Μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές εκπλήξεις του 2015 ήταν ότι η μεγάλη πτώση των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου δεν προκάλεσε σημαντική ώθηση στην παγκόσμια ανάπτυξη. Παρά την κατάρρευση των τιμών από τα 115 δολάρια τον Ιούνιο του 2014 στα 45 δολάρια το βαρέλι στα τέλη Νοεμβρίου του 2015, τα περισσότερα μακροοικονομικά μοντέλα δείχνουν ότι τα οφέλη για την οικονομία ήταν μικρότερα από τα αναμενόμενα –εκτιμάται ότι τα οφέλη αυτά αναλογούν στο 0,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Τα καλά νέα είναι ότι η υποχώρηση τιμών του πετρελαίου θα έχει θετική επίδραση στην ανάπτυξη και το 2015. Τα κακά νέα είναι ότι οι χαμηλές τιμές θα προκαλέσουν εντονότερες πιέσεις στις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες.

Οι λόγοι για τη μείωση των τιμών μπορεί να αναζητηθούν και στην προσφορά και στη ζήτηση του μαύρου χρυσού. Η Κίνα, για παράδειγμα, που αλλάζει το οικονομικό της μοντέλο έχει συμβάλει στη μείωση τιμών των πρώτων υλών. Ανάλογη επίδραση στις τιμές της ενέργειας είχε και η αύξηση της παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου, κυρίως στις ΗΠΑ.

Παραδοσιακά η μείωση τιμών κάνει τους καταναλωτές να κερδίζουν και τους παραγωγούς να χάνουν. Αυτές οι χαμηλές τιμές αναμένεται τώρα ότι θα συνεχίσουν να επιδρούν θετικά στην ανάπτυξη. Για τους παραγωγούς όμως οι κίνδυνοι αυξάνονται. Η Βενεζουέλα αντιμετωπίζει τα μεγαλύτερα προβλήματα. Αλλες χώρες όπως η Κολομβία, το Μεξικό και η Ρωσία έχουν καταφέρει να προσαρμοστούν. Η Σαουδική Αραβία δέχτηκε ισχυρές πιέσεις, ιδιαίτερα τις τελευταίες εβδομάδες. Μέχρι τώρα καμία από τις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες δεν έχει βουλιάξει σε κρίση. Το 2016 όμως μπορεί να κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις, ιδιαίτερα για τις χώρες αυτές.

Ο Κένεθ Ρογκόφ είναι καθηγητής Οικονομικών και Δημόσιας Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Από το 2001 έως το 2003 διετέλεσε επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ

Τελευταία Νέα