Ανάμεσα στην «πρωτοφανή» διαθεσιμότητα κοκαΐνης, τα πλαστά παυσίπονα που περιέχουν θανατηφόρα συνθετικά οπιοειδή και τα δίκτυα διακίνησης, τα προβλήματα της ΕΕ με τα ναρκωτικά είναι πιο πολύπλοκα από ποτέ.
Αυτό προκύπτει από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Ναρκωτικά (EUDA), ο οποίος αναφέρει ότι τα παράνομα ναρκωτικά προκαλούν το τίμημά τους σε ολόκληρο το μπλοκ λόγω του εθισμού, της αύξησης της βίας των συμμοριών και της επιβάρυνσης των συστημάτων υγείας.
«Σήμερα αντιμετωπίζουμε μια ταχέως μεταβαλλόμενη κατάσταση παντού στην Ευρώπη», δήλωσε στο Euronews ο Alexis Goosdeel, εκτελεστικός διευθυντής του οργανισμού.
Εκτιμάται ότι 7.500 άνθρωποι πέθαναν από υπερβολική δόση ναρκωτικών μόνο το 2023, από περίπου 7.100 το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την ανάλυση.
Οι περισσότεροι θάνατοι από υπερβολική δόση αφορούσαν οπιοειδή, αλλά οι κίνδυνοι αλλάζουν καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται προς τα συνθετικά ναρκωτικά και κάνουν χρήση πολλαπλών ουσιών.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ ζήτησαν πιο εντατικές προσπάθειες για την πρόληψη και τη θεραπεία του εθισμού, αντί της απλής παρακολούθησης της χρήσης ναρκωτικών, καθώς και αυξημένες αστυνομικές επιχειρήσεις για την εξάρθρωση των εγκληματικών δικτύων που διακινούν ναρκωτικά.
Δείτε τι δείχνουν τα πιο πρόσφατα στοιχεία σχετικά με τις τάσεις των παράνομων ναρκωτικών στην ΕΕ, τη Νορβηγία και την Τουρκία και για τι ανησυχούν περισσότερο οι υγειονομικές αρχές στο μέλλον.
Ηρωίνη και άλλα οπιοειδή
Η ευρωπαϊκή αγορά οπιοειδών αλλάζει, με άλλες ουσίες να εμφανίζονται παράλληλα με τους μακροπρόθεσμους κινδύνους της ηρωίνης.
Αφού οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία στο Αφγανιστάν το 2021 και απαγόρευσαν την παραγωγή οπίου το επόμενο έτος, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι η ηρωίνη θα μπορούσε να γίνει πιο δυσεύρετη, ωθώντας τους ανθρώπους να στραφούν στα επικίνδυνα παράγωγα της φαιντανύλης ή στα συνθετικά οπιοειδή.
Το 2023, οι αρχές διέλυσαν 14 εγκαταστάσεις παραγωγής ηρωίνης στην Ευρώπη, κυρίως στην Ολλανδία.
Ένας τύπος συνθετικού οπιοειδούς, που ονομάζεται νιταζένιο, προκαλεί ήδη προβλήματα σε χώρες όπως η Δανία και η Ολλανδία, όπου οι υγειονομικές αρχές έχουν προειδοποιήσει ότι οι άνθρωποι θα μπορούσαν να αγοράζουν πλαστά παυσίπονα που περιέχουν στην πραγματικότητα νιταζένιο.
Το 2023, ο αριθμός των σκονών νιταζενίου που ανιχνεύθηκαν στην ΕΕ τριπλασιάστηκε. Τα φάρμακα είναι τόσο ισχυρά που ακόμη και μια μικρή δόση μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή.
Η Γερμανία, η Γαλλία, η Σουηδία και η Νορβηγία ανέφεραν ομάδες υπερβολικών δόσεων που συνδέονται με νιταζένια, δήλωσε η EUDA, ενώ τα φάρμακα φαίνεται να ευθύνονται για «σημαντικό ποσοστό» των θανάτων από υπερβολική δόση στην Εσθονία και τη Λετονία.
«Αυτό που βλέπουμε ήδη είναι άνθρωποι που αγοράζουν στο διαδίκτυο μόρια, πιστεύοντας ότι είναι φάρμακα, ενώ στην πραγματικότητα περιέχουν άλλες ουσίες», δήλωσε η EUDA.
