Σχεδόν 75% ή τα τρία τέταρτα των ανθρώπων παγκοσμίως εμπιστεύονται ακράδαντα τους επιστήμονες. Αυτό είναι ένα από τα κύρια ευρήματα του Wellcome Global Monitor, μιας νέας έρευνας που ζήτησε από πάνω από 140.000 ανθρώπους σε περισσότερες από 140 χώρες να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους για την υγεία και την επιστήμη.

Άλλες δημοσκοπήσεις έχουν θέσει παρόμοιες ερωτήσεις. Ωστόσο, η συγκεκριμένη διεξήχθη από το Gallup World Poll για λογαριασμό της βιοϊατρικής φιλανθρωπικής οργάνωσης Wellcome Trust με έδρα το Λονδίνο.

Γιατροί και νοσηλευτές πρώτοι στη λίστα

Το 41% των ανθρώπων δήλωσαν το 2020-21 «πολλή» εμπιστοσύνη στην επιστήμη και το 43% στους επιστήμονες της χώρας τους, ποσοστό μεγαλύτερο κατά περίπου 9% σε σχέση με το 2018. Η διαπίστωση αυτή είναι ενθαρρυντική δεδομένης της εκτεταμένης παραπληροφόρησης, κυρίως σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σχετικά με τον κοροναϊό και τα εμβόλια. Μάλιστα η έρευνα δείχνει ότι τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη διεθνώς απολαμβάνουν οι γιατροί και νοσηλευτές: το 45% δήλωσαν «πολλή» εμπιστοσύνη σε αυτούς (έναντι 43% στους επιστήμονες γενικά).

Η έρευνα –η μεγαλύτερη του είδους της στον κόσμο σχετικά με τις αντιλήψεις του κοινού απέναντι στην επιστήμη και στους ερευνητές- έγινε μεταξύ Αυγούστου 2020-Φεβρουαρίου 2021 σε περίπου 119.000 ανθρώπους άνω των 15 ετών σε 113 χώρες (μεταξύ των οποίων η Ελλάδα), σε μια εποχή που ακόμη τα εμβόλια δεν ήσαν ευρέως διαθέσιμα σε αρκετές χώρες.

Η πανδημία έφερε την… εμπιστοσύνη

Το 80% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι εμπιστεύονται την επιστήμη «πολύ» ή «σε κάποιο βαθμό», ενώ το 77% απάντησαν ότι εμπιστεύονται τους επιστήμονες «πολύ» ή «σε κάποιο βαθμό». Το 37% ανέφεραν ότι εμπιστεύονται «πολύ» την επιστήμη για να βρουν ακριβείς πληροφορίες (έναντι 29% το 2018), ενώ το 47% είπαν ότι το έργο των επιστημόνων ωφελεί τους «περισσότερους» ανθρώπους στη χώρα τους (έναντι 41% το 2018).

Μολονότι όσοι δηλώνουν ότι γνωρίζουν «πολλά» πράγματα για την επιστήμη, είναι και αυτοί που την εμπιστεύονται περισσότερο, τα επίπεδα εμπιστοσύνης προς την επιστήμη γενικά και τους επιστήμονες ειδικότερα αυξήθηκαν πιο αισθητά μεταξύ εκείνων που στην προηγούμενη αντίστοιχη έρευνα κοινής γνώμης το 2018 είχαν δηλώσει ότι γνώριζαν «μερικά», «όχι πολλά» ή «απολύτως τίποτε» σχετικά με την επιστήμη. Αυτό δείχνει ότι ορισμένοι άνθρωποι χωρίς επιστημονική κατάρτιση ή ενημέρωση συνειδητοποίησαν περισσότερο τη σημασία της επιστήμης εν μέσω πανδημίας.

Σε ποιες περιοχές του πλανήτη αυξήθηκε η εμπιστοσύνη στην επιστήμη

Το ποσοστό των ανθρώπων που δήλωσαν «πολλή» εμπιστοσύνη στην επιστήμη αυξήθηκε κατά τουλάχιστον 10% στην Ανατολική Ασία (ιδίως στην Κίνα), στη Λατινική Αμερική, στην Ανατολική Ευρώπη και στη Νοτιοανατολική Ασία. Τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους επιστήμονες έχουν οι Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί («πολλή» το 62%), ενώ τη μικρότερη οι κάτοικοι της υποσαχάριας Αφρικής («πολλή» μόνο το 19%).

Σε παγκόσμιο επίπεδο, μόνο το 25% των ανθρώπων εκτίμησαν ότι οι κυβερνήσεις δίνουν «πολλή» αξία στις γνώμες και στην τεχνογνωσία των επιστημόνων.