«Αδερφέ, να το ανάψω;». Η συγκεκριμένη ελληνικότατη ερώτηση – διατυπωμένη με το ανάλογο ύφος – είναι τους τελευταίους μήνες ίσως η συνηθέστερη που δέχονται μπάρμεν και σερβιτόροι σε καταστήματα εστίασης ανά την Ελλάδα. Η απάντηση, βέβαια, ποικίλει από το ορθό-κοφτό «όχι» ως το αδιάφορο «και δεν το ανάβεις…». Ωστόσο, το συμπέρασμα είναι ότι, παρά τον ορυμαγδό δημοσιευμάτων, τις αυστηρές τοποθετήσεις κυβερνητικών στελεχών υπέρ του αντικαπνιστικού νόμου, αλλά και τις εφόδους των αρμόδιων κλιμακίων σε σημεία ενδιαφέροντος, οι Ελληνες δείχνουν να μην έχουν ακόμη αποδεχτεί τη νέα πραγματικότητα.

Την ίδια ώρα, στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης ένας συμπατριώτης μας δείχνει τον δρόμο προς ένα άκαπνο αλλά και πιο καθαρό μέλλον. Συγκεκριμένα, ο δήμαρχος Ιξελλών (της πέμπτης μεγαλύτερης διοικητικής περιφέρειας των Βρυξελλών) Χρήστος Δουλκερίδης λαμβάνει δραστικά μέτρα για τη συμμόρφωση των παραβατών του νόμου, αφού κατόπιν συλλογικής απόφασης θα επιβάλλεται πρόστιμο σε όποιον… συλληφθεί επ’ αυτοφώρω να πετάει τα αποτσίγαρά του στο πεζοδρόμιο. Μάλιστα, τα πρόστιμα θα ξεκινούν από 80 ευρώ και θα φτάνουν μέχρι τα 200, ενώ σε περιπτώσεις που ο παραβάτης επαναλάβει το αδίκημα ή πετάξει περισσότερα σκουπίδια σε δημόσιους χώρους μπορεί να αγγίξουν ακόμη και τα 600 ευρώ!

«Εχουμε εδώ και καιρό ξεκινήσει μια σειρά από ενημερωτικές δράσεις. Θέλουμε να εξηγήσουμε στους πολίτες πως υπάρχει πρόβλημα όταν ο καθένας μας πετάει τα τσιγάρα του στον δρόμο. Ανάμεσα στις πρωτοβουλίες μας περιλαμβάνεται και η παροχή ατομικών αλουμινένιων σταχτοδοχείων τσέπης σε πολίτες που καπνίζουν σε πολυσύχναστα σημεία, όπως πάρκα και πλατείες. Επίσης, έχουμε φροντίσει οι δημόσιοι χώροι να έχουν κάδους, οι οποίοι αδειάζονται τακτικά, ενώ έχουμε ενημερώσει μπαρ και εστιατόρια για την υποχρέωσή τους να έχουν τασάκια στους εξωτερικούς χώρους, εκεί όπου καπνίζουν οι θαμώνες τους» εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο κ. Δουλκερίδης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η δημοτική Αρχή προχώρησε στις παραπάνω κινήσεις κατόπιν παραπόνων από πολίτες, οι οποίοι συχνά διαμαρτύρονταν για την καθαριότητα στους κοινόχρηστους χώρους. «Είναι δεκάδες τα γράμματα που έχουμε λάβει σχετικά, όμως το παράδοξο που διαπιστώσαμε είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις οι πολίτες που διαμαρτύρονταν ήταν αυτοί που δημιουργούσαν και το πρόβλημα. Από την πλευρά μας θεωρούμε ότι όποια προληπτική κίνηση μπορούσε να γίνει έχει γίνει. Πλέον υπάρχουν παντού τασάκια και κάδοι απορριμμάτων» συνεχίζει ο κ. Δουλκερίδης, σημειώνοντας πως σε ορισμένες περιπτώσεις η επιβολή χρηματικών ποινών είναι απαραίτητη για τη συμμόρφωση των πολιτών.

Εναλλακτικές

«Ο σκοπός μας δεν είναι να τιμωρήσουμε τους δημότες αλλά να τους ευαισθητοποιήσουμε, να βελτιώσουμε την ποιότητα της ζωής στην πόλη που συνυπάρχουμε. Εφόσον, λοιπόν, έχουν δοθεί όλες οι εναλλακτικές και κάποιοι επιμένουν σε λάθος πρακτικές, αναπόφευκτα περνάμε στα πρόστιμα. Φυσικά στους πολίτες δίνεται το περιθώριο ένστασης και αν αποδειχθεί ότι δεν φέρουν ευθύνη, αν για παράδειγμα οι κάδοι είναι γεμάτοι, το πρόστιμο αποσύρεται» συνεχίζει, υπενθυμίζοντας πόσο δρόμο έχει ακόμα να διανύσει η χώρα μας και η Αθήνα, σε κεντρικότατες περιοχές της οποίας οι κάδοι είναι είτε πάντοτε υπερχειλισμένοι, είτε απλώς δεν υπάρχουν.

Οσον αφορά το κάπνισμα σε κλειστούς δημόσιους χώρους, ο επί δύο χρόνια δήμαρχος Ιξελλών, εκλεγμένος με το κόμμα των Πρασίνων, είναι κατηγορηματικός: «Αυτά τα έχουμε ξεπεράσει προ πολλού. Ευτυχώς πια ο καθένας αντιλαμβάνεται τις υποχρεώσεις του έναντι των διπλανών του. Είναι θέμα σεβασμού και οι καπνιστές έχουν ενστερνιστεί πλήρως την αλλαγή. Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με κουλτούρα πιο κοντά στην ελληνική, όπως η Ιταλία. Θεωρώ ότι και για την Ελλάδα δεν είναι αδιανόητο. Ηδη το πρώτο βήμα έγινε».

Η επιβολή προστίμων σε καπνιστές που ρυπαίνουν τον δημόσιο χώρο, ωστόσο, δεν αποτελεί τη μοναδική επαναστατική πρωτοβουλία του ποντιακής καταγωγής δημάρχου. Πρόσφατα, το δημοτικό συμβούλιο προχώρησε στη δημιουργία ξεχωριστού ταμείου με κεφάλαιο 100.000 ευρώ, τα οποία θα διοχετεύονται σε έργα-παρεμβάσεις τα οποία θα αποφασίζουν απευθείας οι πολίτες, μέσω διαδικτυακών ψηφοφοριών. Εν συνεχεία, ένα συμβούλιο 20 ατόμων (αποτελούμενο από οκτώ δημότες επιλεγμένους τυχαία και 12 ειδικούς στον εκάστοτε τομέα παρέμβασης) θα επιβλέπει την πορεία του έργου και θα παρεμβαίνει προκειμένου το αποτέλεσμα να καλύπτει τις ανάγκες των πολιτών. Μάλιστα, στο μέλλον οι πόροι που θα διατίθενται στο εν λόγω πρόγραμμα αναμένεται να αυξηθούν, τονίζει ο κ. Δουλκερίδης. «Είναι ένας πρωτοποριακός και αποτελεσματικός τρόπος η φωνή των πολιτών να φτάνει στο δημαρχείο και να ακούγεται από τη διοίκηση. Ταυτόχρονα, όμως, στενεύουν τα περιθώρια για ρουσφέτια και δημιουργία πελατειακών σχέσεων» καταλήγει.