Τουλάχιστον 20.000 νεκρούς, οι μισοί από τους οποίους ήταν μισθοφόροι της Wagner, και 80.000 τραυματίες μετρούν στην Ουκρανία οι ρωσικές δυνάμεις μόνο τους τελευταίους πέντε μήνες, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο. Για «αποκύημα φαντασίας» έκανε λόγο, όπως αναμενόταν, το Κρεμλίνο. Εν αναμονή της γενικής αντεπίθεσης που ετοιμάζεται να εξαπολύσει ο ουκρανικός στρατός, η Δύση κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου να παρουσιάσει ένα ενωμένο μέτωπο εναντίον του Βλαντίμιρ Πούτιν. Η προσπάθεια αυτή, ωστόσο, υπονομεύεται από τις εντάσεις ανάμεσα στη Βαρσοβία και το Βερολίνο.

Σε ένα ανεμοδαρμένο χωράφι στην Ανατολική Πολωνία, κοντά στο Ζαμόσκ, ένα απόσπασμα γερμανών στρατιωτών χειρίζεται από τον Ιανουάριο συστήματα πυραυλικής άμυνας Patriot. Πρόκειται για τη σημαντικότερη γερμανική στρατιωτική παρουσία στην Πολωνία μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Γερμανοί συμμετέχουν στις προσπάθειες του ΝΑΤΟ να ενισχύσει την ανατολική του πτέρυγα και να βοηθήσει την Ουκρανία να αμυνθεί έναντι της Ρωσίας, όπως σημειώνουν ωστόσο οι «Financial Times», η παρουσία τους αποτελεί και δοκιμασία μιας γερμανοπολωνικής σχέσης που πολλοί θεωρούν ότι βρίσκεται στο χειρότερο σημείο της μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Το επιβεβαιώνει η πολιτική διαμάχη που προηγήθηκε της ανάπτυξής τους, με το Βερολίνο να απορρίπτει πολωνικό αίτημα να εγκατασταθούν οι Patriot στην Ουκρανία αντί για την Πολωνία.

Βαθιά απογοήτευση

Σύμφωνα με τον διοικητή των 300 γερμανών στρατιωτών, οι καβγάδες των πολιτικών έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την κατάσταση στο πεδίο, όπου η συνεργασία είναι άριστη – πολωνοί και γερμανοί στρατιώτες κοιμούνται στο ίδιο στρατόπεδο. Στο Βερολίνο, ωστόσο, υπάρχει μια βαθιά απογοήτευση με την πολωνική κυβέρνηση, υπό το υπερσυντηρητικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), και αυτό που θεωρούν ως μια προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί η Γερμανία ως πολιτικός σάκος του μποξ εν όψει των κοινοβουλευτικών εκλογών που αναμένονται στην Πολωνία το φθινόπωρο.

Η Πολωνία καταγγέλλει τη Γερμανία τόσο ότι καθυστέρησε να παραδώσει στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία όσο και ότι απέρριπτε προπολεμικά τις πολωνικές ανησυχίες για τους οικονομικούς δεσμούς του Βερολίνου με τη Μόσχα. Γερμανοί αξιωματούχοι αντιτείνουν ότι είναι τώρα ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων της Ουκρανίας παγκοσμίως και ότι και η ίδια η Πολωνία ήταν προπολεμικά εισαγωγέας ρωσικού άνθρακα.

Στο μεταξύ, η πολωνική κυβέρνηση έχει εξαπολύσει μια νομική εκστρατεία εναντίον της Γερμανίας διεκδικώντας πολεμικές αποζημιώσεις ύψους 1,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ και κατηγορεί το Βερολίνο για υπερβολικό έλεγχο επί των ευρωπαϊκών θεσμών. Εν μέσω της συνεχιζόμενης διαμάχης με τις Βρυξέλλες για την πρόσβαση στα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης, που έχει μπλοκαριστεί εξαιτίας παραβιάσεων του κράτους δικαίου, τα φιλοκυβερνητικά Μέσα της Πολωνίας παρουσιάζουν τακτικά την Κομισιόν ως έναν θεσμό ελεγχόμενο από τη Γερμανία – και τον αντιπολιτευόμενο ηγέτη Ντόναλντ Τουσκ ως έναν αχυράνθρωπο που έγινε πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το 2014 χάρη στη γερμανική στήριξη. Ακόμα όμως και αν κερδίσει τις εκλογές η πολωνική αντιπολίτευση, αυτό ίσως να μη μεταφραστεί σε μία άμεση βελτίωση των σχέσεων με τη Γερμανία.

«Νομίζω πως η πολωνική δυσαρέσκεια για την Zeitenwende και την έλλειψη αλλαγής στη Γερμανία είναι σε μεγάλο βαθμό διακομματική» λέει χαρακτηριστικά ο Μίκαλ Μπαρανόφσκι, διευθυντής του γραφείου του German Marshall Fund στη Βαρσοβία, δανειζόμενος τον όρο που χρησιμοποίησε ο Ολαφ Σολτς πέρυσι, όταν υποσχέθηκε να μετασχηματίσει τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει η Γερμανία την άμυνα – κάτι που υλοποιείται με πολύ βραδύτερους ρυθμούς από ό,τι ήλπιζαν πολλοί ΝΑΤΟϊκοί του εταίροι.

Ανεξέλεγκτη κλιμάκωση

Σύμφωνα με τη Γιάνα Πουγκλιέριν, επικεφαλής του γραφείου του European Council on Foreign Relations στο Βερολίνο, ένα μεγάλο μέρος της γερμανο-πολωνικής έντασης γύρω από την Ουκρανία πηγάζει από μία θεμελιώδη διαφορά οπτικής που δύσκολα θα αλλάξει: «Αυτό που φοβάται περισσότερο ο καγκελάριος είναι η ανεξέλεγκτη κλιμάκωση και η ρωσική πυρηνική απειλή, ενώ στην πολωνική δημόσια συζήτηση η αντίληψη της απειλής είναι διαφορετική – είναι το ενδεχόμενο εισβολής ρωσικών τανκς στη Βαρσοβία».

Η διαφορά οπτικής επαναβεβαιώθηκε και τα τελευταία 24ωρα, με τον Σολτς να διαβεβαιώνει προχθές ότι η Ουκρανία δεν επιτρέπεται να επιτίθεται σε ρωσικό έδαφος με τα όπλα που της παρέχει η Γερμανία, και το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών να καλεί τον πολωνό επιτετραμμένο στη Μόσχα προκειμένου να διαμαρτυρηθεί για την κατάσχεση από τις πολωνικές αρχές του κτιρίου όπου στεγαζόταν το ρωσικό λύκειο στη Βαρσοβία.