Σταματούν πλέον οι πολεμικές επιχειρήσεις στη βορειοανατολική Συρία μετά και την επίτευξη της συμφωνίας Πούτιν – Ερντογάν.

Ύστερα από έξι και πλέον ώρες διαπραγματεύσεων, οι αποφάσεις που ελήφθησαν να είναι πολύ σημαντικές -όπως τις χαρακτήρισαν οι δύο ηγέτες- οι οποίοι ανακοίνωσαν τη συνεργασία για έναρξη κοινών περιπολιών σε ζώνη ασφαλείας βάθους 10 χιλιομέτρων στη Συρία.

Η Τουρκία ουσιαστικά διατηρεί την περιορισμένη ζώνη που κατέλαβε με τη στρατιωτική της επιχείρηση, ενώ Ρώσοι και Άσαντ αναλαμβάνουν τον έλεγχο των συνόρων στην υπόλοιπη βόρεια και ανατολική Συρία.

Ο ρώσος πρόεδρος τόνισε ότι οι ξένες δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί στη Συρία παράνομα θα πρέπει να εγκαταλείψουν τα εδάφη, προσθέτοντας πως και η Αγκυρα συμμερίζεται αυτή τη θέση, όπως επίσης και την ιδέα ότι η κυριαρχία της Συρίας θα πρέπει να διατηρηθεί.

Ο Πούτιν είπε ότι ο Ερντογάν του εξήγησε λεπτομερώς τους στόχους της τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης, τονίζοντας ότι σημασία έχει να μην επιτραπεί, τις ενέργειες της Τουρκίας στην Συρία, να τις εκμεταλλευθούν οι τρομοκράτες. Η κατάσταση «στο έδαφος» της Συρίας δεν πρέπει να αποτελέσει εμπόδιο για την λειτουργία της Συνταγματικής Επιτροπής, πρόσθεσε.

Από την πλευρά του, ο τούρκος πρόεδρος επανέλαβε ότι δεν επιθυμεί ξένα εδάφη, καθώς και ότι η Τουρκία «κάνει ό,τι μπορεί να απελευθερώσει εκτάσεις από μαχητές».

Η συμφωνία των 10 σημείων

1. Οι δύο πλευρές επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους για διατήρηση της πολιτικής ενότητας και εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας και για την προστασία της εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας.

2. Οι δύο πλευρές τονίζουν την αποφασιστικότητά τους να καταπολεμήσουν την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και τις εκδηλώσεις της στο έδαφος της Συρίας.

3. Θα διατηρηθεί το καθιερωμένο status quo στην περιοχή της επιχείρησης «Πηγή Ειρήνης», που καλύπτει περιοχή από το Tel Abyad ως το Ras Al-Ayn σε βάθος 32 χιλιομέτρων.

4. Οι δύο πλευρές επιβεβαιώνουν τη σημασία της συμφωνίας των Αδάνων.

5. Η ρωσική στρατιωτική αστυνομία και οι συνοριοφύλακες της Συρίας θα εισέλθουν στη συριακή πλευρά των τουρκοσυριακών συνόρων έξω από την περιοχή της «Πηγής Ειρήνης» για να διευκολύνουν την απομάκρυνση των στοιχείων του YPG και του οπλισμού τους, σε απόσταση 30 χιλιομέτρων από τα σύνορα Τουρκίας-Συρίας, κάτι που πρέπει να οριστικοποιηθεί σε 150 ώρες.

6. Την ίδια ώρα, κοινές ρωσοτουρκικές περιπολίες θα ξεκινούν στα δυτικά και στα ανατολικά της περιοχής της επιχείρησης «Πηγή Ειρήνης» σε βάθος 10 χλμ.

7. Όλα τα στοιχεία των YPG και τα όπλα τους θα απομακρυνθούν από τη Μάνμπιτζ και το Ταλ Ριφάτ.

8. Θα ξεκινήσουν κοινές προσπάθειες για να διευκολυνθεί η επιστροφή των προσφύγων με ασφαλή τρόπο.

