Με δεδομένο ότι είναι 92 ετών, μάλλον είναι το τελευταίο όνειρο της ζωής του. Είναι όμως ένα όνειρο που θα πραγματοποιηθεί: ο Χένρι Κίσινγκερ θα συμμετάσχει σε ένα είδος αναπαράστασης του Συνεδρίου της Βιέννης, της ιστορικής εκείνης συνάντησης που πραγματοποιήθηκε πριν από 200 χρόνια και κατά την οποία ο Μέτερνιχ και ο Ταλλεϋράνδος σχεδίασαν τον κόσμο μετά τους Ναπολεόντειους Πολέμους. Αυτό το «δεύτερο» Συνέδριο της Βιέννης εγκαινιάζεται την ερχόμενη Πέμπτη με μια τελετή στα Ανάκτορα του Χόφμπουργκ και ένα δείπνο στο Μέγαρο Παλαβιτσίνι. Θα ακολουθήσουν οι εργασίες στην ίδια καγκελαρία όπου είχε πραγματοποιηθεί το αυθεντικό Συνέδριο από τον Οκτώβριο του 1814 έως τον Ιούνιο του 1815.

Οι σύνεδροι είναι ειδικοί της γεωπολιτικής από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Κίνα, την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή ενώ το Συνέδριο θα πλαισιωθεί από παρατηρητές διαφόρων κυβερνήσεων. Ο Κίσινγκερ έστειλε στο μεταξύ το δικό του μήνυμα στον Ομπάμα από τις σελίδες της «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ»: «Ολες οι γεωπολιτικές ισορροπίες στη Μέση Ανατολή έχουν καταρρεύσει. Η Αμερική χρειάζεται μια νέα στρατηγική, έχουμε χάσει την ικανότητά μας να επηρεάζουμε τα γεγονότα. Μια συμφωνία με τον Πούτιν μπορεί να είναι συμβατή με τους στόχους μας: η καταστροφή του Ισλαμικού Κράτους επείγει περισσότερο από την εκδίωξη του Ασαντ».

Το μήνυμα αυτό, σχολιάζει η «Ρεπούμπλικα», σηματοδοτεί την –έστω και προσωρινή –επιστροφή του Κίσινγκερ στην παγκόσμια σκηνή της διπλωματίας. Πιθανότατα είναι το κύκνειο άσμα του. Ο βετεράνος πολιτικός, όμως, παραμένει ένας κύκνος που απολαμβάνει ακόμη κύρος. Η φωνή του επομένως θα ακουστεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη Βιέννη, ακόμη και αν δεν θα βρεθεί στην πρωτεύουσα της Αυστρίας με τη φυσική του παρουσία. Οι γιατροί τού έχουν απαγορεύσει να μετακινείται με το αεροπλάνο –σε αυτόν ακριβώς που εμπνεύστηκε την ιπτάμενη διπλωματία την εποχή που έλιωναν οι πάγοι ανάμεσα στον Νίξον και τον Μάο.

Στο Συνέδριο της Βιέννης του 2015 θα ανιχνευθούν οι δυνατότητες ενός νέου διαλόγου ανάμεσα στις παγκόσμιες δυνάμεις. Μπορεί να φανταστεί κανείς μια ημέρα κατά την οποία ο Μπαράκ Ομπάμα, ο Σι Τζινπίνγκ, ο Βλαντίμιρ Πούτιν και η Ανγκελα Μέρκελ, αλλά και οι Ιρανοί με τους Σαουδάραβες θα καθήσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι για να βρουν μια νέα παγκόσμια ισορροπία, ένα αντίδοτο στο χάος, έναν ιστορικό συμβιβασμό για τις επόμενες γενιές; Είναι κάτι που μένει να φανεί. Η ιδέα ενός νέου Συνεδρίου της Βιέννης, πάντως, δεν μπορούσε να μην είναι συνυφασμένη με το όνομα του Κίσινγκερ. Πολύ πριν γίνει εθνικός σύμβουλος ασφαλείας και στη συνέχεια υπουργός Εξωτερικών του Νίξον, ο Κίσινγκερ ήταν ο καθηγητής Ιστορίας του Χάρβαρντ που ήξερε απ’ έξω και ανακατωτά τον Μέτερνιχ.

Αυτές τις ημέρες κυκλοφόρησαν δύο βιογραφίες του στις ΗΠΑ, μία από τις οποίες υπογράφει ο Νάιλ Φέργκιουσον. Ο βρετανός ιστορικός αναπλάθει την εξέλιξη της σκέψης του Κίσινγκερ, εκκινώντας από τον ιδεαλισμό αυτού του νεαρού Γερμανοεβραίου, του οποίου η οικογένεια διέφυγε από τους Ναζί. Στις ΗΠΑ, ο Κίσινγκερ κατατάχθηκε στον αμερικανικό στρατό κι αφού παρασημοφορήθηκε εντάχθηκε σε ένα ειδικό τμήμα της στρατιωτικής αντικατασκοπίας. Η άλλη βιογραφία του, πιο εχθρική, υπενθυμίζει τις σκοτεινές σελίδες της ιστορίας του: από τη στήριξη του πραξικοπήματος στη Χιλή ώς τους βομβαρδισμούς στην Καμπότζη. Η τελευταία σελίδα, πάντως, θα γραφεί στη Βιέννη.

Τα διδάγματα

Στο τελευταίο του βιβλίο «Παγκόσμια Τάξη» ο Χένρι Κίσινγκερ γράφει ότι ο σημερινός κόσμος έχει να διδαχθεί πολλά από την Ειρήνη της Βεστφαλίας και το Συνέδριο της Βιέννης. Η πρώτη έθεσε τέλος στους θρησκευτικούς πολέμους ανάμεσα στους καθολικούς και τους προτεστάντες. Με το δεύτερο δημιουργήθηκε μια νέα ισορροπία ανάμεσα στις ευρωπαϊκές δυνάμεις.

Κορυφαία πανεπιστήμια

Στο Συνέδριο του 2015 θα εκπροσωπηθούν μερικά από τα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου (Χάρβαρντ, Κολούμπια), ινστιτούτα μελετών, καθώς και οι ακαδημίες της Μόσχας και του Πεκίνου.

Τελευταία Νέα