Μια άλλη πτυχή της επιχειρούμενης λύσης του προβλήματος της ρύπανσης του Ασωπού είναι η μεταφορά νερού από τον ταμιευτήρα της Υλίκης στις αστικές και βιομηχανικές περιοχές του Δήμου Τανάγρας, με το οποίο θα εμπλουτιστεί και ο υδροφόρος ορίζοντας.

Υπεύθυνοι για το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 30 εκατομμυρίων ευρώ, είναι το υπουργείο Περιβάλλοντος, η ΕΥΔΑΠ και ο Δήμος Τανάγρας. Οπως λένε από το υπουργείο, μέσα στις επόμενες μέρες θα γίνει η πρόσκληση για τις απαιτούμενες μελέτες με στόχο οι εργασίες να αρχίσουν σε διάστημα από 18 έως 24 μήνες.

Επί της ουσίας πρόκειται για δύο έργα: το πρώτο αφορά την υδροδότηση αστικών και βιομηχανικών περιοχών του Δήμου Τανάγρας. Εδώ προβλέπονται η κατασκευή μιας κεντρικής μονάδας επεξεργασίας νερού, νέου δικτύου τροφοδοτικών αγωγών από τη νέα μονάδα μέχρι τις δεξαμενές των οικισμών, αλλά και νέων κεντρικών αγωγών για τη διανομή πόσιμου νερού στους οικισμούς Σχηματαρίου, Οινοφύτων, Οινόης, Δηλεσίου αλλά και στη βιομηχανική περιοχή Σχηματαρίου – Οινοφύτων.

Το δεύτερο στοχεύει στην «περιβαλλοντική ανάκτηση του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα». Ο σχεδιασμός προβλέπει την κατασκευή ενός νέου χαλύβδινου αγωγού μήκους περίπου 4.500 μέτρων –και θέσεις υδροληψίας ανά 300 έως 500 μέτρα –παροχής 20.000 κυβικών μέτρων νερού την ημέρα.

Ο αγωγός που θα είναι υπό πίεση προβλέπεται να συνδεθεί με συμπληρωματικό δίκτυο δευτερευόντων αγωγών για τη διάχυση του νερού από την Υλίκη στον Αγιο Θωμά και στα Οινόφυτα έκτασης 20.000 τετραγωγικων χιλιομέτρων, με σκοπό τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα και τη σταδιακή περιβαλλοντική ανάκτησή του.

Ρύπανση. Η παρουσία υψηλών συγκεντρώσεων εξασθενούς χρωμίου στις νέες γεωτρήσεις και τα σκάμματα οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα ότι υπάρχει ρύπανση που οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα στην άτυπη Βιομηχανική Περιοχή Οινοφύτων. Το 2013, σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΚΑ, καταγράφηκαν συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου που έφτασαν τα 6.000 μικρογραμμάρια ανά λίτρο.

Το συμπέρασμα αυτό καταρρίπτει το επιχειρήματα που κατά διαστήματα έχουν επικαλεστεί πολλές επιχειρήσεις, ότι η ρύπανση από το χρώμιο είναι γηγενής, προέρχεται δηλαδή από φυσικές πηγές.

Για τους ειδικούς, πιθανές πηγές ανθρωπογενούς ρύπανσης με εξασθενές χρώμιο που οδηγεί στην υποβάθμιση της ποιότητας των υπόγειων νερών είτε είναι τα θαμμένα στερεά απόβλητα με υψηλή περιεκτικότητα σε εξασθενές χρώμιο είτε ακόμη και οι υγρές διαρροές που ακολουθώντας υπόγειες ροές φθάνουν στα υπόγεια νερά.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο το εξασθενές χρώμιο. Στην περιοχή και ειδικότερα στις γεωτρήσεις που βρίσκονται βόρεια και δυτικά της Βιομηχανικής Περιοχής Οινοφύτων ανιχνεύτηκαν αρκετά υψηλές συγκεντρώσεις μολύβδου και μαγγανίου που κατά τους μελετητές υποδεικνύουν την ύπαρξη και πιθανών άλλων πηγών ρύπανσης στα υπόγεια νερά.

Το περιβόλι της Αττικής

Με μια πρώτη ματιά το πρόβλημα μοιάζει να είναι τοπικό, εντούτοις μας αφορά όλους εξαιτίας της εξαγωγής των γεωργικών προϊόντων. Οπως αποδείχθηκε σε έρευνα –που έγινε στο πλαίσιο διδακτορικής διατριβής –και ολοκληρώθηκε πριν από τρία χρόνια –από τον χημικό – μηχανικό, διδάκτορα στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών Σωτήρη Στασινό με προσομοίωση του υδροφόρου ορίζοντα του Ασωπού –βαρέα μέταλλα όπως χρώμιο και νικέλιο μπορούν να περάσουν σε πατάτες και κρεμμύδια μέσω του νερού ποτίσματος. Η περιοχή του Ασωπού χαρακτηρίζεται ως το περιβόλι της Αττικής: στην περιοχή καλλιεργούνται συνολικά 351.000 στρέμματα, εκ των οποίων το 45% είναι αρδευόμενα και το 55% ξηρικά. Το γεωργικό πρόβλημα, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, μπορεί να λυθεί μόνο με τη μεταφορά καθαρού νερού από τον ταμιευτήρα της Υλίκης.