Η κακοδιαχείριση και η αύξηση του κόστους δανεισμού που έκανε ακόμη πιο ακριβή την εξυπηρέτηση χρέους, απειλούν να οδηγήσουν τώρα στο καναβάτσο τις ιδιωτικοποιημένες εταιρείες παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στη Βρετανία – οι οποίες μάλιστα τυγχάνει να έχουν και μονοπωλιακή θέση στην αγορά. Την κατάσταση δεν βοηθούν ούτε οι αντιδράσεις που έχουν δημιουργηθεί επειδή πολλές από τις εταιρείες αυτές πετούν λύματα σε θάλασσες και ποταμούς.

Η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου, η Thames Water που παρέχει υπηρεσίες ύδρευσης σε 15 εκατ. πελάτες, μπορεί τώρα να χρειαστεί να κρατικοποιηθεί για να σωθεί αφού έχει συσσωρεύσει καθαρά χρέη 13,8 δισ. στερλινών (16 δισ. ευρώ). Τα χρέη όλου του κλάδου υπολογίζονται πλέον σε 60 δισ. στερλίνες ή σχεδόν 70 δισ. ευρώ.

Η ιδιωτική εταιρεία κοινής ωφελείας Thames Water, η οποία διατηρεί μεταξύ άλλων τα μεγαλύτερα δημόσια συνταξιοδοτικά ταμεία του Καναδά μεταξύ των κορυφαίων επενδυτών της, χρειάζεται τώρα επειγόντως χρήματα με την κυβέρνηση του βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ να ζυγίζει τις επιλογές της.

Η είδηση ότι η εν λόγω εταιρεία χρειάζεται περισσότερα χρήματα ήρθε μόλις μια μέρα μετά την παραίτηση της επικεφαλής Σάρα Μπέντλεϊ με άμεση ισχύ, ύστερα από τρία χρόνια στο πόστο αυτό. Η εταιρεία βρίσκεται στο δεύτερο έτος της εφαρμογής οκταετούς σχεδίου ανάκαμψης για την αντιμετώπιση της παλαιότητας των υποδομών, την αντιμετώπιση των διαρροών και τη μείωση της ρύπανσης στα ποτάμια, ύστερα από δεκαετία υποεπενδύσεων στον κλάδο.  Μάλιστα η Thames Water η οποία έλαβε 500 εκατομμύρια στερλίνες (580 εκατ. ευρώ) από τους μετόχους τον Μάρτιο, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι χρειάζεται πολύ περισσότερα.

Ακόμη και σε πολιτικό, όχι μόνο σε οικονομικό, επίπεδο η αβεβαιότητα γύρω από την Thames Water είναι ιδιαίτερα επιζήμια για τον Σούνακ αφού δέχεται επίθεση από την αντιπολίτευση των Εργατικών ότι το Συντηρητικό Κόμμα άφησε τις υπηρεσίες στη χώρα να καταρρεύσουν.

Η συγκεκριμένη εταιρεία βρίσκεται στο επίκεντρο συγκρούσεων δεκαετιών για το μέγεθος του βρετανικού κράτους, αφού ο κλάδος του νερού ιδιωτικοποιήθηκε ήδη από το 1989 από την τότε πρωθυπουργό Μάργκαρετ Θάτσερ.

Η φυγή ωστόσο των επιχειρήσεων κοινής ωφελείας από τα χέρια του κράτους παραμένει αμφιλεγόμενη, ειδικά με τα σημερινά μεγάλα προβλήματα. Επτά στους δέκα Βρετανούς πιστεύουν ότι οι εταιρείες ύδρευσης πρέπει να κρατικοποιηθούν, σύμφωνα με δημοσκόπηση του YouGov που παρουσίασε το Bloomberg.

Κέρδη, μερίσματα, μηδέν επενδύσεις

Μια διάσωση της εταιρείας που θα χρηματοδοτείται από τους φορολογούμενους μπορεί να αποβεί πολιτική καταστροφή για την κυβέρνηση των Συντηρητικών, είπε στο Bloomberg κυβερνητικός σύμβουλος υπό καθεστώς ανωνυμίας. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος αντίδρασης των ψηφοφόρων, δεδομένων των μερισμάτων και των κερδών που μοιράζουν οι εταιρείες ύδρευσης για τόσα πολλά χρόνια, αναφέρεται. Η Thames Water παραδέχεται ότι περίπου το 24% του νερού που παρέχει στους πελάτες χάνεται λόγω διαρροών.

Το επιτελείο της βρετανικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων από το υπουργείο Οικονομικών και την υπηρεσία προστασία του περιβάλλοντος, Defra, διεξάγουν έκτακτες συνομιλίες με τη ρυθμιστική αρχή για την ύδρευση, Ofwat, για το μέλλον του Thames Water, σύμφωνα με δημοσιεύματα βρετανικών μέσων ενημέρωσης.

Μια σκέψη θα ήταν να τεθεί η εταιρεία σε ένα ειδικό καθεστώς διαχείρισης που ουσιαστικά μεταφέρει την εταιρεία σε προσωρινή ιδιοκτησία του Δημοσίου. Ο μεγαλύτερος μέτοχος της εταιρείας είναι το Ontario Municipal Employees Retirement System, το οποίο κατέχει ποσοστό περίπου 32%. Το Universities Superannuation Scheme,  συνταξιοδοτικό ταμείο για το ακαδημαϊκό προσωπικό των πανεπιστημίων του Ηνωμένου Βασιλείου, κατέχει σχεδόν το 20%. Αλλοι μεγάλοι επενδυτές περιλαμβάνουν τα κρατικά επενδυτικά ταμεία της Κίνας και του Αμπου Ντάμπι, καθώς και την British Columbia Investment Management Corporation, η οποία επενδύει για λογαριασμό εργαζομένων του δημόσιου τομέα του Καναδά.