Ο Γιώργος Κατρούγκαλος όχι μόνο υπεραμύνεται του ασφαλιστικού νομοσχεδίου που τίθεται προς ψήφιση το βράδυ της Κυριακής στην Βουλή αλλά συγχρόνως δηλώνει υπερήφανος για τους κανόνες ισονομίας που επιβάλλει η εν λόγω μεταρρύθμιση. Σε τέτοιο σημείο που τονίζει ότι εάν ήταν βουλευτής της αντιπολίτευσης και δεν ετίθετο θέμα κομματικής πειθαρχίας θα ψήφιζε υπέρ του επίμαχου νομοσχεδίου.

Ο υπουργός Εργασίας θεωρεί ότι η αξιολόγηση επί της ουσίας έχει κλείσει και αποτάσσεται τα σενάρια των εκλογών, λέγοντας ότι σ’ αυτές πιστεύει μόνο ο πρόεδρος της ΝΔ.

Στα περί ταξικής αποστασίας που ανέφερε προσφάτως στη Βουλή απαντά, πάλι, με απόσπασμα του Εμπειρίκου περί μπουρζουαζίας…

Κύριε υπουργέ, με το χέρι στην καρδιά. Είστε ικανοποιημένος από το Ασφαλιστικό που ψηφίζεται –εκτός απροόπτου –τις επόμενες ώρες από τη Βουλή;

Είμαι περήφανος για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Παραλάβαμε ένα πλήρως διαλυμένο σύστημα, με ελλείμματα στο ύψος του 9% του ΑΕΠ και επιπλέον άναρχο και κατακερματισμένο, με πληθώρα άδικων και πελατειακών ρυθμίσεων. Για πρώτη φορά θα ισχύουν οι ίδιοι κανόνες ισονομίας για όλους, τόσο σε ό,τι αφορά τις εισφορές όσο και τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, σε μισθωτούς, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, στο πλαίσιο ενός και μόνου ασφαλιστικού φορέα. Η δεύτερη θεμελιώδης αρχή της μεταρρύθμισης είναι αυτή της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ευμενέστερες ρυθμίσεις εισάγονται μόνο για να προστατευθούν οι πιο αδύναμοι. Γι’ αυτόν τον λόγο, για παράδειγμα, η ελάχιστη ασφαλιστική υποχρέωση των αγροτών είναι κατά το ένα τρίτο περίπου μικρότερη από αυτή των υπολοίπων, γιατί το μέσο αγροτικό εισόδημα είναι πολύ κατώτερο από το μέσο αστικό.

Καμιά κύρια σύνταξη δεν μειώνεται, ενώ και η προσαρμογή των επικουρικών αφορά λιγότερους από το 10% των συνταξιούχων. Ο πρώην υπουργός Εργασίας της ΝΔ, αντιθέτως, ακόμη και τον Σεπτέμβριο του 2015 ισχυριζόταν ότι όποιος και να εκλεγεί μία από τις δώδεκα συντάξεις του χρόνου ήταν χαμένη από χέρι. Και το σημαντικότερο: διασώζουμε τον δημόσιο και αναδιανεμητικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης και με τον νέο θεσμό της εθνικής σύνταξης εξασφαλίζουμε αξιοπρεπή σύνταξη και στους μακροχρόνια ανέργους και σε όσους εργάζονται με ατυπικές μορφές εργασίας. Δεν υπάρχει σήμερα στην Ευρώπη δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης του λεγόμενου πρώτου πυλώνα που να δίνει ανώτερα ποσοστά αναπλήρωσης από το δικό μας, ειδικά για τα μικρά και τα μεσαία εισοδήματα.

Εάν ανήκατε σε κόμμα της αντιπολίτευσης θα το ψηφίζατε;

Ακόμη και στο δηλητηριασμένο πολιτικό κλίμα που έχει δημιουργήσει η δημαγωγική ακαμψία των κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά και η παραπληροφόρηση τέως συστημικών ΜΜΕ, υπήρξαν φωνές υποστηρικτικές του νομοσχεδίου και μέσα στη Βουλή.

Στην υποθετική σας ερώτηση: Αν ήμουν βουλευτής της αντιπολίτευσης και δεν είχε τεθεί θέμα κομματικής πειθαρχίας θα υπερψήφιζα ένα νομοσχέδιο με τα χαρακτηριστικά σαν αυτό της μεταρρύθμισης.

Υπάρχει όμως μια μεγάλη αντίφαση. Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο έχει ξεσηκώσει πολλούς επαγγελματικούς κλάδους οι οποίοι θίγονται από τις προβλέψεις του και νιώθουν να αδικούνται.

