Λίγες ώρες απομένουν μέχρι τις 18:30, όταν και θα πραγματοποιηθεί η τελετή υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed από την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ.

Τη συμφωνία θα υπογράψουν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης και οι ομόλογοί του, από το Ισραήλ, Yuval Steinitz και από την Κύπρο, Γιώργος Λακκοτρύπης, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη.

Συνάντηση Μητσοτάκη – Αναστασιάδη στο Μαξίμου

Μέχρι τότε, μόνο ήσυχη δεν θα είναι η μέρα για τον έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος ήδη υποδέχτηκε στο Μέγαρο Μαξίμου τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, σε μια συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της υπογραφής της ιστορικής συμφωνίας για τον EastMed.

Υποδεχόμενος τον κύπριο πρόεδρο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε λόγο για μια πολύ σημαντική ημέρα για την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ, χαρακτηρίζοντας τον αγωγό EastMed «ένα πολύ σημαντικό ενεργειακό έργο το οποίο έρχεται ως επιστέγασμα μίας ουσιαστικής τριμερούς συνεργασίας στον τομέα της Ενέργειας και όχι μόνο».

Από την πλευρά του, ο Νίκος Αναστασιάδης χαρακτήρισε «ιστορικό γεγονός» την υπογραφή της συμφωνίας, «που θέτει τις βάσεις της εμπράκτου επιδίωξης από την αρχή όταν ξεκινήσαμε τις τριμερείς συνεργασίες. Δηλαδή, να υπάρξει συνεργασία και όχι αντιπαλότητα στη Μέση Ανατολή ιδιαίτερα όσο αφορά τα θέματα ενέργειας ή οτιδήποτε μπορεί να συνδέσει τα κράτη της περιοχής».

»Έτσι, πραγματικά είναι μια σημαντική ιστορική ημέρα και οι συνομιλίες που θα έχουμε μαζί αλλά και εν συνεχεία με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ νομίζω ότι θέτουν τις βάσεις για την παραπέρα ακόμα πιο ισχυρή συνεργασία με τα κράτη της μέσης ανατολής», πρόσθεσε ο Κύπριος πρόεδρος.

Συναντήσεων συνέχεια…

Στις 14:00 ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να συναντηθεί στο Μαξίμου με τον Ισραηλινό ομόλογό του, Μπενιαμίν Νετανιάχου και θα ακολουθήσει γεύμα.

Στις 18:00 ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στο Ζάππειο Μέγαρο, όπου στις 18:10 θα συμμετάσχει σε τριμερή συνάντηση με τον κ. Αναστασιάδη και τον κ. Νετανιάχου.

Θα ακολουθήσει, στις 18:30, η τελετή υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed από τους Υπουργούς Ενέργειας, παρουσία των τριών ηγετών.

Στη συνέχεια οι τρεις ηγέτες θα κάνουν δηλώσεις στους εκπροσώπους των ΜΜΕ, ενώ στις 20:00, οι τρεις ηγέτες θα παρακαθήσουν σε δείπνο.

Στήριξη και από την Ιταλία

Επιστολή στήριξης του αγωγού φυσικού αερίου EastMed απηύθυνε την Τρίτη και ο Ιταλός υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης (αρμόδιος για θέματα Ενέργειας) Στέφανο Πατουανέλι, στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, ενόψει της  υπογραφής της Διακυβερνητικής Συμφωνίας Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, για την κατασκευή του έργου.

Συγκεκριμένα, ο κ. Πατουανέλι τονίζει: «Θα ήθελα να εκφράσω τις πιο θερμές μου ευχές για την επιτυχία της πρωτοβουλίας, την οποία η Ιταλία συνεχίζει να στηρίζει και στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών Σχεδίων Κοινού Ενδιαφέροντος PCI (Project of Common Interest)».

Τα πλεονεκτήματα του EastMed

Ο αγωγός είναι η επιλογή που συγκεντρώνει τα περισσότερα οικονομικά και πολιτικά πλεονεκτήματα για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη.

Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από τις προκαταρκτικές μελέτες για το έργο που εκπονήθηκαν για λογαριασμό της εταιρείας ΥΑΦΑ Ποσειδών που διαχειρίζεται το έργο, στην οποία συμμετέχουν με ποσοστά 50%-50% η ΔΕΠΑ και η ιταλική Edison.

Οι προκαταρκτικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν από τους οίκους IHS, Intec SEA και C&M Engineering εξετάζουν τις εναλλακτικές επιλογές για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη, καθώς και τις τεχνικές και οικονομικές παραμέτρους της κατασκευής του EastMed.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μελετών:

  • Το κόστος μεταφοράς του φυσικού αερίου μέσω του EastMed εκτιμάται στα 2,81 δολάρια ανά MMBtu (εκατομμύριο Btu) ή 3,50 δολάρια ανά MMBtu, ανάλογα με την μεταφορική ικανότητα του αγωγού που θα επιλεγεί (20 ή 10 δισ. κυβικά μέτρα αερίου το χρόνο).

    Το κόστος εξαγωγής του φυσικού αερίου σε υγροποιημένη μορφή (δηλαδή μεταφορά στην Αίγυπτο και υγροποίηση στα εργοστάσια που βρίσκονται εκεί) κυμαίνεται από 3,65 δολάρια ανά MMBtu έως 4,50 δολάρια ανά MMBtu, ενώ το κόστος μεταφοράς μέσω αγωγού προς την Τουρκία (περίπτωση κατά την οποία η τουρκική κυβέρνηση όπως επισημαίνεται στη μελέτη θα είχε αποφασιστική επιρροή) είναι δολάρια 0,97 ανά MMBtu.

Τονίζεται, ακόμη, ότι η κατασκευή αγωγού μέσω Τουρκίας προϋποθέτει πιθανώς την λύση του Κυπριακού προβλήματος.

  • Αντίθετα, η επιλογή του EastMed ξεχωρίζει ως η μόνη εναλλακτική που δεν εξαρτάται από τρίτα μέρη εκτός ΕΕ. Λόγω της άμεσης πρόσβασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει το πλεονέκτημα της χαμηλής παρεμβολής πολιτικών κινδύνων και μιας μεγάλης διαφοροποιημένης αγοράς με πολλούς πιθανούς αγοραστές στην απελευθερωμένη και συνδεδεμένη αγορά φυσικού αερίου της ΕΕ.

Ο αγωγός θα πρέπει να συμμορφώνεται με το νομικό πλαίσιο της ΕΕ και του τρίτου ενεργειακού πακέτου, που συνεπάγεται είτε ρυθμιζόμενους όρους πρόσβασης τρίτων είτε εξαιρέσεις από τους όρους αυτούς.

Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τον EastMed

Σε τεχνικό επίπεδο, η μελέτη Intec / C&M αναλύει το έργο σε 11 επιμέρους τμήματα:

1. Υποθαλάσσιος αγωγός από Μονάδα Πλωτής Αποθήκευσης και Εκφόρτωσης στη λεκάνη της Λεβαντίνης σε θαλάσσιο βάθος περίπου 1.800m νερού προς τη βιομηχανική περιοχή του Βασιλικού στην Κύπρο

2.Συμπιεστής και μετρητικός σταθμός στην Κύπρο.

3. Υποθαλάσσιος αγωγός από την Κύπρο προς την ανατολική Κρήτη (Αθερινόλακκος, στην περιοχή όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της ΔΕΗ). Ο αγωγός έχει μήκος 734 χλμ. και διέρχεται από μέγιστα θαλάσσια βάθη έως 2.960 μέτρα στην περιοχή νοτιοανατολικά της Κρήτης.

4. Συμπιεστής και μετρητικός σταθμός στην Ανατολική Κρήτη. Ο σχεδιασμός του σταθμού επιτρέπει την περαιτέρω παροχή φυσικού αερίου από την Κρήτη (6 δισ. κυβικά μέτρα/ έτος) που μπορεί να είναι διαθέσιμο στο μέλλον.

5. Υποθαλάσσιος αγωγός από την Κρήτη προς τη Νότια Πελοπόννησο (περιοχή Αγίου Φωκά), μήκους 422 χιλιομέτρων. Τα μέγιστα βάθη νερού στην περιοχή είναι 1.370 μέτρα.

