Λίγες ώρες πριν πέσουν οι υπογραφές για το μεγάλο ενεργειακό project του EastMed ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, υποδέχθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη.

«Μπορεί ο καιρός να είναι βροχερός και κρύος έξω αλλά το κλίμα όπως πάντα είναι ιδιαίτερα θερμό κάθε φορά που υποδεχόμαστε τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ειδικά σε μία τόσο σημαντική ημέρα όπου  Ελλάδα – Κύπρος και Ισραήλ θα υπογράψουν τη συμφωνία για τον αγωγό EastMed, ένα πολύ σημαντικό ενεργειακό έργο το οποίο έρχεται ως επιστέγασμα μίας ουσιαστικής τριμερούς συνεργασίας στον τομέα της Ενέργειας και όχι μόνο. Οπότε Προεδρέ μου και πάλι καλώς ήρθες για ακόμα μία φορά στην Αθήνα και το Μέγαρο Μαξίμου», είπε ο κ. Μητσοτάκης υποδεχόμενος τον Κύπριο Πρόεδρο.

Από τη δική του πλευρά ο Νίκος Αναστασιάδης σημείωσε: «Ευχαριστώ φίλε Κυριάκο. Στην Κύπρο λέμε ότι άμα βρέχει είναι ευλογία. Οι χώρες μας μαστίζονται, ιδιαίτερα τα νησιά, από την ανομβρία.  Συνεπώς η ευλογία σήμερα είναι γιατί συμπίπτει με ένα ιστορικό γεγονός όπως πολύ ορθά έχει σημειώσει (ο πρωθυπουργός), την υπογραφή μίας τριμερούς, εν συνεχεία μία τετραμερούς συνεργασίας που θέτει τις βάσεις της εμπράκτου επιδίωξης από την αρχή όταν ξεκινήσαμε τις τριμερείς συνεργασίες. Δηλαδή, να υπάρξει συνεργασία και όχι αντιπαλότητα στη Μέση Ανατολή ιδιαίτερα όσο αφορά τα θέματα ενέργειας ή οτιδήποτε μπορεί να συνδέσει τα κράτη της περιοχής. Έτσι, πραγματικά είναι μια σημαντική ιστορική ημέρα και οι συνομιλίες που θα έχουμε μαζί αλλά και εν συνεχεία με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ νομίζω ότι θέτουν τις βάσεις για την παραπέρα ακόμα πιο ισχυρή συνεργασία με τα κράτη της μέσης ανατολής».

Πανηγυρικό κλίμα για τον EastMed

Σε πανηγυρικό κλίμα αναμένεται να λάβει το απόγευμα της Πέμπτης η τελετή υπογραφής της Διακρατικής Συμφωνίας για τον αγωγό EastMed μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, η οποία έχει προκαλέσει έντονη αμηχανία στην Άγκυρα.

Όμως, το πρόγραμμα της ημέρας δεν περιλαμβάνει μόνο αυτό για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αφού μετά τη με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, ο έλληνας πρωθυπουργός θα συναντήσει και τον ισραηλινό ομόλογό του, Μπέντζαμιν Νετανιάχου.

Οι εν λόγω συναντήσεις θα λάβουν μέρος πριν την τελετή υπογραφής από την Ελλάδα, την Κυπριακή Δημοκρατία και το Ισραήλ της διακρατικής συμφωνίας για την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed.

Το πρόγραμμα

Σύμφωνα με πρόγραμμα που ανακοινώθηκε, από τις 10:00, ο πρωθυπουργός συναντάται στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ενώ στις 14:00, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα υποδεχτεί στο Μέγαρο Μαξίμου τον πρωθυπουργό του Ισραήλ και θα ακολουθήσει γεύμα.

Στις 18:00 ο Έλληνας πρωθυπουργός θα μεταβεί στο Ζάππειο Μέγαρο, όπου στις 18:10 θα συμμετάσχει στην τριμερή συνάντηση με τους κ.κ. Αναστασιάδη και Νετανιάχου.

Θα ακολουθήσει, στις 18:30 η τελετή υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed από τους υπουργούς Ενέργειας, παρουσία των τριών ηγετών. Στη συνέχεια ο Κυρ. Μητσοτάκης, ο Ν. Αναστασιάδης και ο Μπ. Νετανιάχου θα κάνουν δηλώσεις και στις 20:00, ενώ τέλος θα παρακαθήσουν σε δείπνο.

Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις

Παράλληλα, με αφορμή την επίσκεψη του κ. Νετανιάχου θα πραγματοποιηθούν έκτακτες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στην Αττική Οδό.

Συγκεκριμένα η τροχαία έχει λάβει έκτακτα μέτρα για την Αττική Οδό από αεροδρόμιο προς Κατεχάκη.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έρχεται στην Ελλάδα για την υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό φυσικού αερίου Eastmed.

Τα πλεονεκτήματα του EastMed

Ο αγωγός είναι η επιλογή που συγκεντρώνει τα περισσότερα οικονομικά και πολιτικά πλεονεκτήματα για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη.

Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από τις προκαταρκτικές μελέτες για το έργο που εκπονήθηκαν για λογαριασμό της εταιρείας ΥΑΦΑ Ποσειδών που διαχειρίζεται το έργο, στην οποία συμμετέχουν με ποσοστά 50%-50% η ΔΕΠΑ και η ιταλική Edison.

Οι προκαταρκτικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν από τους οίκους IHS, Intec SEA και C&M Engineering εξετάζουν τις εναλλακτικές επιλογές για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη, καθώς και τις τεχνικές και οικονομικές παραμέτρους της κατασκευής του EastMed.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μελετών:

  • Το κόστος μεταφοράς του φυσικού αερίου μέσω του EastMed εκτιμάται στα 2,81 δολάρια ανά MMBtu (εκατομμύριο Btu) ή 3,50 δολάρια ανά MMBtu, ανάλογα με την μεταφορική ικανότητα του αγωγού που θα επιλεγεί (20 ή 10 δισ. κυβικά μέτρα αερίου το χρόνο).

    Το κόστος εξαγωγής του φυσικού αερίου σε υγροποιημένη μορφή (δηλαδή μεταφορά στην Αίγυπτο και υγροποίηση στα εργοστάσια που βρίσκονται εκεί) κυμαίνεται από 3,65 δολάρια ανά MMBtu έως 4,50 δολάρια ανά MMBtu, ενώ το κόστος μεταφοράς μέσω αγωγού προς την Τουρκία (περίπτωση κατά την οποία η τουρκική κυβέρνηση όπως επισημαίνεται στη μελέτη θα είχε αποφασιστική επιρροή) είναι δολάρια 0,97 ανά MMBtu.

Τονίζεται, ακόμη, ότι η κατασκευή αγωγού μέσω Τουρκίας προϋποθέτει πιθανώς την λύση του Κυπριακού προβλήματος.

  • Αντίθετα, η επιλογή του EastMed ξεχωρίζει ως η μόνη εναλλακτική που δεν εξαρτάται από τρίτα μέρη εκτός ΕΕ. Λόγω της άμεσης πρόσβασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει το πλεονέκτημα της χαμηλής παρεμβολής πολιτικών κινδύνων και μιας μεγάλης διαφοροποιημένης αγοράς με πολλούς πιθανούς αγοραστές στην απελευθερωμένη και συνδεδεμένη αγορά φυσικού αερίου της ΕΕ.

Ο αγωγός θα πρέπει να συμμορφώνεται με το νομικό πλαίσιο της ΕΕ και του τρίτου ενεργειακού πακέτου, που συνεπάγεται είτε ρυθμιζόμενους όρους πρόσβασης τρίτων είτε εξαιρέσεις από τους όρους αυτούς.

Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου

Σε τεχνικό επίπεδο, η μελέτη Intec / C&M αναλύει το έργο σε 11 επιμέρους τμήματα:

1. Υποθαλάσσιος αγωγός από Μονάδα Πλωτής Αποθήκευσης και Εκφόρτωσης στη λεκάνη της Λεβαντίνης σε θαλάσσιο βάθος περίπου 1.800m νερού προς τη βιομηχανική περιοχή του Βασιλικού στην Κύπρο

2.Συμπιεστής και μετρητικός σταθμός στην Κύπρο.

3. Υποθαλάσσιος αγωγός από την Κύπρο προς την ανατολική Κρήτη (Αθερινόλακκος, στην περιοχή όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της ΔΕΗ). Ο αγωγός έχει μήκος 734 χλμ. και διέρχεται από μέγιστα θαλάσσια βάθη έως 2.960 μέτρα στην περιοχή νοτιοανατολικά της Κρήτης.

