[Ωτοβλεψίες] Δεν έχουμε καμιά ασφάλεια.

«Δεν έχουμε καμιά ασφάλεια. Κανένας οίκτος για τους αποτυχημένους». Ο λόγος της Λούλας Αναγνωστάκη (φωτογραφία) θα πετάξει ξανά –αν και δεν έπαψε να πετάει –πάνω από την πόλη. Από το σήμερα. Μέσα από μια δραματουργία που στέκεται αποφασιστικά απέναντι στη σύγχρονη Ιστορία. Στο τρέχον και το παρόν, όσο κι απέναντι στο άφατο της καθημερινότητας. «Τα έργα της επιδέχονται πολλαπλές αναγνώσεις και κλείνουν και ανοίγουν σαν βεντάλια. Ο χρόνος δεν τη σκέφτεται και εκείνη τον αγνοεί» όπως έγραφε ο αείμνηστος ποιητής Γιάννης Κοντός. Τώρα, ένα έργο της, το «Σ’ εσάς που με ακούτε», που μοιάζει να συνοψίζει και να συνθέτει ψηφίδες από όλα της τα έργα, θα είναι το κυρίως σήμα ενός αφιερώματος στη Λούλα Αναγνωστάκη. Εργο που είχε ανεβαστεί από τον Λευτέρη Βογιατζή και τη Νέα Σκηνή το 2003 και στις 10 Δεκεμβρίου, χάρη στον υπεύθυνο του αφιερώματος και σκηνοθέτη της παράστασης Μάνο Καρατζογιάννη, θα φωτίσει το Black Box του Ιδρύματος Κακογιάννη στην Πειραιώς. Στο καστ οι Ολια Λαζαρίδου (Ελσα), Μαρία Ζορμπά, Ανδρέας Κοντόπουλος, Κλεοπάτρα Μάρκου, Γιώργος Σαββίδης, μαζί με τον Γιάννη Καραούλη (γνωστό και από τις «Μικρές ιστορίες φόνων» του Vault) και τη Δανάη Επιθυμιάδη –πρωταγωνιστές στον μουσικοχορευτικό και νεανικό «Ρωμαίο και Ιουλιέτα» κατά Κωνσταντίνο Ρήγο στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά από 14 Φεβρουαρίου. Ο Μάνος Καρατζογιάννης, όμως, που θα παίζει και στον ιψενικό «Πέερ Γκιντ» στο Σύγχρονο Θέατρο, σε απόδοση, διασκευή, σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη, από 28 Νοεμβρίου, προτείνει με το αφιέρωμα διημερίδα υπό τον τίτλο «2015 στην Πόλη της Λούλας Αναγνωστάκη», με αφορμή τα 50χρονα από την παρουσίαση της πρώτης δουλειάς της, της τριλογίας «Πόλη» (Ιδρυμα Κακογιάννη, 6-7 Δεκεμβρίου).

Κόκκινος ουρανός. Ή μάλλον κατακόκκινος. Οπως και στο έργο της Λούλας Αναγνωστάκη, που στην εκδοχή του Εθνικού κατά Βίκτωρα Αρδίττη με τη Βέρα Ζαβιτσιάνου (1999) θα προβάλλεται στο βιντεορούμ του Ιδρύματος Κακογιάννη, μαζί με το «Ταξίδι μακριά» του Θεάτρου Τέχνης κατά Μίμη Κουγιουμτζή. Στις 27 του γενέθλιου μήνα της Αναγνωστάκη δυο πιάνα (Ντόρα Μπακοπούλου, Βικτωρία Κοζένη) θα δώσουν ζωή σε μουσικά θέματα των έργων της: Λοΐζο, Τσιτσάνη, Θεοδωράκη ακόμη και το «The Wall» των Pink Floyd. Ο Μάνος Καρατζογιάννης, που είχε στήσει και τις «Ενέδρες της Ζωής – Λούλα Αναγνωστάκη mixage» (από τον στίχο του αδελφού της, «ποιητή της ήττας», Μανόλη Αναγνωστάκη, «Ενέδρες της ζωής παραμονεύουν την πτώση σου») το 2014 στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, βλέπει το «Σ’ εσάς που με ακούτε», με άξονα ένα βερολινέζικο σπίτι όπου συναντιούνται πρόσωπα διαφόρων εθνοτήτων, ως αφορμή για τη συγγραφέα να μιλήσει για την ετερότητα. Και για το πώς η προσωπική ιστορία μπορεί να γίνει σεβαστή στον δημόσιο χώρο. Μόνο που η Ελσα εδώ μιλάει για «οίκτο στους αποτυχημένους» όπως η Αναγνωστάκη προειδοποιούσε: «Η ψαλίδα ανοίγει. Ο φτωχός θα γίνει φτωχότερος». Σχεδόν προφητικά. Οπως η Κάτια στον «Ηχο του όπλου» εκστόμιζε για το μετέωρο του σημερινού Ανθρώπου: «Μια λέξη μόνον υπάρχει: Αγωνία».

