Το ρεκόρ των τελευταίων ετών δεν το έσπασε, κόντεψε όμως: συνολικά 19 φορές σηκώθηκαν χθες όρθια τα μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου, γερουσιαστές και βουλευτές, προκειμένου να χειροκροτήσουν τον Εμανουέλ Μακρόν. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, είχε αποσπάσει το 2015 συνολικά 25 «standing ovations». Το περιεχόμενο των δύο ομιλιών, ωστόσο, δεν συγκρίνεται. Γνωστός τεχνίτης του λόγου, ο γάλλος πρόεδρος κατάφερε να χωρέσει μέσα στην ομιλία του τον Αβραάμ Λίνκολν και τον Τζορτζ Ουάσιγκτον, τον Τόμας Τζέφερσον και τον Ερνεστ Χέμινγουεϊ, τον Σατωβριάνδο και τον Φόκνερ, τον Βολταίρο, τον Μαρκήσιο ντε Λαφαγιέτ, ακόμα και τη Σιμόν ντε Μποβουάρ. Και μπορεί να έδωσε ιδιαίτερη έμφαση, όπως αναμενόταν άλλωστε, στην κοινή ιστορία και τους ισχυρούς δεσμούς ανάμεσα στη Γαλλία και τις ΗΠΑ, δεν παρέλειψε ωστόσο να ασκήσει μία έστω και έμμεση, έστω και διπλωματική κριτική στην πολιτική και τα πιστεύω του Ντόναλντ Τραμπ.

Μιλώντας στο Κογκρέσο ακριβώς 58 χρόνια μετά τον στρατηγό Ντε Γκολ, ο Εμανουέλ Μακρόν επεσήμανε τους κινδύνους του εθνικισμού και του απομονωτισμού, έπλεξε το εγκώμιο της «ισχυρής πολυμέρειας» και υπενθύμισε σε όποιον χρειαζόταν υπενθύμιση: «Ας το αναγνωρίσουμε, δεν υπάρχει πλανήτης Β». «Σε αυτό το θέμα, υπάρχουν διαφωνίες ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Γαλλία, μπορεί να συμβεί. Οπως σε μια κανονική οικογένεια. Είμαι βέβαιος πως μια μέρα οι ΗΠΑ θα επιστρέψουν κοντά μας και θα επανενταχθούν στη συμφωνία του Παρισιού [για την κλιματική αλλαγή]. Είμαι βέβαιος ότι θα μπορέσουμε να εργαστούμε από κοινού ώστε να κάνουμε πραγματικότητα τις φιλοδοξίες του Συμφώνου για το περιβάλλον».

Το βράδυ της Τρίτης, στο επίσημο δείπνο που παρατέθηκε προς τιμήν του ίδιου και της συζύγου του στον Λευκό Οίκο, ο Μακρόν αναφέρθηκε στα πολλά σχόλια που πυροδοτεί η «προσωπική φιλία» την οποία έχει αναπτύξει με τον Τραμπ. «Πριν από δύο χρόνια, λίγοι θα είχαν προβλέψει, και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ότι εσύ κι εγώ θα βρισκόμασταν σε αυτό τον χώρο», είπε απευθυνόμενος στον οικοδεσπότη. «Είναι αναμφίβολα για αυτό που έχουμε πολλά κοινά», πρόσθεσε επικαλούμενος την «αποφασιστικότητα» ή την «τύχη». «Γνωρίζουμε και ο ένας και ο άλλος πως δεν αλλάζουμε εύκολα γνώμη, έχουμε όμως τη θέληση να δουλέψουμε μαζί».

Αντίθετα με τον αντιπρόεδρο και πρόεδρο της Γερουσίας Μάικ Πενς και βάσει της αρχής διαχωρισμού των εξουσιών, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν ήταν παρών χθες στο Κογκρέσο. Σίγουρα όμως θα άκουσε τον Εμανουέλ Μακρόν να στηλιτεύει «τις αυταπάτες του εθνικισμού», να λέει πως «μπορούμε να παίξουμε με τους φόβους, την οργή των ανθρώπων… Αλλά αυτό δεν οδηγεί πουθενά, το μόνο που κάνει ο θυμός είναι να μας παραλύει, να μας αποδυναμώνει. Οπως είχε πει ο Ρούζβελτ, » το μόνο πράγμα που πρέπει να φοβόμαστε είναι ο ίδιος ο φόβος»», να σημειώνει πως «υπάρχουν δύο δρόμοι μπροστά μας: μπορούμε να επιλέξουμε τον απομονωτισμό, είναι μια δυνατότητα. Μπορεί να είναι δελεαστικό, δεδομένων των φόβων μας. Το να κλείσουμε την πόρτα όμως δεν θα εμποδίσει τον κόσμο να συνεχίσει, δεν θα διώξει τους φόβους των συμπολιτών μας».

