Ο Σωκράτης Κόκκαλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939. Είναι γιος του ιατρού και διαπρεπούς ακαδημαϊκού Πέτρου Κόκκαλη που υπήρξε κορυφαία μορφή της ελληνικής Αριστεράς και υπουργός στην περίφημη «Κυβέρνηση του Βουνού».
Μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού ο Πέτρος Κόκκαλης εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία συνεχίζοντας να υπηρετεί την ιατρική επιστήμη. Εκεί τον ακολούθησε και ο γιος του Σωκράτης Κόκκαλης, ο οποίος αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Χούμπολτ του Βερολίνου με πτυχίο Φυσικής. Συνέχισε τις σπουδές του στο ίδιο πανεπιστήμιο αποκτώντας μεταπτυχιακό τίτλο στην Ηλεκτρονική το 1963, χρονιά που ξεκίνησε και τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Αυτές ήταν που κυρίως τον ενδιέφεραν. Μετά την οριστική επιστροφή του στην Ελλάδα το 1977 ίδρυσε την εταιρεία Intracom, που έγινε η ναυαρχίδα του επιχειρηματικού του ομίλου που επεκτάθηκε σε χώρες εντός αλλά και εκτός της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Στον όμιλο αυτό, την Intracom Holdings που έφτασε να απασχολεί κάποια στιγμή περισσότερους από 6.200 εργαζομένους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, συγκαταλέγονται η Intralot, η Intracom Telecom, η Intracom Defense, η Net Company Intrasoft, η Hellas Online, η Intrakat, η ΑΙΤ καθώς και ΜΜΕ – από τον ραδιοφωνικό σταθμό Flash και την εφημερίδα «Επικαιρότητα» μέχρι το κανάλι TV Magic και άλλα πολλά. Κι όμως παρά τη μεγάλη επιχειρηματική του δραστηριότητα ο Σωκράτης Κόκκαλης έχει καταγραφεί στο θυμικό του κόσμου κυρίως ως ένας επιτυχημένος πρόεδρος του Ολυμπιακού!
Πρωταγωνιστής στην καθημερινότητα του Ολυμπιακού για περίπου 20 χρόνια
Από το μπάσκετ στο ποδόσφαιρο
Ο Κόκκαλης υπήρξε πρόεδρος της ΠΑΕ Ολυμπιακός για 17 χρόνια, από τον Μάιο του 1993 ως τον Δεκέμβριο του 2010, καθώς και πρόεδρος της ΚΑΕ από το 1991 ως το 2004. Επί των ημερών του ο Ολυμπιακός στο ποδόσφαιρο κατέκτησε 12 πρωταθλήματα (7 συνεχόμενα από τη σεζόν 1996-1997 έως τη σεζόν 2002-2003), 5 Κύπελλα και 5 νταμπλ (1999, 2005-2006, 2008-2009) αλλά και 1 Σούπερ Καπ (το 2007). Στο μπάσκετ, στο διάστημα της προεδρίας του, ο Ολυμπιακός κατέκτησε 5 πρωταθλήματα, 3 Κύπελλα, 2 νταμπλ και μία φορά την Ευρωλίγκα το 1997.
Οταν έφυγε, o Ολυμπιακός βρέθηκε να αγωνίζεται σε ένα σύγχρονο γήπεδο (το δημιουργημένο από την αρχή «Γεώργιος Καραϊσκάκης») και να προπονείται σε ένα εκσυγχρονισμένο πλέον προπονητικό κέντρο στον Ρέντη: επί Κόκκαλη κατασκευάστηκαν και τα σημερινά γραφεία του Συλλόγου στην πλατεία Αλεξάνδρας στον Πειραιά. Χάρη στον ερχομό του Σωκράτη Κόκκαλη ο Ολυμπιακός έζησε ένα πραγματικό restart και στο μπάσκετ, που απουσίαζε από τη διεκδίκηση τίτλων για δεκαετίες και στο ποδόσφαιρο που ζούσε τα «πέτρινα χρόνια» του μετά τις περιπέτειες που προέκυψαν εξαιτίας του περάσματος του Γιώργου Κοσκωτά και του Αργύρη Σαλιαρέλη από τη διοίκηση.
