Η Πολωνία είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ που απέφυγε την ύφεση όλα αυτά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και παραμένει μια από τις πιο γοργά αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ευρώπης. Ομως τους τελευταίους μήνες –από τις προεδρικές εκλογές του Μαΐου και μετά –παρατηρείται μια σημαντική στροφή των ψηφοφόρων προς τα δεξιά η οποία εάν επαληθευθεί και στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής, θα οδηγήσει στην απομάκρυνση της κεντρώας κυβέρνησης που έχει η χώρα τα τελευταία οκτώ χρόνια και στην επιστροφή της δεξιάς. Αυτό για την υπόλοιπη Ευρώπη μπορεί να έχει επιπτώσεις σε διάφορα θέματα –από την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος έως τα σχέδια της Βρετανίας για δημοψήφισμα που θα αφορά τη σχέση με την ΕΕ.

Βασικοί διεκδικητές της πρωθυπουργίας είναι, για πρώτη φορά στην ιστορία της Πολωνίας, δύο γυναίκες: η σημερινή πρωθυπουργός Εύα Κόπατς της Πολιτικής Πλατφόρμας διαδέχθηκε στην εξουσία πέρυσι τον Ντόναλντ Τουσκ όταν εκείνος αποχώρησε για να αναλάβει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η Πολιτική Πλατφόρμα, που αποτελεί τον κορμό των κυβερνήσεων της χώρας από το 2007 μέχρι σήμερα, συγκεντρώνει στις δημοσκοπήσεις περίπου 22% των ψήφων. Η Μπεάτα Σίντλο του συντηρητικού και λαϊκιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη προηγείται στις δημοσκοπήσεις με ποσοστό μεταξύ 32% και 36%. Το δεξιό αυτό κόμμα δημιούργησαν το 2001 οι δίδυμοι αδελφοί Καζίνσκι, ο Λεχ και ο Γιάροσλαβ, που ακολούθως έγιναν αντίστοιχα πρόεδρος και πρωθυπουργός της Πολωνίας. Ο Λεχ σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα το 2010 ενώ ο Γιάροσλαβ είναι σήμερα ο πρόεδρος του κόμματος.

Η στροφή των πολωνών ψηφοφόρων προς τα δεξιά φάνηκε έντονα τον περασμένο Μάιο, όταν επέλεξαν ως νέο πρόεδρο της χώρας τον Αντρέι Ντούντα, στέλεχος του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη. Η επιστροφή της λαϊκιστικής Δεξιάς στην εξουσία μπορεί να σημάνει προβλήματα στη σχέση της Βαρσοβίας με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το κόμμα του Καζίνσκι εμφανίζεται ως προστάτης όσων δεν επωφελήθηκαν από τη μετάβαση στον καπιταλισμό και ως υπερασπιστής των εθνικών συμφερόντων. Είναι εξαιρετικά φιλοαμερικανικό και έχει έρθει σε προστριβές με την ΕΕ αλλά και τη γειτονική Γερμανία.

Από τα υπόλοιπα κόμματα το μόνο που φαίνεται να μπορεί να συγκεντρώσει ποσοστό άνω του 5% προκειμένου να εισέλθει στη Βουλή είναι το Κούκιτς 15, ένα κίνημα εναντίον των παραδοσιακών πολιτικών κομμάτων, επικεφαλής του οποίου είναι ο διάσημος τραγουδιστής Πάβελ Κούκιτς. Στις προεδρικές εκλογές του Μαΐου ο Κούκιτς είχε συγκεντρώσει 21% των ψήφων. Ενα από τα βασικά προεκλογικά του θέματα ήταν η αλλαγή του εκλογικού νόμου, ένα ζήτημα που αποτέλεσε αντικείμενο δημοψηφίσματος το οποίο διεξήχθη τον περασμένο μήνα. Ομως η συμμετοχή των ψηφοφόρων έφθασε μόλις το 8% και έκτοτε η υποστήριξη προς το κόμμα του Κούκιτς φαίνεται να έχει πέσει.

Ο φόβος

«Φοβάμαι το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη» λέει στέλεχος ανθρωπιστικής οργάνωσης. «Φοβάμαι ότι η Πολωνία θα απομακρυνθεί από την Ευρώπη. Και φοβάμαι ότι θα ξεσπάσει πόλεμος ιδεών μέσα στη χώρα».