6. Χερσαίος αγωγός από τη Νότια Πελοπόννησο έως τον νομό Αχαΐας. Ο αγωγός διασχίζει την Πελοπόννησο από τη νοτιοανατολική προς τη βορειοδυτική κατεύθυνση σε μήκος περίπου 290 χλμ. και καταλήγει στην περιοχή της Λακκόπετρας.

7. Υποθαλάσσιος αγωγός που διασχίζει τον Κόλπο της Πάτρας, μήκους 18 χλμ. σε θαλάσσια βάθη έως 110 μ.

8. Χερσαίος αγωγός μήκους περίπου 245 χλμ. από την περιοχή Ακαρνανίας προς τον συμπιεστή και τον μετρητικό σταθμό στη Θεσπρωτία (περιοχή Φλωροβούνι).

9. Σταθμός συμπίεσης στο Ευηνοχώρι.

10. Κέντρο εποπτείας / διαχείρισης του αγωγού στην Πελοπόννησο.

11. Σύστημα τηλεπικοινωνιών και τηλε – ελέγχου.

Ανάλογα με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του αγωγού που θα επιλεγούν, το κόστος κατασκευής εκτιμάται από 5,2 έως 5.9 δισ. ευρώ.

Τα επόμενα βήματα μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας είναι η ολοκλήρωση της μελέτης σκοπιμότητας ύψους περίπου 70 εκατ. ευρώ, και η λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης.

Ο EastMed περιλαμβάνεται στα έργα κοινού ενδιαφέροντος της ΕΕ (Projects of Common Interest) καθώς συμβάλλει στην αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας με τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού, ενώ αναδεικνύει το γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακής γέφυρας της ΕΕ.

Χατζηδάκης: Πολύπλευρα σημαντική η συμφωνία

Πολύπλευρα σημαντική χαρακτήρισε την υπογραφή της συμφωνίας για τον EastMed ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας στον ΣΚΑΪ λίγες ώρες πριν «πέσουν» οι υπογραφές στο Ζάππειο.

Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη η υπογραφή της συμφωνίας είναι σημαντική γιατί «συνδέεται με ένα σχέδιο ειρήνης και συνεργασίας στην ανατολική Μεσόγειο, μια περιοχή που είναι διαχρονικά εστία εντάσεων και συγκρούσεων». Παράλληλα, τόνισε ότι «είναι ένα σχέδιο που φέρνει πιο κοντά Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρο και δείχνει την αποφασιστικότητα των χωρών να προχωρήσουν μπροστά με ένα σχέδιο αψηφώντας τις απειλές της Τουρκίας με βάση το διεθνές δίκαιο».

Ο υπουργός σημείωσε ότι η συμφωνία ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα σε όσους αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας.

Απαντώντας σε ερώτηση για την πρόσκληση να παραστούν στην τελετή υπογραφής της Διακρατικής Συμφωνίας οι πρώην υπουργοί Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης και Πάνος Σκουρλέτης από τον ΣΥΡΙΖΑ και ο Γιάννης Μανιάτης από το Κίνημα Αλλαγής, ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε πως «αυτή η προσπάθεια ξεκίνησε από τον κ. Μανιάτη επί κυβέρνησης Σαμαρά προχώρησε και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και θα ήταν απολύτως άτοπο να οικειοποιηθούμε μια δουλειά που ανήκει και σε άλλους». «Η κίνηση αυτή, εκτός όλων των άλλων, συμβολίζει και την εθνική μας ενότητα», υπογράμμισε ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος.

Για «μια ιστορική ημέρα»  έκανε λόγο στο Twitter ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιώργος Κουμουτσάκος. «Το σημερινό μεγάλο βήμα για την προώθηση του EastMed αλλάζει τα γεωπολιτικά δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία καλείται να πάρει μια απόφαση για το ρόλο της στην περιοχή. Γείτονας με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο ή ταραξίας στο περιθώριο των εξελίξεων;» τόνισε ο υπουργός.