Ασυνήθιστη χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες στη χώρα μας την απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας να βγάλει κόκκινη κάρτα σε μία συγκεκριμένη ομάδα τροφίμων. Σπεύδουν, ωστόσο, να προσθέσουν ότι σε καμία περίπτωση δεν αμφισβητούν την ετυμηγορία του Οργανισμού, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για τεκμηριωμένη επιστημονικά απόφαση.

Ηταν κοινό μυστικό στον ιατρικό κόσμο ότι το επεξεργασμένο κρέας είναι ανθυγιεινό. Και παρά τις προσπάθειες των τελευταίων ετών από τη βιομηχανία κρέατος να δημιουργήσει πιο αθώες επιλογές, όπως για παράδειγμα τα ενισχυμένα με ελαιόλαδο αλλαντικά ή επεξεργασμένα προϊόντα χαμηλών λιπαρών, οι ειδικοί επιμένουν ότι τα οφέλη για τον οργανισμό παραμένουν περιορισμένα.

Οι συστάσεις των ειδικών, ωστόσο, δεν φαίνεται να πείθουν τους Ελληνες. «Οπως προκύπτει από τη μελέτη Υδρία, στην οποία συμμετείχαν 4.000 άνθρωποι, καταναλώνουμε ο καθένας κατά μέσο όρο την ημέρα 80 γρ. κρέας στη χώρα μας. Πρέπει για λόγους υγείας και εθνικής οικονομίας να μειωθεί η συνήθεια αυτή», σημειώνει στα «ΝΕΑ» η συντονίστρια της μελέτης, καθηγήτρια Αντωνία Τριχοπούλου. Και τονίζει ότι «θα πρέπει να γίνει εθνικό μας στοίχημα η επιβίωση της μεσογειακής διατροφής».

Ειδικότερα και σύμφωνα με την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής που, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, πρέπει να αποτελεί διατροφική πυξίδα για τους καταναλωτές, η προτεινόμενη ποσότητα κόκκινου κρέατος (μοσχάρι, χοιρινό, μπέικον, λουκάνικα κ.τ.λ.) δεν ξεπερνά τις τέσσερις μικρομερίδες τον μήνα.

«ΘΟΛΟ ΤΟΠΙΟ». «Παρ’ όλα αυτά, το τοπίο παραμένει θολό σε ό,τι αφορά τους μηχανισμούς καρκινονογένεσης από την κατανάλωση επεξεργασμένου και κόκκινου κρέατος», διευκρινίζει στα «ΝΕΑ» ο λέκτορας Ιατρικής Διατροφής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Κλινικής Διατροφής και Μεταβολισμού Μιχάλης Χουρδάκης. Για παράδειγμα, εξηγεί, η διατροφή που είναι υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος έχει ενοχοποιηθεί καθώς ενδέχεται να προάγει την καρκινογένεση μέσω της ινσουλινοαντίστασης. Η ορμόνη ινσουλίνη που παράγεται στο πάγκρεας παύει να είναι επαρκώς αποτελεσματική στη μείωση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα. Επιπλέον, η υψηλή πρόσληψη ζωικού λίπους φαίνεται να έχει επιβαρυντική επίδραση και μέσω της αυξημένης έκκρισης χολικών οξέων που τροποποιούν τη φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου. Αλλά και με την επεξεργασία του κόκκινου κρέατος όταν γίνεται αλλαντικό, ακόμη και κατά την προετοιμασία του με το ψήσιμο ή το κάπνισμα, αναπτύσσονται ουσίες (π.χ. ετεροκυκλικές αμίνες και πολυκυκλικές αρωματικές ενώσεις), που έχει διαπιστωθεί ότι είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για τον άνθρωπο.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΜΕ ΜΕΤΡΟ. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι το κόκκινο κρέας πρέπει να συμπεριληφθεί στα διατροφικά «σκουπίδια», καθώς αποτελεί μία από τις καλύτερες φυσικές πηγές σιδήρου και πρωτεΐνης. Γι’ αυτό και οι ειδικοί συνιστούν την κατανάλωσή του βάσει των οδηγιών της μεσογειακής διατροφής, δηλαδή, με μέτρο.

Σε ό,τι αφορά πάλι το επεξεργασμένο κρέας, ο Μιχάλης Χουρδάκης σημειώνει ότι «η γενικότερη αντικατάσταση επεξεργασμένων τροφίμων από τρόφιμα λιγότερο ή ιδανικά καθόλου επεξεργασμένα αποτελεί ξεκάθαρη οδηγία για βελτιωμένη δίαιτα και μειωμένο κίνδυνο ανεπιθύμητων συμπτωμάτων».