Βόλτα των αισθήσεων. Ενάμιση χρόνο το ετοίμαζαν. Για μια παράσταση για το χθες και το σήμερα της γειτονιάς, με βάση την ιστορία, το πολιτισμικό υλικό, μαρτυρίες, αναμνήσεις. Και έτσι γεννήθηκε το «Dourgouti Island Hotel», μια παράσταση για το Δουργούτι – Νέο Κόσμο, όπου οι παραστάσεις, για μία, δύο ή τρεις ώρες, με 45 ηθοποιούς (έως 1 Νοεμβρίου) γίνονται αισθητηριακές βόλτες, σε ταράτσες ή εγκαταλειμμένα κτίρια, δρόμους ή σημεία ιστορικής μνήμης. Οχι μόνον αυτό όμως. Η έρευνα, όπως μου εξηγεί ο σκηνοθέτης Γιώργος Σαχίνης, έστησε γέφυρες ανάμεσα σε τέσσερα πανεπιστήμια και 67 φορείς, γέννησε τον ιστότοπο dourgouti.gr (τον Νοέμβριο θα παραδοθεί όλο το υλικό στους κατοίκους), μια ψηφιακή εφαρμογή πλοήγησης στη γειτονιά, ένα ολόκληρο αρχείο ιστορικής χαρτογράφησης και συνεργασία καλλιτεχνών –σε χορό, θέατρο, εικαστικά ακόμη και παρκούρ –από Ελλάδα, Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία (η Κατερίνα Κόκκινος έφερε από το Βερολίνο τη live art της). Και έπεται συνέχεια για τη δραστήρια Ομάδα Παραστατικών Τεχνών «Οχι παίζουμε» και σε άλλες γειτονιές.

Τι τραβάνε κι οι Καρυάτιδες!«Καρυάτιδα θεά μου, ομορφιά μου, ζωγραφιά μου, σε ό,τι έχω ιερό θα ορκιστώ να σε φέρω στην Ελλάδα που ‘χει πάντοτε λιακάδα και ξανά ποτέ δεν θα σε αποχωριστώ»! Απλοϊκό; Νεανικό; Μπιτάτο; Μπορεί. Η ομάδα Xana Zoo θέτει επί τάπητος –με αφήγηση, τραγούδι, σκίτσα –την επιστροφή μιας Καρυάτιδας από το Βρετανικό Μουσείο, με μια παράσταση (σε κείμενο, σκηνοθεσία, μουσικήΜάνου Βαφειάδη) και διαδικτυακό βιντεάκι. Είναι η «λαϊκή» προσέγγιση διαμαρτυρία και διεκδίκηση; Τα συμπεράσματα δικά σας. Από 8 Νοεμβρίου στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος».

Το μυστικό του Καραϊσκάκη.Η Ιστορία δεν είναι αυτή που διδαχτήκαμε στο σχολείο. Το ξεκαθαρίζει ο περφόρμερΑρης Μπινιάρης(φωτογραφία). Θα πρέπει να την κοιτάξουμε ως ένα εργαλείο για να δούμε τον εαυτό μας. Να κοιτάξουμε πίσω από τις λέξεις και τις πράξεις. Οπως έκανε οΓιάννης Σκαρίμπαςστο βιβλίο του «Το ’21 και η αλήθεια». Να δούμε ότι εκείνοι πολέμησαν για κάτι παραπάνω από την ανεξαρτησία. Για κάτι πιο υπαρξιακό. Και αξιακό. Υπό αυτό το πρίσμα έπλασε «To ’21» οΑρης Μπινιάρης, που είχε στήσει την αντίστοιχη επιτυχημένη περφόρμανς με βάση το «Θείο τραγί» τουΣκαρίμπα. Ετσι και τώρα παραδίδει, από σκηνής Gazarte (έως 31 Οκτωβρίου), ένα «αδρό και ηλεκτρισμένο ορατόριο για την ελευθερία και για τη δυναμική μετατόπιση του ανθρώπου, του κάθε ανθρώπου, από τη θέση και τη διάθεση του υποδούλου στη θέση και τη διάθεση του εξεγερμένου». Με βάση πρακτικά Εθνοσυνελεύσεων, απομνημονεύματα αγωνιστών, άρθρα της εφημερίδας του Μεσολογγίου «Ελληνικά Χρονικά» και επιστολές της εποχής. Και, κυρίως, μουσική από τουςΤάκη Βαρελλά(μπάσο) καιΒασίλη Γιασλακιώτη(ντραμς), που βοηθάει το «’21» να υπερβεί –κατάΜπινιάρη–τον χρόνο και να αναδυθεί πανανθρώπινο.