Η εμπλοκή του με τα διοικητικά του Ολυμπιακού υπήρξε έκπληξη καθώς ο ίδιος δεν ήταν εφοπλιστής, όπως οι ιστορικοί πρόεδροι του συλλόγου (Νίκος Γουλανδρής, Σταύρος Νταϊφάς κ.τ.λ.), αλλά δεν συγκαταλεγόταν και μεταξύ των εκατό Αθανάτων του Ερασιτέχνη. Λέγεται ότι το 1993, πριν αναλάβει τον Ολυμπιακό με απόφαση του Πρωτοδικείου, είχε κάνει μια σύσκεψη με τους ανθρώπους που εμπιστευόταν (και μεταξύ των οποίων ξεχώριζαν οι μόνιμοι συνεργάτες του Γιώργος Λούβαρης και Γιώργος Σαλονίκης καθώς και ο Σάββας Θεοδωρίδης) για το αν πρέπει να ασχοληθεί με τον σύλλογο: όλοι του είπαν να μην μπλέξει και του πρότειναν να παραμείνει στην ΚΑΕ – ο Ολυμπιακός τότε με προπονητή τον Γιάννη Ιωαννίδη ζούσε μέρες δόξας. Τους άκουσε, αλλά το πρωί απέκτησε την κυριότητα της ΠΑΕ αναλαμβάνοντας τα χρέη της.
Η ρύθμιση αυτών των χρεών που υπήρχαν κυρίως προς την Τράπεζα Κρήτης υπήρξαν η αρχική του προτεραιότητα: χρειάστηκε για αυτά ένας ειδικός νόμος, αλλά και η παραχώρηση του συνόλου των χρημάτων μιας χορηγίας του ΟΠΑΠ.
Ο Τζιοβάνι σηκώνει την κούπα, ο Κόκκαλης δίπλα του. Πανηγυρισμός από την εποχή των επτά σερί πρωταθλημάτων (1997-2003)
Οι «στρατηγοί» του
Παρόλο που ο Σωκράτης Κόκκαλης δεν ήταν μεγάλος θαυμαστής της δουλειάς των προπονητών (προτιμούσε τον ρόλο να τον έχουν πρώην ποδοσφαιριστές του συλλόγου όπως ο Τάκης Λεμονής, ο Ολεγκ Προτάσοφ, ο Μπάντοβιτς κ.τ.λ. ή οπαδοί του Ολυμπιακού όπως ο Νίκος Αλέφαντος που επί των ημερών του πέρασε από την ομάδα τρεις φορές), εν τούτοις δύο προπονητές, ο Γιάννης Ιωαννίδης στο μπάσκετ και ο Ντούσαν Μπάγεβιτς στο ποδόσφαιρο, τον βοήθησαν τα μέγιστα. Ο περίφημος «Ξανθός» κατέβηκε από τη Θεσσαλονίκη το 1991 για να φτιάξει έναν πρωταθλητή Ολυμπιακό γύρω από τον Ζάρκο Πάσπαλι.
Ο Μπάγεβιτς από την άλλη φεύγοντας από την ΑΕΚ το 1996 έβαλε τις βάσεις για έναν Ολυμπιακό που κυριάρχησε για χρόνια στην Ελλάδα φτάνοντας τον Μάιο του 1999 πέντε λεπτά από έναν ημιτελικό του Τσάμπιονς Λιγκ: ένα γκολ του Κόντε στο ΟΑΚΑ σε ένα ματς με τη Γιουβέντους στέρησε από τον Ολυμπιακό μια πρόκριση που χάρη σε ένα γκολ του Σίνισα Γκόγκιτς κρατούσε στα χέρια του. Και οι δύο προπονητές χώρισαν μάλλον άσχημα με τον Ολυμπιακό και γιατί υπήρξαν δυσκολίες στη σχέση τους με τον πρόεδρο που δεν δεχόταν κάποιοι να είναι πιο δημοφιλείς από τον ίδιο εντός του συλλόγου.
