«Οικεία κακά» της χώρας μας θύμισαν οι σοβαρές πλημμύρες που έπληξαν τις τελευταίες ημέρες αρκετές πόλεις στα ανατολικά του νησιού της Μαγιόρκα, ιδίως την κοινότητα Σαντ Λιορένς, στην οποία τα νερά κι η λάσπη προκάλεσαν 10 νεκρούς και ένα αγνοούμενο αγοράκι. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, κύριες αιτίες για την καταστροφή που προκάλεσε η θεομηνία είναι μεν η εδαφική κατατομή της νήσου, που ευνοεί την συγκέντρωση υδάτων, αλλά όπως επισημαίνει και η εφημερίδα El Pais, μέγα μερίδιο ευθύνης φέρει και ο ανθρώπινος παράγοντας: η κακή διόδευση χειμάρρων, με αποτέλεσμα να κορεσθούν σύντομα από την υπερβάλλουσα ποσότητα υδάτων και να υπερχειλίσουν, αλλά και η κακή οργάνωση των υπηρεσιών αρωγής.

Η πυροσβεστική υπηρεσία από την πρώτη στιγμή αποδείχθηκε πως έπασχε από έλλειψη προσωπικού και μέσων, ενώ αργότερα έγινε εμφανής και κάποια έλλειψη συντονισμού μεταξύ των σωμάτων διάσωσης που υπάρχουν στην περιοχή. Ιδού, σύμφωνα με την El Pais και τους ειδικούς κάποιες από τις αιτίες, που εξηγούν το μέγεθος του φαινομένου.

Η ιδιαίτερη τοπογραφία της νήσου

Τα βουνά, με τις απότομες πλαγιές, που περιβάλλουν την πληγείσα περιοχή, λειτουργούσαν ως ένα είδος ‘ράμπας’ από την οποίο ανέβηκε ο υγρός αέρας που τροφοδότησε την καταιγίδα, η οποία είχε σχηματισθεί στην κορυφή τους. Επιπλέον, η χαράδρα που διασχίζει την πόλη συνέβαλε ώστε να συγκεντρωθεί προς την ίδια κατεύθυνση το νερό τούσε να συγκεντρώσει στην ίδια γραμμή το μεγαλύτερο μέρος του νερού από τον υετό.

Η διόδευση του χειμάρρου Σες Πλάνες επιτάχυνε τη ροή των υδάτων

Στην είσοδο του Σαντ Λιορένς, η διόδευση του χειμάρρου εξασφαλίζεται από ένα πλαίσιο από σκυρόδεμα, κατασκευασμένο στα τέλη της δεκαετίας του ’80. «Το σκυρόδεμα προσφέρει μικρότερη αντίσταση στο νερό από το φυσικό έδαφος, και επιταχύνθηκε η υπερχείλιση του χειμάρρου, ο οποίος μετέφερε πολύ λάσπη και κορμούς δέντρων», τονίζει ο Θέλσο Γκαρθία, καθηγητής Φυσικής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο των Βαλεαρίδων Νήσων. Ο ίδιος θεωρεί το πλαίσιο από σκυρόδεμα ήταν «ανεπαρκές» για να ανακουφίσει την πίεση από το νερό.

Τα σταθμευμένα αυτοκίνητα στην περιοχή διέλευσης των υδάτων

Στην περιοχή ήσαν παρκαρισμένα πολλά οχήματα που παρασύρθηκαν από την πλημμύρα. Για τον Γκαρθία, θα ήταν απαραίτητο να απαγορευτεί η στάθμευση σε περιοχές που βρίσκονται κοντά σε χείμαρρους, όταν υπάρχει προειδοποίηση για καταιγίδες. Το δε γεγονός ότι η περιοχή όπου βρίσκεται το Σαντ Λιορένς έχει χαρακτηριστεί ως «υψηλού κινδύνου», αυξάνει την πιθανότητα να υπάρχει κίνδυνος να πλημμυρίσει τουλάχιστον μία φορά κάθε 100 χρόνια.

Κατοικίες που χτίστηκαν στην κοίτη του ποταμού

Υπάρχουν πολλά κτίσματα που έχουν ανεγερθεί δίπλα στην κοίτη του χειμάρρου, ενώ εκεί που συμβάλλουν και άλλα ρέματα και κανάλια είναι κτισμένη μια εκκλησία όπου συγκλίνουν. Ως επί το πλείστον, είναι παλιά σπίτια, με ένα ή δύο ορόφους, και σχεδόν δεν υπάρχουν πρόσφατα κτισμένα κτήρια.