4. Συμπιεστής και μετρητικός σταθμός στην Ανατολική Κρήτη. Ο σχεδιασμός του σταθμού επιτρέπει την περαιτέρω παροχή φυσικού αερίου από την Κρήτη (6 δισ. κυβικά μέτρα/ έτος) που μπορεί να είναι διαθέσιμο στο μέλλον.

5. Υποθαλάσσιος αγωγός από την Κρήτη προς τη Νότια Πελοπόννησο (περιοχή Αγίου Φωκά), μήκους 422 χιλιομέτρων. Τα μέγιστα βάθη νερού στην περιοχή είναι 1.370 μέτρα.

6. Χερσαίος αγωγός από τη Νότια Πελοπόννησο έως τον νομό Αχαΐας. Ο αγωγός διασχίζει την Πελοπόννησο από τη νοτιοανατολική προς τη βορειοδυτική κατεύθυνση σε μήκος περίπου 290 χλμ. και καταλήγει στην περιοχή της Λακκόπετρας.

7. Υποθαλάσσιος αγωγός που διασχίζει τον Κόλπο της Πάτρας, μήκους 18 χλμ. σε θαλάσσια βάθη έως 110 μ.

8. Χερσαίος αγωγός μήκους περίπου 245 χλμ. από την περιοχή Ακαρνανίας προς τον συμπιεστή και τον μετρητικό σταθμό στη Θεσπρωτία (περιοχή Φλωροβούνι).

9. Σταθμός συμπίεσης στο Ευηνοχώρι.

10. Κέντρο εποπτείας / διαχείρισης του αγωγού στην Πελοπόννησο.

11. Σύστημα τηλεπικοινωνιών και τηλε – ελέγχου.

Ανάλογα με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του αγωγού που θα επιλεγούν, το κόστος κατασκευής εκτιμάται από 5,2 έως 5.9 δισ. ευρώ.

Τα επόμενα βήματα μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας είναι η ολοκλήρωση της μελέτης σκοπιμότητας ύψους περίπου 70 εκατ. ευρώ, και η λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης.

Ο EastMed περιλαμβάνεται στα έργα κοινού ενδιαφέροντος της ΕΕ (Projects of Common Interest) καθώς συμβάλλει στην αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας με τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, ενώ αναδεικνύει το γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακής γέφυρας της ΕΕ.

Χατζηδάκης: «Πολύπλευρα σημαντική η συμφωνία»

Πολύπλευρα σημαντική χαρακτήρισε την υπογραφή της συμφωνίας για τον EastMed ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας στον ΣΚΑΪ λίγες ώρες πριν «πέσουν» οι υπογραφές στο Ζάππειο.

Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη η υπογραφή της συμφωνίας είναι σημαντική γιατί «συνδέεται με ένα σχέδιο ειρήνης και συνεργασίας στην ανατολική Μεσόγειο, μια περιοχή που είναι διαχρονικά εστία εντάσεων και συγκρούσεων». Παράλληλα, τόνισε ότι «είναι ένα σχέδιο που φέρνει πιο κοντά Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρο και δείχνει την αποφασιστικότητα των χωρών να προχωρήσουν μπροστά με ένα σχέδιο αψηφώντας τις απειλές της Τουρκίας με βάση το διεθνές δίκαιο».

Ο υπουργός σημείωσε ότι η συμφωνία ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα σε όσους αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας.

Απαντώντας σε ερώτηση για την πρόσκληση να παραστούν στην τελετή υπογραφής της Διακρατικής Συμφωνίας οι πρώην υπουργοί Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης και Πάνος Σκουρλέτης από τον ΣΥΡΙΖΑ και ο Γιάννης Μανιάτης από το Κίνημα Αλλαγής, ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε πως «αυτή η προσπάθεια ξεκίνησε από τον κ. Μανιάτη επί κυβέρνησης Σαμαρά προχώρησε και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και θα ήταν απολύτως άτοπο να οικειοποιηθούμε μια δουλειά που ανήκει και σε άλλους». «Η κίνηση αυτή, εκτός όλων των άλλων, συμβολίζει και την εθνική μας ενότητα», υπογράμμισε ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος.

Για «μια ιστορική ημέρα»  έκανε λόγο στο Twitter ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιώργος Κουμουτσάκος. «Το σημερινό μεγάλο βήμα για την προώθηση του EastMed αλλάξει τα γεωπολιτικά δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία καλείται να πάρει μια απόφαση για το ρόλο της στην περιοχή. Γείτονας με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο ή ταραξίας στο περιθώριο των εξελίξεων;» τόνισε ο υπουργός.