Είναι ο μοναδικός από τους τζιχαντιστές που χτύπησαν το Παρίσι στις 13 Νοεμβρίου του 2015 ο οποίος επέζησε. Υπήρξε μέλος ενός ισλαμιστικού πυρήνα που εμπλέκεται σε τουλάχιστον τρεις τρομοκρατικές υποθέσεις: το μπαράζ των επιθέσεων με τους 130 νεκρούς στο Παρίσι, τις επιθέσεις της 22ας Μαρτίου του 2016 με τους 32 νεκρούς στο αεροδρόμιο και το μετρό των Βρυξελλών, καθώς και την αποτυχημένη επίθεση σε μία αμαξοστοιχία Thalys που εκτελούσε το δρομολόγιο Αμστερνταμ – Παρίσι τον Αύγουστο του 2015. Εχει αναμφίβολα πολλά να πει ο Σαλάχ Αμπντεσλάμ, κρατάει πολλά από τα κομμάτια του παζλ που λείπουν. Αλλά κατά την πρώτη ημέρα της δίκης του χθες στις Βρυξέλλες επέμεινε επί της ουσίας στη σιωπή που τηρεί εδώ και σχεδόν δύο χρόνια, από τότε που συνελήφθη έπειτα από τετράμηνη καταδίωξη. Μόνο ένα μικρό λογύδριο έβγαλε, για το ότι «δεν φοβάται» τους δικαστές, καθώς «έχει εμπιστοσύνη στον Αλλάχ».

Μία μικρή σύνοψη για όσους έχουν, ενδεχομένως, ξεχάσει: γάλλος μαροκινής καταγωγής μεγαλωμένος στο Μόλεμπεκ των Βρυξελλών, μικροεγκληματίας του κοινού ποινικού δικαίου που ριζοσπαστικοποιήθηκε, 28 χρόνων σήμερα, ο Αμπντεσλάμ ήταν επί τέσσερις μήνες, μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, ο πλέον καταζητούμενος άνθρωπος στην Ευρώπη. Συνελήφθη τελικά στο Μόλεμπεκ στις 18 Μαρτίου του 2016 μαζί με έναν συνεργό του, τον 24χρονο Τυνήσιο Σοφιάν Αγιαρί –μία σύλληψη που θεωρείται πως λειτούργησε σαν καταλύτης για τις επιθέσεις που έγιναν τέσσερις ημέρες αργότερα στις Βρυξέλλες, την ανατίναξη τριών καμικάζι στο αεροδρόμιο και το μετρό της πόλης. Αρχικά κρατήθηκε στις φυλακές της Μπριζ, στα τέλη Απριλίου του 2016 μεταφέρθηκε στις φυλακές του Φλερί – Μεροζί έξω από το Παρίσι, όπου κρατείται σταθερά στην απομόνωση, υπό 24ωρη παρακολούθηση από κάμερες. Ο γνωστός βέλγος ποινικολόγος Σβεν Μαρί που τον ανέλαβε είχε δηλώσει αρχικά πως ο πελάτης του είχε πρόθεση να συνεργαστεί με τις Αρχές. Η πρόβλεψη αυτή δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα και στη συνέχεια ο Μαρί πήρε αποστάσεις από τον Αμπντεσλάμ, συγκρίνοντας μάλιστα κάποια στιγμή την ευφυΐα του με εκείνη ενός «άδειου σταχτοδοχείου».

Αλλά ο Αμπντεσλάμ δεν δικάζεται από χθες στις Βρυξέλλες ούτε για τις επιθέσεις του Παρισιού ούτε για εκείνες στη βελγική πρωτεύουσα. Κάθησε για πρώτη φορά στο εδώλιο κατηγορούμενος για «απόπειρα δολοφονίας αστυνομικών» και «παράνομη οπλοκατοχή», όλα αυτά «σε τρομοκρατικό πλαίσιο»: τρεις ημέρες προτού συλληφθεί, βέλγοι και γάλλοι αστυνομικοί είχαν δεχθεί πυρά στη διάρκεια εφόδου σε ένα διαμέρισμα που αποδείχθηκε κρησφύγετο, στην περιοχή Φορέ των Βρυξελλών. Τρεις αστυνομικοί είχαν τραυματιστεί, ένας τζιχαντιστής, ο Μοαμέτ Μπελκαΐντ, είχε σκοτωθεί, Αμπντεσλάμ και Αγιαρί είχαν κατορθώσει να διαφύγουν –για λίγο.

Η δίκη στις Βρυξέλλες διεξάγεται υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας: ελικόπτερα πετούν πάνω από το δικαστικό μέγαρο, θωρακισμένα αστυνομικά και στρατιωτικά οχήματα καθώς και πάνοπλοι κουκουλοφόροι στρατιώτες είναι ανεπτυγμένοι ολόγυρα, εκατοντάδες αστυνομικοί βρίσκονται μέσα και έξω από το επιβλητικό κτίριο του 19ου αιώνα. Η εισαγγελέας ζήτησε τη μέγιστη δυνατή ποινή και για τον Αμπντεσλάμ και για τον Αγιαρί: 20 χρόνια φυλάκιση. Αλλά ο πρώτος έδειξε εξαρχής τις προθέσεις του: δεν σηκώθηκε κατά την έναρξη της συνεδρίασης, αρνήθηκε να δηλώσει την ταυτότητά του, αρνήθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις της προέδρου: «Δεν επιθυμώ να απαντήσω σε καμία ερώτηση», δήλωσε. Αλλά «η σιωπή μου δεν με καθιστά ούτε ένοχο ούτε εγκληματία, είναι η υπεράσπισή μου… Εχω εμπιστοσύνη στον Κύριό μου», πρόσθεσε. «Αυτό που διαπιστώνω είναι πως οι μουσουλμάνοι κρίνονται και αντιμετωπίζονται με τον χειρότερο τρόπο, χωρίς έλεος. Δεν υπάρχει για αυτούς τεκμήριο αθωότητας» διακήρυξε. «Μπορείτε να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας, δεν έχουμε προκαταλήψεις» του αντέτεινε η πρόεδρος. Για να λάβει από τον Σαλάχ Αμπντεσλάμ την απάντηση πως «δεν υπάρχει άλλη θεϊκή μορφή πέραν του Αλλάχ».

Στη Βόρεια Γαλλία

Η πρώτη αυτή δίκη του Σαλάχ Αμπντεσλάμ στις Βρυξέλλες θα συνεχιστεί – και ενδεχομένως να ολοκληρωθεί – την Πέμπτη. Ο κατηγορούμενος τζιχαντιστής κρατείται επί του παρόντος προσωρινά στις φυλακές του Βεντέν-λε-Βιέιγ, στη Βόρεια Γαλλία, σε απόστασή 150 χιλιομέτρων από τη βελγική πρωτεύουσα, όπου μεταφέρεται είτε οδικώς είτε με ελικόπτερο. Η δίκη του για τις επιθέσεις στο Παρίσι, όμως, θα πραγματοποιηθεί στη Γαλλία, σε άγνωστη ακόμα ημερομηνία.