Η δύσκολη καιρική πρόγνωση

Για τον φυσικό και μετεωρολόγο Ντανιέλ Σάντος, η πρόβλεψη ενός φαινομένου αυτού του μεγέθους είναι «εξαιρετικά δύσκολη». Όπως τονίζει «η ακολουθία [της καταιγίδας] βρισκόταν υπό επιτήρηση από την Μετεωρολογική Υπηρεσία, αλλά υπάρχουν καταστάσεις που είναι τοπικές και πολύ συγκεκριμένες». Κατά τον ίδιον «οι ισχυρές καταιγίδες είναι ένα φαινόμενο που αναπτύσσεται επί ώρες, ενώ απαιτούν μία πολύ βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη, όσο και εάν μπορούν να χρησιμοποιηθούν μοντέλα πρόβλεψης». Η Μετεωρολογική Υπηρεσία ( Aemet ) είχε εκδώσει προειδοποίηση για έντονα φαινόμενα σε αρκετές περιοχές, όχι μόνο για τις Βαλεαρίδες Νήσους, αλλά σε καμία από αυτές δεν προκλήθηκαν τόσο έντονες βροχοπτώσεις όπως αυτές στην ανατολική Μαγιόρκα.

Έλλειψη προσωπικού στην αρχή και στη διάρκεια του γεγονότος και έλλειψη συντονισμού

Η τοπική κυβέρνηση (Consell de Mallorca) διαθέτει διάφορους πυροσβεστικούς σταθμούς, που έχουν επιμερισθεί σε όλο το νησί. Από εκείνους που βρίσκονται πλησιέστερα στον Σαντ Λιορένς, εκείνου που βρίσκονται στο Μανακόρ, το Φελανίτς και το Αρτά, στην αρχή της εξέλιξης του φαινομένου, μόνον οι δυνάμεις στην τελευταία πόλη μπόρεσαν να κινητοποιηθούν. Έφτασαν τρεις πυροσβέστες, που ειδοποιήθηκαν μέσω του αριθμού έκτακτης ανάγκης 112 περίπου στις έξι και μισή το απόγευμα και κατόρθωσαν να φθάσουν περίπου μία ώρα αργότερα. Όσο περνούσε η νύκτα, οι πυροσβεστικές δυνάμεις πύκνωσαν και όπως τονίζει ο συνδικαλιστικός εκπρόσωπος των πυροσβεστών στις Βαλεαρίδες Νήσους Πέρε Ρουλιάν ήσαν «υπερβολικές» και «έλειπε συντονισμός».

Ζημιές στις υποδομές

Οι αποκλεισμένοι από τις πλημμύρες δρόμοι, κατέστησαν δύσκολη τη μετακίνηση των ομάδων έκτακτης ανάγκης. Μια γέφυρα στην Αρτά καταστράφηκε, ενώ από την καταιγίδα κόπηκαν επίσης κάποιες τηλεφωνικές γραμμές.

Έλλειψη επαρκών μέσων

Στο πυροσβεστικό σώμα του Consell de Mallorca έγινε σαφής η έλλειψη στην περιοχή πυροσβεστικών οχημάτων με τετρακίνηση , που επιτρέπει στους πυροσβέστες να έχουν πρόσβαση ακόμη και σε δύσβατα εδάφη. μιας βαριάς αγροτικής αντλίας (BRP), ενός οχήματος με τετρακίνηση που επιτρέπει στους πράκτορες να έχουν πρόσβαση σε περιοχές με δύσκολη πρόσβαση, ή ακόμα και πλημμυρισμένες. Το Consell διαθέτει τέτοια οχήματα στον στόλο του, κανένα όμως από αυτά δεν υπήρχε κοντά στο Σαν Λιορένς. Όπως καταγγέλλουν πυροσβέστες συνδικαλιστές, μολονότι υπάρχει ένα τέτοιο όχημα στην Πάλμα ντε Μαγιόρκα, οι αρχές ζήτησαν ενισχύσεις σε υπηρεσίες εκτός της νήσου, παρά να κινητοποιήσει δυνάμεις επί αυτής, γεγονός που αποδεικνύει «σύγχυση και μη ορθή κατανόηση της κατάστασης». «Πολλά στελέχη μας προσφέρθηκαν να δουλέψουν εθελοντικά στη διάρκεια της ημέρας, χωρίς να τους έχει καν ζητηθεί να κινητοποιηθούν», τονίζει ο ίδιος εκπρόσωπος. Ο ίδιος προσθέτει πως κινητοποιήθηκαν μόνον οι δυνάμεις στην πρωτεύουσα, οι οποίες επέστρεψαν στη βάση τους μόλις τις πρωϊνές ώρες.

Τελευταία Νέα