Ο Ιωαννίδης είδε την ομάδα που δημιούργησε να γίνεται πρωταθλήτρια Ευρώπης υπό την ηγεσία του Ντούσαν Ιβκοβιτς, ενώ ο Μπάγεβιτς που έφυγε το 2000 και επέστρεψε για έναν χρόνο το 2004-05 έφυγε όταν κατάλαβε πως σε κάθε του ρήξη με κάποιον από τους σταρ της ομάδας ο Σωκράτης Κόκκαλης δεν θα έπαιρνε το μέρος του. Η ιεραρχία στα χρόνια του ήταν πολύ απλή: υπήρχε αυτός και κάτω από αυτόν οι παίκτες του – ειδικά οι παλιότεροι. Η σχέση του με τον Τζόρτζεβιτς π.χ. ήταν μοναδική – πιο στενή από αυτήν που είχε με οποιονδήποτε από τους προπονητές που εμπιστεύθηκε.
Του άρεσε επίσης να φέρνει παίκτες, συνήθως Ελληνες, που αγωνίζονταν στους μόνιμους ανταγωνιστές του. Πήρε τον Αλεξανδρή, τον Σαμπανάτζοβιτς κι αργότερα τον Γιάννη Οκκά από την ΑΕΚ, τον Νικοπολίδη και τον Κωνσταντίνου από τον ΠΑΟ, τον Βενετίδη, τον Γεωργιάδη και τον Καφέ από τον ΠΑΟΚ. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούσε προβλήματα στους ανταγωνιστές του Ολυμπιακού, γεγονός που τον καταδιασκέδαζε από την εποχή που στο μπάσκετ ο Ολυμπιακός απέκτησε τον Ρώσο Αλεξάντερ Βολκόφ που αγωνίστηκε για τον Ολυμπιακό έναν χρόνο πληρωμένος από τον ΠΑΟ (!) που για να του λύσει το συμβόλαιο τον είχε αποζημιώσει.
Φαν των μπαλαδόρων
Ο Σωκράτης Κόκκαλης αγαπούσε τους παίκτες που έκαναν κόλπα με την μπάλα στα πόδια: κατά τη γνωστή ρήση του γιου του Πέτρου Κόκκαλη που ήταν παρών σε διάφορες διοικήσεις του Ολυμπιακού συνήθως στον ρόλο του αντιπροέδρου, «ο Σωκράτης αγαπούσε να ξοδεύει τα χρήματά του σε όσους έκαναν ντρίμπλες και τακουνάκια»! Επί των ημερών του φόρεσαν την φανέλα του Ολυμπιακού μεγάλοι σολίστες όπως ο Ριβάλντο, ο Τζιοβάνι, ο Καστίγιο, ο Γκαλέτι, ο Λέτο κ.τ.λ. Του άρεσαν επίσης παίκτες με προσωπικότητα και παραστάσεις από μεγάλα πρωταθλήματα όπως ο Καρεμπέ, ο Ντούντου, ο Ζε Ελίας, ο Ντάρκο Κοβάσεβιτς κ.τ.λ. Πίστευε ότι πρέπει να δίνονται πολλά χρήματα σε επιθετικούς «γιατί αυτοί τα φέρνουν πίσω» και το αποτέλεσμα ήταν επί των ημερών του ο Ολυμπιακός να τα καταφέρνει πολύ καλά στο ελληνικό πρωτάθλημα αλλά να ζορίζεται πολύ στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, όπου οι αμυντικοί με προσωπικότητα είναι απαραίτητοι.