9. Θα δημιουργηθεί κοινός μηχανισμός παρακολούθησης και επαλήθευσης για την επίβλεψη και το συντονισμό της εφαρμογής της παρούσας συμφωνίας.

10. Οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν να εργάζονται για την εξεύρεση μόνιμης πολιτικής λύσης στη συριακή διαμάχη.

Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι

Η συμφωνία των δύο ηγετών μεταβάλλει τις ισορροπίες στην περιοχή και έρχεται σε συνέχεια της απόφασης Τραμπ πριν από δύο εβδομάδες να απομακρύνει τα τουρκικά στρατεύματα στην περιοχή.

Τα αμερικανικά στρατεύματα στη Συρία πολέμησαν πέντε χρόνια μαζί με τους Κούρδους και κατάφεραν να περιορίσουν την κυριαρχία της του Ισλαμικού Κράτους, με κόστος πάντως χιλιάδες ζωές κούρδων μαχητών. Τώρα, μεγάλο μέρος αυτού του εδάφους θα παραδοθεί σε αντιπάλους των ΗΠΑ.

Οι ΗΠΑ, λοιπόν, είναι ξεκάθαρο πως βρίσκονται στην πλευρά των χαμένων. Αντίθετα, τεράστιος κερδισμένος και απόλυτος κυρίαρχος της περιοχής είναι ο Πούτιν, κερδισμένος βγαίνει και ο Ερντογάν, ενώ μερικώς κερδισμένος ο Άσαντ.

Η συμφωνία αφήνει στην Τουρκία τον έλεγχο ενός τμήματος στα σύνορα που κατέλαβε η γείτονα με τη εισβολή της στη Συρία, ενώ το υπόλοιπο τμήμα των συνόρων θα επιβλέπουν ρωσικές, συριακές και τουρκικές δυνάμεις. Η Άγκυρα έχει την ικανοποίηση ότι η Μόσχα έπεισε τη Δαμασκό να εκχωρήσει τον έλεγχο σε περιοχή στη βορειοανατολική Συρία.

Σε αντάλλαγμα, η Μόσχα φαίνεται ότι απέσπασε τις διαβεβαιώσεις της Άγκυρας ότι θα σεβαστεί την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας.

Στην Τουρκία πάντως δεν έχουν καταλήξει αν κέρδισαν ή έχασαν, γιατί ουσιαστικά ο Ερντογάν επέστρεψε στην πατρίδα του με μια νέα διορία-εκεχειρία. Το ζητούμενο, πλέον, είναι να αποσαφηνιστεί πόσο μήκος έχει η ζώνη ασφαλείας που θα δημιουργηθεί. Τα 30 χιλιόμετρα είναι δεδομένα, όμως το μήκος δεν έχει ξεκαθαρίσει αν θα είναι τα 120 χιλιόμετρα που έθεσε ο Ερντογάν στους Αμερικανούς ή τα 400 και πλέον που έβαλε στο τραπέζι ξανά στη συνάντηση με τον Πούτιν.

Κέρδη από τη συμφωνία Ρωσίας – Τουρκίας έχει όμως και ο Ασαντ, ο οποίος πραγματοποίησε την Τρίτη συμβολική επίσκεψη στην Ιντλίμπ, την οποία για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια ελέγχει το καθεστώς. Με τη νέα συμφωνία εγκρίθηκε η επιστροφή των δυνάμεων του Ασαντ στα σύνορα, καθώς μαζί με τις ρωσικές δυνάμεις θα αντικαταστήσουν τις αμερικανικές δυνάμεις.

Ο Ασαντ έχει δεσμευθεί να επανενώσει όλη την επικράτεια υπό την κυριαρχία της Δαμασκού.

Στην αντίπερα όχθη, οι πρώην σύμμαχοι της Αμερικής, οι Κούρδοι, φαίνεται να εγκαταλείπουν το όνειρο και τις προσπάθειες αυτονομίας τους, ωστόσο ακόμη εξακολουθούν να κατέχουν μεγάλες περιοχές προς το Νότο.