Πώς είναι δυνατό να θίγεται κανείς και να αδικείται από την εφαρμογή των ίδιων κανόνων που ισχύουν για όλους; Γιατί αυτό κάναμε. Εφαρμόσαμε, στην ουσία, τους κανόνες που ίσχυαν ως προς τις εισφορές των μισθωτών σε όλους. Υπολογίζουμε τις μεν εισφορές για όλους ως ποσοστό 20% επί του πραγματικού εισοδήματος, τη δε σύνταξη με υπολογισμό τριών παραγόντων: των χρόνων ασφάλισης, του μέσου εισοδήματος όλου του εργασιακού βίου και ποσοστών αναπλήρωσης κοινών για όλους. Οι μόνοι που θίγονται είναι αυτοί που άδικα ωφελούνταν στο παρελθόν από ρυθμίσεις που παραβίαζαν κατάφωρα τις αρχές της ισότητας και της ανταποδοτικότητας. Ο συνάδελφός μου, για παράδειγμα, που είχε εισόδημα 100.000 ευρώ τον χρόνο και πλήρωνε τις ίδιες ασφαλιστικές εισφορές με τον δικηγόρο των 10.000 ευρώ τον χρόνο.

Ακόμη όμως και αυτός θα πληρώσει μεν περισσότερες εισφορές –όσες αναλογούν στο εισόδημά του, ούτε ευρώ παραπάνω –αλλά θα πάρει και πολύ μεγαλύτερη σύνταξη από όποιον καταβάλλει μικρότερες εισφορές, αντί για το ίδιο κοστούμι για όλους, που ίσχυε μέχρι σήμερα. Είναι άδικο αυτό;

Εγώ, αντιθέτως, θεωρώ άδικο να αποτελούν αιωνίως οι μισθωτοί τα συνήθη υποζύγια που θα φέρουν μόνοι τα βάρη του συστήματος.

Δηλώσατε προσφάτως στη Βουλή ταξικός αποστάτης και αναρωτιέμαι εάν η προστασία των πιο αδυνάμων είναι δίκαιο να λειτουργεί εις βάρος των πιο ισχυρών;

Μα, δεν πρόκειται για αδικία εις βάρος των ισχυρών. Τον ίδιο κανόνα εφαρμόζουμε και σε αυτούς, το ίδιο ποσοστό του πραγματικού τους εισοδήματος (ακριβέστερα: του δηλωθέντος εισοδήματος, ο νοών νοείτω) θα καταβάλλουν όλοι, σύνταξη με ίδιους κανόνες θα πάρουν. Και αυτό δεν είναι απόρροια «ταξικού μίσους», όπως μας κατηγορεί ο κύριος Μητσοτάκης. Αποτελεί συνταγματική επιταγή, ο καθένας να μοιράζεται τα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του (άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγματος) και να αναλαμβάνει ό,τι του αναλογεί από το χρέος της κοινωνικής αλληλεγγύης (άρθρο 25 παρ. 4).

Γενικότερα, η αποστασία εντάσσεται στην κουλτούρα ενός αριστερού;

Μα δεν πρόκειται για πολιτική, αλλά κοινωνική αποστασία. Εγώ δεν είμαι μεγαλοαστός, στα ανώτερα μεσαία στρώματα ανήκω. Και προφανώς δεν φθάνω ούτε στο νυχάκι του πνευματικού μεγέθους του Εμπειρίκου. Σας παραπέμπω όμως σε όσα έγραφε αυτός στην περίφημη «Απάντηση στην πρώτη κριτική μετά την επίσημη προσχώρησή μου στον κομμουνισμό και την επανάσταση», γιατί προσδιορίζουν τι συνιστά «ταξική αποστασία» (η σχετική μεγαλοστομία δικαιολογείται από το επικό ύφος της εποχής): «Οταν ένας μεγαλοαστός συμπαθών όπως ο υποφαινόμενος εγκαταλείψει την μπουρζουαζία και περάσει συνειδητά και μαχητικά, δηλαδή επαναστατικά από την άλλη πλευρά του οδοφράγματος, διακηρύττων μεγαλόφωνα πως είναι κομμουνιστής και εντάσσεται απολύτως και εμπράκτως αλληλέγγυος με το συνειδητό προλεταριάτο, όταν το γεγονός αυτό τον μετατρέπει από πλατωνικώς συμπαθούντα σε αληθινό μπολσεβίκο, οι περισσότεροι φίλοι του μπουρζουάδες, τον θεωρούν ή προδότη ή τρελό (…).