Προσέγγιζε το ποδόσφαιρο απλοϊκά, δεν έβλεπε τον Ολυμπιακό ακριβώς ως ποδοσφαιρική εταιρεία. Εχει λίγους συνεργάτες και όταν έλεγε πως θα αφήσει τη διοίκηση στους νεότερους μπορούσε να επιστρέψει ένα βράδυ και να αναλάβει πάλι αυτός τα ηνία, αρκεί να μη χαθεί το πρωτάθλημα, που ήταν κάτι σαν το Ιερό Δισκοπότηρο. Η σταθερή παρουσία του Ολυμπιακού στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ και τα εξασφαλισμένα από αυτούς χρήματα επέτρεπαν στην ομάδα να έχει ένα σταθερά ακριβότερο ρόστερ από τους διώκτες της. Τον ενδιέφερε επίσης η καλύτερη δυνατή σχέση με την ΕΠΟ ενώ σχεδόν αδιαφορούσε για τη Σουπερλίγκα, στις συνεδριάσεις της οποίας είχε εμφανιστεί ελάχιστες φορές και συνήθως για να προειδοποιήσει για δύσκολες καταστάσεις που έρχονται.
Προτιμούσε τους παίκτες από τους προπονητές, τους αρτίστες από τους τακτικιστές. Και πίστευε πως το πρωτάθλημα είναι πάντα πιο σημαντικό από όλα
Εταιρεία λαϊκής βάσης
Ο τρόπος διοίκησής του ήταν δεδομένο πως θα δημιουργούσε χρέη αν ο Ολυμπιακός δεν αγωνιζόταν στο Τσάμπιονς Λιγκ, για αυτό και θέλησε να τον μετατρέψει σε εταιρεία λαϊκής βάσης μετά τα εγκαίνια του νέου Γ. Καραϊσκάκης το 2004. Η εκστρατεία του επέτρεψε στον Ολυμπιακό να αποκτήσει πάνω από 25 χιλιάδες μέλη, αφήνοντας στην άκρη την εποχή που τα μέλη του ήταν μόλις 100 και διαλεγμένα. Οταν και το σύστημα αυτό δεν λειτούργησε, τα χρέη μεγάλωσαν, αλλά ο Σωκράτης Κόκκαλης φρόντισε φεύγοντας να βρει τον κατάλληλο διάδοχο: το καλοκαίρι του 2010 κι ενώ η οικονομική κρίση κάλπαζε δέχτηκε την πρόταση αγοράς των μετοχών του από τον εφοπλιστή Βαγγέλη Μαρινάκη, αφήνοντάς του εγκαταστάσεις της ομάδας που θα έπρεπε να εξοφληθούν, χρέη σε ομάδες και παίκτες, αλλά και έναν σύλλογο που είχε χτίσει μια νοοτροπία πρωταθλητή χάρη σε μια εντυπωσιακή συλλογή εγχώριων τίτλων που έγινε στις μέρες της διοίκησής του.
Ο Σωκράτης Κόκκαλης έχει παντρευτεί δύο φορές. Από τον πρώτο του γάμο με τη Σοφία Σκούρα απέκτησε έναν γιο, τον Πέτρο. Από τον δεύτερο γάμο του με την Ελένη Φαρμάκη απέκτησε δύο ακόμη γιους, τον Κωνσταντίνο και τον Σωκράτη. Ο Σωκράτης Κόκκαλης ο νεότερος πέθανε στις 14 Ιουλίου 2018 στην πόλη Κλίβελαντ των ΗΠΑ: το χτύπημα υπήρξε σκληρό για τον κάποτε πρόεδρο του Ολυμπιακού που έκτοτε ελάττωσε πολύ τις δημόσιες παρουσίες του. Παρά την πρόσκληση της ΠΑΕ δεν εμφανίστηκε ούτε στους εορτασμούς των εκατό χρόνων της ομάδας ενώ όταν το 2019 υπήρξε μια φημολογία πως θέλει να μπει στην ομάδα μπάσκετ του Ολυμπιακού διέψευσε τα πάντα με μια λιτή επιστολή του. Αυτή υπήρξε και η τελευταία του δημόσια τοποθέτηση που έχει σχέση με κάτι στην καθημερινότητα του Ολυμπιακού, στην οποία για περίπου είκοσι χρόνια υπήρξε πρωταγωνιστής…
