Μικρότερες συντάξεις για όλους με πιλότο το ΙΚΑ και με περισσότερα χρόνια δουλειάς είναι η φιλοσοφία του νέου ασφαλιστικού οικοδομήματος που ετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας ώστε το σχετικό νομοσχέδιο να ψηφιστεί στη Βουλή εντός του Νοεμβρίου. Αυτή την Πέμπτη παραδίδεται στον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο το πόρισμα της επιτροπής σοφών για το νέο Ασφαλιστικό. Ολα δείχνουν ότι έρχονται τα πάνω κάτω στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης με περικοπές στις συντάξεις (και των ήδη συνταξιούχων) ώστε να τηρηθεί η μνημονιακή δέσμευση και η κυβέρνηση να κόψει σχεδόν 4 δισ. ευρώ ή το 12,7% από φέτος μέχρι το 2018 από τις συνταξιοδοτικές δαπάνες. Οι τρεις πυλώνες πάνω στους οποίους θα στηριχθεί το νέο Ασφαλιστικό είναι οι παρακάτω:

Εφαρμογή «ενιαίων κανόνων» για τον υπολογισμό των νέων συντάξεων από 1/1/2016 σε συνδυασμό με τη δομική μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού και την ενοποίηση των Ταμείων. Θα πρόκειται για νέο «ευρωπαϊκό» καθεστώς ασφάλισης με την καθιέρωση μιας εθνικής σύνταξης για όλους και «ατομικών μερίδων» για κάθε ασφαλισμένο (για τη χορήγηση ανταποδοτικής, με βάση τις εισφορές και την εφαρμογή της νοητής κεφαλαιοποίησης). Επί της ουσίας θα θεσπιστούν ενιαίοι και πλήρως ανταποδοτικοί κανόνες εισφορών και παροχών για όλα τα Ταμεία, οι οποίοι θα εξισώνουν προς τα κάτω τις παροχές, στα πρότυπα του ΙΚΑ.

Η αλλαγή έχει στόχο να περιορίσει τη συνταξιοδοτική δαπάνη μέσω της στενότερης σύνδεσης των παροχών με τις εισφορές που έχουν καταβάλει οι ασφαλισμένοι στη διάρκεια ακόμη και ολόκληρου του εργασιακού βίου. Με το νέο Ασφαλιστικό επέρχονται δύο βασικές αλλαγές στον υπολογισμό των συντάξεων:
* Καταργούνται τα ειδικά καθεστώτα για τον υπολογισμό της σύνταξης, όπως π.χ. με βάση τον τελευταίο μισθό (Δημόσιο – ΔΕΚΟ) ή την καλύτερη πενταετία ή διετία.
* Μειώνεται το ποσοστό αναπλήρωσης από 64,5% που είναι σήμερα κατά μέσο όρο σε κύρια και επικουρική σύνταξη σε 55%-57%.

Πρόθεση του υπουργείου Εργασίας είναι το νέο καθεστώς να ισχύσει για παλιούς και νέους, δηλαδή πριν και μετά το 1992. Ο τέως διοικητής του ΙΚΑ Μιλτιάδης Νεκτάριος προτείνει να ισχύσει για τους ασφαλισμένους μετά το 1992, ενώ άλλα μέλη της Επιτροπής θεωρούν ότι πρέπει να ισχύσει ικανή μεταβατική περίοδος ώστε το νέο σύστημα να κουμπώσει με το παλιό. Τονίζεται ότι στην επιτροπή σοφών έχουν κατατεθεί ήδη τρεις διαφορετικές προτάσεις για τον τρόπο υπολογισμού των νέων συντάξεων, πέρα από την εγγυημένη από το κράτος βασική σύνταξη (με βάση τις εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου για όλους και τα ποσοστά αναπλήρωσης του Ν. 3863/10 ή με ανώτατο όριο σύνταξης και ενοποίηση κύριας και επικουρικής ασφάλισης ή μέσω της εφαρμογής ενός πλήρως κεφαλαιοποιητικού συστήματος με «ατομικές μερίδες» για τους ασφαλισμένους μετά το 1992).

Περικοπή των συντάξεων που ήδη καταβάλλονται. Δεν έχει καθοριστεί το ακριβές ποσοστό της περικοπής ούτε το ύψος των συντάξεων στις οποίες θα γίνει η περικοπή. Συζητείται η περικοπή να είναι με κλιμάκωση έως 11% και να αφορά συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ.

Αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Με το νέο καθεστώς (τρίτο Μνημόνιο) πλήρης σύνταξη θα χορηγείται έως το 2022 είτε στα 62 με 40 έτη ασφάλισης (περιλαμβανομένων των έως 7 πλασματικών) είτε στα 67 με λιγότερη έτη (από 15 και πάνω), εξαιρουμένων μόνο των εργαζομένων στα βαρέα και ανθυγιεινά και των γονέων ανάπηρων παιδιών. Παράλληλα γίνεται απαγορευτική η πρόωρη συνταξιοδότηση καθώς αυξάνεται η ποινή – μείωση της σύνταξης κατά 10%. Για παράδειγμα, σε πρόωρη κατά 7 έτη συνταξιοδότηση η μείωση του ποσού της σύνταξης θα φτάνει το 52% (6%Χ7 έτη + 10%).