Ευελιξία και αμοιβαία διάθεση για συμβιβασμό. Αυτό είναι το μήνυμα των ισχυρών προς Ελλάδα – Κύπρο και Τουρκία, δεδομένης και της κινητικότητας που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα τόσο με την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών Αθήνας – Αγκυρας όσο και της προοπτικής για μία άτυπη πενταμερή για το Κυπριακό στις αρχές Μαρτίου. Και οι μνηστήρες για διαμεσολάβηση είναι ήδη πολλοί, ενώ στο παιχνίδι της Ανατολικής Μεσογείου αναμένεται να επιστρέψουν και οι ΗΠΑ υπό τη νέα κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν.

Η Αθήνα επιμένει να απαιτεί από την Τουρκία να δείξει συνέπεια και συνέχεια στην αποκλιμάκωση, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί και η πρόσφατη παρέμβαση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο συνέδριο που διοργάνωσαν γερμανικές εφημερίδα με τίτλο «Europe 2021» με σαφείς αιχμές για τη στάση της Γερμανίας απέναντι στην Τουρκία και τον ρόλο του Βερολίνου στις εξελίξεις. Ο Πρωθυπουργός υπογραμμίζει τη σταθερή θέση της Ελλάδας και στο Κυπριακό, στη λύση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, ενώ τη Δευτέρα φτάνει στην Κύπρο προκειμένου να έχει συνομιλίες με τον κύπριο πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, στο πλαίσιο του συντονισμού για την πενταμερή.

Η ελληνική πλευρά επικεντρώνεται στον 62ο γύρο των διερευνητικών επαφών, που αναμένεται να διεξαχθεί τέλος Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου στην Αθήνα. Η ομάδα του πρέσβη ε.τ. Παύλου Αποστολίδη κινείται τηρώντας ευλαβικά τον όρο της εμπιστευτικότητας, ενώ με αφορμή την «εισβολή» του Ιμπραχίμ Καλίν στον 61ο γύρο των διερευνητικών στην Κωνσταντινούπολη και τα σενάρια αντίστοιχων κινήσεων από την ελληνική πλευρά το ΥΠΕΞ επανέλαβε την απόλυτη εμπιστοσύνη της κυβέρνησης στα πρόσωπα που έχουν οριστεί για αυτή την αποστολή. Υπονοώντας ότι δεν χρειάζονται προσθήκες.

Παράλληλα με την επανεκκίνηση του διαλόγου με την Τουρκία, η Ελλάδα συνεχίζει την προσπάθεια να αναδείξει τον ρόλο της ως δύναμης σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, μία περιοχή που αλλάζει. Η πολυμερής Σύνοδος των ΥΠΕΞ Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου με τη συμμετοχή της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων την ερχόμενη εβδομάδα δίνει το στίγμα μιας νέας εποχής στον χάρτη των συμμαχιών της περιοχής και της ενίσχυσης ενός νέου μετώπου συνεργασίας. Σε στάση αναμονής για να δώσει το «παρών» σε αντίστοιχες κινήσεις είναι και το Ισραήλ, που έχει ήδη προχωρήσει σε εξομάλυνση των σχέσεών του με αραβικές χώρες και τη μεσολάβηση των ΗΠΑ.

Ο Μπάιντεν

Για την Αθήνα και τη Λευκωσία ιδιαίτερη σημασία έχει η πολιτική που θα ακολουθήσουν οι ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο και δη απέναντι στην Τουρκία. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν δείχνει να υπαναχωρεί στο θέμα των κυρώσεων, ενώ το γεγονός ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στηλίτευσε και τη στάση της Αγκυρας και του τούρκου προέδρου απέναντι στις διαδηλώσεις για το Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου και το κίνημα ΛΟΑΤ, θεωρείται ως μία ένδειξη για την κατεύθυνση της αμερικανικής πολιτικής. Οι ΗΠΑ καταδίκασαν κατηγορηματικά τη ρητορική ενάντια στις σεξουαλικές μειονότητες στην Τουρκία, ενώ εξέφρασαν και την ανησυχία για τις συλλήψεις φοιτητών και διαδηλωτών. Σφοδρή ήταν η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, ενώ ήδη έχουν αρχίσει οι «παραφωνίες» απέναντι στις ΗΠΑ, που η Αγκυρα υποτίθεται ότι θέλει να επαναπροσεγγίσει. Να σημειωθεί ότι και η ΕΕ έχει καταδικάσει την καταστολή των φοιτητικών διαδηλώσεων στην Τουρκία και ζητά σεβασμό των δικαιωμάτων και των ελευθεριών.

Στους παράγοντες που δηλώνουν πρόθυμοι να παρέμβουν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις πρέπει να σημειωθεί και η Βρετανία. Ιδιαίτερα μετά το ταξίδι του Νίκου Δένδια στο Λονδίνο, την περασμένη εβδομάδα, η πρώτη επίσκεψη έλληνα ΥΠΕΞ μετά το 2013, και καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο προσανατολίζεται στην επόμενη μέρα του Brexit που είναι ήδη εδώ, η Βρετανία επιθυμεί να δηλώσει παρούσα. Διπλωματικές πηγές σημειώνουν δε ότι η Βρετανία εμφανίζεται πρόθυμη να μεσολαβήσει και να περάσει τα μηνύματά της αξιοποιώντας την άριστη σχέση της με την Τουρκία…

Με το τοπίο να σφύζει από πρόθυμους διαμεσολαβητές, η Αθήνα και η Λευκωσία περιμένουν από την Αγκυρα να τηρήσει τους όρους της αποκλιμάκωσης και από την ΕΕ να δείξει την αλληλεγγύη που οφείλει και στην πράξη.