Ανάσα με το καλαμάκι εξασφάλισε στις τράπεζες για λίγες ημέρες ακόμη, μέχρι το δημοψήφισμα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ενώ οι ξένοι αναλυτές διαμορφώνουν εφιαλτικά σενάρια για κούρεμα των καταθέσεων σε περίπτωση χρεοκοπίας.
Ο Μάριο Ντράγκι επέλεξε χθες στάση αναμονής. Θα μπορούσε να είχε επιβάλει επώδυνα μέτρα στις ελληνικές τράπεζες μετά την αθέτηση πληρωμής του ΔΝΤ και την έξοδο της χώρας από το πρόγραμμα. Δεν το έκανε, μένοντας πιστός στην τακτική να ακολουθεί και να μην προηγείται των πολιτικών εξελίξεων. Το τι θα πράξει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όμως, μετά τη Δευτέρα είναι άλλο ζήτημα.

Βεβαίως, από την άλλη, δεν ικανοποίησε το ελληνικό αίτημα για αύξηση του ELA, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να χρειάζεται να τα βγάλουν πέρα με την υφιστάμενη ρευστότητα. Υπολογίζεται ότι το ποσό που έχουν στα ταμεία τους μετά βίας φτάνει έως την ερχόμενη Δευτέρα, ενώ δεν έχουν εκλείψει οι ανησυχίες ότι ίσως χρειαστεί να περιοριστεί το όριο αναλήψεων των 60 ευρώ την ημέρα.

ΑΝΑΛΥΣΗ. Εφιαλτικά σενάρια με κούρεμα καταθέσεων περιγράφει σε προχθεσινό δημοσίευμά του το ειδησεογραφικό site οικονομικών αναλύσεων Zerohedge. Σενάρια όπως αυτά που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν αν η ΕΚΤ αποφασίσει από την ερχόμενη εβδομάδα να εγκαταλείψει τη στάση αναμονής και εφαρμόσει με αυστηρότητα τους κανόνες της. Αν κρίνει, δηλαδή, ότι λόγω χρεοκοπίας προς το ΔΝΤ και εξόδου της Ελλάδας από το πρόγραμμα τα ελληνικά ομόλογα δεν είναι πλέον αρκετά αξιόπιστα.

Η ανάλυση έγινε από το site ακριβώς με αφορμή τη μη πληρωμή της δόσης στο ΔΝΤ, η οποία –όπως αναφέρει –θα μπορούσε να οδηγήσει την ΕΚΤ σε μεγαλύτερο κούρεμα των τίτλων που χρησιμοποιούν οι ελληνικές τράπεζες ως ενέχυρα για τον δανεισμό τους από τον ELA. Από ένα σημείο και μετά, το κούρεμα των ενεχύρων είναι τόσο που ουσιαστικά οι τράπεζες ξεμένουν από ρευστότητα και τότε είναι που υποχρεώνονται να βάλουν χέρι στις καταθέσεις.

Σε περίπτωση «τακτικής χρεοκοπίας», σημειώνουν οι αναλυτές επικαλούμενοι παλαιότερο δημοσίευμα του Bloomberg, το κούρεμα των ενεχύρων θα μπορούσε να φτάσει το 75% ή το 90%. Σε αυτή την περίπτωση, οι τράπεζες θα ήταν υποχρεωμένες να κουρέψουν καταθέσεις 33 δισ. ευρώ ή 67 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Αυτό σημαίνει κούρεμα 27% ή 55% αντίστοιχα, στο σύνολο των καταθέσεων, που φτάνουν σήμερα τα 120 δισ. ευρώ.

Το σενάριο βασίζεται σε «ανάλυση ευαισθησίας» και δεν υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες, όπως αν θα υπάρξει όριο καταθέσεων πάνω από το οποίο θα επιβληθεί το κούρεμα.

Πάντως, σήμερα το κούρεμα των ενέχυρων είναι περίπου 23% και σύμφωνα με την ανάλυση του site, ανάγκη κουρέματος των καταθέσεων προκύπτει μόνο αν ξεπεράσει το 60%.

Για την εκτίμηση αυτή, εξάλλου, βασίζεται στην παραδοχή ότι σήμερα οι τράπεζες διαθέτουν μαξιλάρι ενεχύρων λίγο πάνω από 25 δισ. ευρώ.

Πέρα από τα σενάρια του κουρέματος των ενεχύρων τους στην ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούσαν να οδηγηθούν σε κατάσταση χρεοκοπίας και από άλλους δρόμους. Ενας από αυτούς είναι ο αναβαλλόμενος φόρος τον οποίο χρησιμοποιούν ως στοιχείο του ενεργητικού τους. Με αφερέγγυο το ελληνικό Δημόσιο, η ΕΚΤ θα μπορούσε να διαγράψει το συγκεκριμένο στοιχείο, οδηγώντας τις τράπεζες σε καθεστώς εκκαθάρισης.

Ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης πάντως διαβεβαίωσε χθες ότι σε καμία περίπτωση δεν θα γίνει bail in των τραπεζών.

Οι καταθέσεις είναι σήμερα εγγυημένες από το ελληνικό Δημόσιο, αλλά το σχετικό Ταμείο δεν διαθέτει πάνω από 2 δισ. ευρώ. Η προστασία τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο αρχίζει από 1/1/2016.