Κοκαΐνη
Τον τελευταίο χρόνο, περίπου 4,6 εκατομμύρια ενήλικες Ευρωπαίοι έκαναν χρήση κοκαΐνης, γεγονός που την καθιστά το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο παράνομο διεγερτικό στο μπλοκ.
Γίνεται επίσης όλο και πιο δημοφιλής. Το 2023, τα κράτη μέλη της ΕΕ κατέσχεσαν 419 τόνους κοκαΐνης, σηματοδοτώντας το έβδομο συνεχόμενο έτος ρεκόρ κατασχέσεων.
Οι μεγαλύτερες συλλήψεις έγιναν στο Βέλγιο (123 τόνοι), την Ισπανία (118 τόνοι) και την Ολλανδία (59 τόνοι), οι οποίες αποτελούν βασικά σημεία εισόδου για την κοκαΐνη που διακινείται στην Ευρώπη από άλλες περιοχές του κόσμου.
Πέρυσι, η Ισπανία κατέσχεσε 13 τόνους κοκαΐνης, οι οποίοι ήταν κρυμμένοι σε μπανάνες από το Εκουαδόρ – η μεγαλύτερη σύλληψη που έχει γίνει ποτέ από μία μόνο σύλληψη.
Η ανταγωνιστική αγορά οδηγεί σε έξαρση του εγκλήματος που σχετίζεται με την κοκαΐνη και τη βία των συμμοριών, σύμφωνα με την έκθεση.
Η EUDA αναμένει ότι θα υπάρξει ένα κύμα ανθρώπων που θα αναζητήσουν θεραπεία για τον εθισμό τα επόμενα χρόνια, δεδομένου ότι τείνει να υπάρχει μια καθυστέρηση περίπου 13 ετών μεταξύ της πρώτης δοκιμής κοκαΐνης από κάποιον και της πρώτης αναζήτησης θεραπείας.
«Πρέπει να δημιουργήσουμε την ικανότητα να είμαστε προετοιμασμένοι για θεραπεία», τόνισε ο Goosdeel, διότι προς το παρόν «δεν είμαστε έτοιμοι».
Κάνναβη και συνθετικά κανναβινοειδή
Εκτιμάται ότι το 8,4% των ενηλίκων – 24 εκατομμύρια άνθρωποι – έκαναν χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο, γεγονός που την καθιστά το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο παράνομο ναρκωτικό στην Ευρώπη, σύμφωνα με την έκθεση.
Η αγορά υπολογίζεται σε τουλάχιστον 12,1 δισεκατομμύρια ευρώ και διοικείται από οργανωμένες εγκληματικές ομάδες που καλλιεργούν, διακινούν και πωλούν το ναρκωτικό σε όλη την Ευρώπη.
Η κάνναβη μπορεί να είναι διαδεδομένη, αλλά δεν είναι απαλλαγμένη από τους κινδύνους για την υγεία. Μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει χρόνια αναπνευστικά προβλήματα και ψυχωτικά συμπτώματα, με τους μακροχρόνιους, τακτικούς χρήστες να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
Εν τω μεταξύ, μια κατηγορία ναρκωτικών γνωστών ως συνθετικά κανναβινοειδή αποτελούν αυξανόμενη ανησυχία, προειδοποιεί η EUDA.
Αυτά τα εξαιρετικά ισχυρά φάρμακα μπορεί να προστεθούν σε εδώδιμα ή άλλα προϊόντα κάνναβης εν αγνοία των ανθρώπων, αυξάνοντας τον κίνδυνο δηλητηρίασης ή άλλων προβλημάτων υγείας.
Πέρυσι, οι ευρωπαϊκές χώρες εντόπισαν 20 νέα κανναβινοειδή, που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 40% των νέων ουσιών που εντοπίστηκαν από το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της ΕΕ.
Οι πιθανές συνέπειες των κανναβινοειδών στην υγεία είναι «ελάχιστα κατανοητές», αναφέρεται στην έκθεση. Παρόλα αυτά, μπορεί να συνδέονται με θανατηφόρες δηλητηριάσεις ή άλλα προβλήματα επειδή έχουν τόσο υψηλή συγκέντρωση THC, του ενεργού συστατικού της κάνναβης που κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται «φτιαγμένοι». «Οπότε ναι, υπάρχει κίνδυνος», υπογραμμίζει ο εκτελεστικός διευθυντής του οργανισμού.
Πηγή: in