Επειδή αγαπάμε την ζωή και όχι την εκμετάλλευση, επειδή αγαπάμε την ανθρώπινη αλληλεγγύη και όχι την ανθρώπινη καταπίεση, επειδή αγαπάμε το προλεταριάτο και μισούμε τους δημίους αστούς και την πόρνη μπουρζουαζία, επειδή είμαστε κατεξοχήν άνθρωποι, ικανότατοι στην πάλη και στον έρωτα…».

Σε κάτι πιο πεζό. Με το αγγελιόσημο τι θα γίνει, κύριε υπουργέ; Γνωρίζετε ότι εν πολλοίς η τύχη του θα κρίνει και τη βιωσιμότητα πολλών μέσων ενημέρωσης αλλά και του ταμείου ασφάλισης και περίθαλψης των δημοσιογράφων (ΕΔΟΕΑΠ). Υποθέτω γνωρίζετε πως εάν ο ΕΔΟΕΑΠ δεν αντέξει χιλιάδες δημοσιογράφοι θα βρεθούν χωρίς ασφαλιστικό φορέα έχοντας πληρώσει ήδη μεγάλες ασφαλιστικές εισφορές.

Η ένταξη του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ στον ενιαίο φορέα ασφάλισης αποτελούσε για μένα θέση αρχής, την οποία είχα εξαρχής ανακοινώσει στα σωματεία εργαζομένων στον Τύπο. Είναι δυνατόν όλοι οι Ελληνες να ασφαλίζονται σε ένα Ταμείο και οι δημοσιογράφοι να είναι εκτός; Αντιθέτως, σε ό,τι αφορά το αγγελιόσημο όλοι στην κυβέρνηση συμμεριζόμαστε την άποψη ότι δεν αποτελεί κλασικό κοινωνικό πόρο, αλλά ιδιόμορφη εργοδοτική εισφορά.

Πέρα από τα νομικά, η ουσία είναι ότι με το αγγελιόσημο η διαφημιστική δαπάνη μοιράζεται με τρόπο που επιτρέπει την επιβίωση και μικρών ΜΜΕ.

Δυστυχώς, όμως, δεν μπορέσαμε να το σώσουμε στη διαπραγμάτευση λόγω των ιδεοληπτικών εμμονών των δανειστών. Για να διασωθεί το αγγελιόσημο ως συμβατικός και όχι νομοθετικά ορισμένος πόρος του ΕΔΟΕΑΠ, κάλεσα τους εκπροσώπους εργοδοτών και εργαζομένων στο υπουργείο. Εχουμε ήδη ένα προηγούμενο, την περίπτωση του κοινωνικού πόρου επί των ιδιωτικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων, που διατηρήθηκε ως έσοδο του επαγγελματικού ταμείου των εργαζομένων στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, κατόπιν συμφωνίας με τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Θα κάνω ό,τι περνά από το χέρι μου για να διασωθεί το αγγελιόσημο και μάλιστα να επεκταθεί και στον χώρο των ηλεκτρονικών ΜΜΕ.

Κύριε Κατρούγκαλε, θα κλείσει η αξιολόγηση;

Ουσιαστικά η αξιολόγηση έχει κλείσει. Κανείς, ούτε το ΔΝΤ, δεν αρνείται ότι ανταποκριθήκαμε πλήρως στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμφωνία του Ιουλίου. Από τον ουρανό ήρθε η νέα απαίτηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για επιπλέον προληπτικά μέτρα. Η απαίτηση αυτή είναι όχι απλώς εκτός της συμφωνίας, αλλά και σε πλήρη αντίθεση με τα πραγματικά δεδομένα, όπως αναδείχθηκαν με την πρόσφατη ανακοίνωση των στατιστικών στοιχείων της Eurostat, που δικαίωσαν πλήρως τις ελληνικές θέσεις.

Η απόφαση για τη μη λήψη προληπτικών μέτρων από την κυβέρνηση είναι οριστική;

Προφανώς. Δεν θα πάμε βήμα παραπέρα από τα ήδη συμφωνηθέντα. Pacta sunt servanda δεν μας έλεγαν όλη την προηγούμενη χρονιά οι δανειστές μας;

Θα αντέξει η κυβέρνηση ή ο Πρωθυπουργός θα αναγκαστεί να προσφύγει σε κάλπες;

Για εκλογές μόνον ο κύριος Μητσοτάκης μιλά και αυτός δεν το πιστεύει. Σε λάθος άλογο έχει ποντάρει άλλωστε. Κανένας πολιτικός, ποτέ και πουθενά δεν ευτύχησε συνδέοντας την τύχη του με τις θέσεις του ΔΝΤ.