Δεν ήταν φυσικά η πρώτη φορά που ο γάλλος πρόεδρος στηλίτευσε τον απομονωτισμό και τον εθνικισμό. Το είχε κάνει και στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο και στο Νταβός τον Ιανουάριο. Ούτε ήταν η πρώτη φορά που πρόκρινε την «ισχυρή πολυμέρεια»: «Η ισχυρή πολυμέρεια δεν θα ρίξει καμία σκιά πάνω στις ταυτότητες και τις κουλτούρες μας. Μία ισχυρή πολυμέρεια θα επιτρέψει στις κουλτούρες μας να είναι προστατευμένες, να ακμάσουν ελεύθερα μαζί. Γιατί; Γιατί οι κουλτούρες μας επαφίενται σε αυτή τη δίψα της ελευθερίας, σε αυτή την προσήλωση στην ειρήνη και την ελευθερία. Αυτή η ισχυρή πολυμέρεια είναι η μόνη ελπίδα να ενισχύσουμε τα έθνη μας, τις ταυτότητές μας, τις κουλτούρες μας». Σίγουρα όμως έχει άλλο βάρος να καλεί ο γάλλος πρόεδρος, εντός του αμερικανικού Κογκρέσου τις ΗΠΑ να στρατευτούν σε αυτόν τον δρόμο: «Η συμμετοχή των ΗΠΑ χρειάζεται περισσότερο από ποτέ διότι ο ρόλος σας ήταν καθοριστικός στη δημιουργία και την περιφρούρηση του σημερινού ελεύθερου κόσμου. Οι ΗΠΑ εφηύραν αυτή την πολυμέρεια. Εσείς είστε τώρα που πρέπει να βοηθήσετε στη διατήρηση και την επανεφεύρεσή της». Τα χειροκροτήματα ήταν συχνά, σαφώς πιο θερμά από την πλευρά των Δημοκρατικών. Ηταν όμως και η πρώτη φορά που τον έβλεπαν διά ζώσης από την αρχή της τριήμερης επίσημης επίσκεψής του: κανένα μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος, όπως και κανένας εκπρόσωπος του Τύπου, δεν είχε προσκληθεί τελικά στο επίσημο δείπνο της Τρίτης στον Λευκό Οίκο, το πρώτο επίσημο δείπνο της προεδρίας Τραμπ.
Το θέμα της Τεχεράνης:

«Το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα»

Παίρνοντας τον λόγο στο Κογκρέσο, λίγες ώρες προτού κλείσει την επίσημη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον με μία ζωντανή συζήτηση με φοιτητές ο Εμανουέλ Μακρόν δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο ζήτημα που κυριάρχησε στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες του με τον Ντόναλντ Τραμπ την Τρίτη: το Ιράν. «Ο στόχος μας είναι σαφής: το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα. Ούτε τώρα ούτε σε πέντε χρόνια ούτε σε δέκα χρόνια, ποτέ», δήλωσε. «Αλλά αυτή η πολιτική δεν πρέπει να οδηγήσει σε πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Πρέπει να εγγυηθούμε την εθνική κυριαρχία των κρατών, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, που είναι ένας μεγάλος πολιτισμός. Ας μην επαναλάβουμε τα σφάλματα του παρελθόντος στην περιοχή. Ας μη δημιουργήσουμε εμείς οι ίδιοι νέους πολέμους».

Ο γάλλος πρόεδρος επανέλαβε εντός του Κογκρέσου ότι συμφώνησε με τον αμερικανό ομόλογό του να εργασθούν πάνω σε μία νέα συμφωνία με το Ιράν, «μία συμφωνία πιο γενική που θα αντιμετωπίζει όλες αυτές τις ανησυχίες» συμπεριλαμβανομένων των ανησυχιών για το βαλλιστικό πρόγραμμα της Τεχεράνης καθώς και για την επέκταση της στρατιωτικής επιρροής της στην περιοχή. Προειδοποίησε πάντως πως «δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε [την υφιστάμενη συμφωνία του 2015] πριν αποκτήσουμε κάτι άλλο που θα αντιμετωπίζει το θέμα σε βάθος».

Δυτικοί απεσταλμένοι δήλωσαν χθες στο Reuters πως έπειτα από τρεις μήνες συζητήσεων με τον Μπράιαν Χουκ, επικεφαλής διαπραγματευτή των ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση ενός πακέτου ξεχωριστών μέτρων που θα μπορούσαν να ληφθούν κατά της Τεχεράνης με την ελπίδα να ικανοποιήσουν τον Τραμπ κρατώντας παράλληλα τη συμφωνία ακέραια. «Αυτά γίνονται για να πειστεί ο Τραμπ, δεν είναι μια καινούργια συμφωνία», δήλωσε χαρακτηριστικά ανώτερος ευρωπαίος διπλωμάτης.

Ο ιρανός πρόεδρος, πάντως, Χασάν Ροχανί, μόνον ειρωνείες είχε χθες το πρωί για τον Ντόναλντ Τραμπ: «Δεν έχετε κανένα υπόβαθρο στην πολιτική. Δεν έχετε κανένα υπόβαθρο στα νομικά. Δεν έχετε κανένα υπόβαθρο στις διεθνείς συνθήκες. Πώς μπορεί ένας έμπορος, ένας κατασκευαστής ακινήτων, ένας που φτιάχνει πύργους να κρίνει τις διεθνείς υποθέσεις;», αναρωτήθηκε. «Λένε, μαζί με έναν κάποιον ηγέτη ευρωπαϊκής χώρας, πως θέλουν να λάβουν μια απόφαση για μια συμφωνία επταμερή. Για ποιο λόγο; Με ποιο δικαίωμα;».