθούν να ψηφίσουν για το αν θα επιτραπεί τελικά στο Ισραήλ να συμμετάσχει στον διαγωνισμό του 2026.
Σε επιστολή της προς τα μέλη, η πρόεδρος της EBU, Ντελφίν Ερνότε-Κούντσι υπογράμμισε πως:«Η ένωση δεν έχει αντιμετωπίσει ποτέ ξανά μια τόσο διχαστική κατάσταση. Το διοικητικό συμβούλιο θεωρεί πως απαιτείται μια ευρύτερη δημοκρατική βάση για μια απόφαση τέτοιου βάρους».
Ο ειδικός αναλυτής της Eurovision Δρ. Πολ Τζόρνταν, δήλωσε πως η EBU δεν έχει επιδείξει συνέπεια στις αποφάσεις της:«Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα περίπλοκη. Κατά καιρούς, έχουν παραβιαστεί οι κανόνες για πολιτικά μηνύματα, χωρίς συνέπειες. Παρότι ο ισραηλινός φορέας δεν έχει παραβιάσει επίσημα κάποιον κανόνα, η συμμετοχή του ενδέχεται να δυσφημίσει τον διαγωνισμό, κάτι που αντιβαίνει στις αρχές της EBU».
Το 2023 η Νόα Κίρελ εκπροσώπησε το Ισραήλ και κατέλαβε την τρίτη θέση. Σήμερα, η ίδια δηλώνει:«Δεν έχει να κάνει με την πολιτική, δεν ήταν ποτέ έτσι, και θα πρέπει να το διατηρήσουμε έτσι, να επικεντρωθούμε στη μουσική».
Ωστόσο, αναγνωρίζει ότι η κατάσταση έχει αλλάξει δραματικά:«Είναι πολύ διαφορετικό από πριν από δύο χρόνια, όταν εκπροσώπησα το Ισραήλ. Ελπίζω ότι δεν θα αποκλειστούμε».
Αντιθέτως, η πρόεδρος της RTV Σλοβενίας δηλώνει πως η πολιτική είναι αναπόφευκτη:«Μπορούμε να λέμε ψέματα στον εαυτό μας και να λέμε ‘όχι, δεν είναι πολιτικό’, αλλά, ξέρετε, δεν μπορούμε να την αποφύγουμε».
Καταλογίζει μάλιστα απραξία στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές χώρες:«Είμαστε όλοι κατά κάποιο τρόπο αιχμάλωτοι της γερμανικής ενοχής απέναντι στο Ισραήλ. Η ευρωπαϊκή πολιτική χρειάζεται περισσότερα κότσια».
Ο αντίκτυπος ενός πιθανού μποϊκοτάζ από μεγάλες χώρες, όπως η Ισπανία, αναμένεται να είναι και οικονομικός. Ως μία από τις πέντε χώρες που χρηματοδοτούν σταθερά τη Eurovision, η αποχώρησή της θα δημιουργήσει δημοσιονομικά κενά. Η κ. Γκόρτσακ εξηγεί:«Η Σλοβενία είναι μια μικρή χώρα και, ενώ το κόστος συμμετοχής μας είναι μικρό, αν περισσότερες χώρες αποχωρήσουν, αυτό θα φανεί στον προϋπολογισμό».
Ο δημόσιος φορέας του Ισραήλ, KAN, προειδοποιεί ότι ένας πιθανός αποκλεισμός θα πλήξει σοβαρά τις αξίες της EBU. Η EBU, από την πλευρά της, τονίζει πως η τελική απόφαση πρέπει να ληφθεί με γνώμονα την ενότητα και τις θεμελιώδεις αξίες του διαγωνισμού.
Ο Δρ. Τζόρνταν επισημαίνει πως, ενώ μέχρι στιγμής οι αντιδράσεις περιορίζονταν σε δηλώσεις καλλιτεχνών, αυτή τη φορά το διακύβευμα είναι μεγαλύτερο:«Αν ολόκληρα έθνη αποφασίσουν να μην συμμετάσχουν, ο αντίκτυπος θα είναι αισθητός σε όλη τη διοργάνωση. Με λιγότερες χώρες, ίσως να μην χρειάζονται δύο ημιτελικοί, κάτι που θα αλλάξει την ίδια τη δομή και τη χρηματοδότηση της Eurovision».
Πέρα από τις ποπ επιτυχίες και τις δυνατές μπαλάντες, η Eurovision βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με μια ολοένα και πιο ηχηρή κατακραυγή. Η κριτική προς την EBU δεν περιορίζεται πια στους φαν, αποκτά πολιτική και πολιτιστική βαρύτητα. Ο κόσμος παρακολουθεί, όχι μόνο τις σκηνικές εμφανίσεις, αλλά και τις αποφάσεις που δοκιμάζουν τις ίδιες τις αξίες του θεσμού.
Με πληροφορίες από SkyNews
