«Ο “Στροχάιμ είναι” το χάσμα δημιουργού και συστήματος»

Πριν από μερικά χρόνια ο συγγραφέας Δημήτρης Δημητριάδης τού έστειλε δύο έργα του για να τα διαβάσει. Ηταν ο «Φαέθων» και ο «Στροχάιμ». Ο Ακις Βλουτής, καλλιτεχνικός διευθυντής στο Από Μηχανής Θέατρο, είχε ενθουσιαστεί και με τα δύο. Ο «Φαέθων» ανέβηκε τελικά φέτος από τον Δημήτρη Καραντζά. Ο «Στροχάιμ» ανεβαίνει σήμερα στο θέατρο που διευθύνει ο Ακις Βλουτής και ο ίδιος έχει μεγάλες προσδοκίες. «Σκέφτηκα πολύ τότε επειδή με ενδιέφερε και το πρόσωπο, ο Εριχ Φον Στροχάιμ, και ο Δημητριάδης για τον τρόπο που διαχειρίστηκε το κείμενο. Το έργο είναι μεικτό και σύνθετο, επειδή συναντιέται ο κινηματογράφος με το θέατρο και τη μουσική. Εχει έναν πολύ δύσκολο αλλά βασικό μοχλό: ζητάει επί σκηνής τη Νόρμα Ντέσμοντ (σ.σ.: ο ρόλος της Γκλόρια Σουάνσον στην ταινία «Η Λεωφόρος της Δύσης» του Μπίλι Γουάιλντερ).

Εψαχνε από καιρό μια ηθοποιό με star quality για να μοιάζει με τη Νόρμα Ντέσμοντ. Η έμπνευση δεν του είχε έρθει ώσπου τυχαία πέρυσι τον Μάιο συναντήθηκε με την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη. Ετσι γεννήθηκε η ιδέα να γίνει η παράσταση, στη διανομή της οποίας προστέθηκε η Αγλαΐα Παππά που ερμηνεύει τη σύντροφο του Στροχάιμ, την Ντενίζ Φερνάκ. «Είναι και εκείνη ηθοποιός την οποία γνώρισε στη Γαλλία γύρω στα μέσα της δεκαετίας του 1930. Ηταν μεταφράστρια και σύντροφός του για 25 χρόνια».

Η ομάδα ολοκληρώθηκε με τον Σταμάτη Φασουλή στη σκηνοθεσία. «Είναι ο σκηνοθέτης που μπορεί να χειριστεί αυτά τα τοπία. Εχει όλο το χιούμορ που χρειάζεται, ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος, ώστε να αναδείξει το κείμενο. Είναι αρκετά δύσκολο και η εποχή μας έχει απομακρυνθεί τόσο πολύ από αυτά τα μεγέθη των προσώπων, των απόλυτων σταρ παγκοσμίου εμβελείας με εκατομμύρια εκατομμυρίων θαυμαστών. Φαντάζεστε τι σημαίνει να βγάλεις την υπερβολή των προσώπων σε μια εποχή σαν αυτή που ζούμε σήμερα; Παρ’ όλα αυτά, το έργο –χωρίς να λέω ότι είναι αυτός ο κύριος σκοπός του –είναι μια αφορμή για να σκεφθούμε μέσα από την τέχνη πόσο απέχει η ιδιαιτερότητα και η διαφορετικότητα του δημιουργού από τις επιθυμίες του συστήματος. Ο Στροχάιμ, ο οποίος υπήρξε ένας τεράστιος σκηνοθέτης με καριέρα μόλις δέκα ετών και οκτώ ταινιών, είναι ένα θέαμα βαθύτατου ρεαλισμού, σχεδόν νατουραλισμού, που αγγίζει τα όρια της ωμότητας και της σκληρότητας του ανθρώπινου κτήνους».

ΕΡΓΟ ΓΙΑ ΤΡΕΙΣ. Ο Δημητριάδης αρχίζει την αφήγησή του από το τέλος της ταινίας. Ο σεναριογράφος Τζο Γκίλις που πεθαίνει στην ταινία επανέρχεται στη σκηνή ως ρόλος. Ζωντανός. Ερχεται, λοιπόν, την τελευταία ημέρα της ζωής του Στροχάιμ για να του χαρίσει κάτι που αφορά στο έργο του, να του δώσει ένα κομμάτι αθανασίας που είναι πολύ σημαντικό για έναν μεγάλο δημιουργό. Ο συγγραφέας αναφέρει κομμάτια μέσα από την ταινία και όπως τα πρόσωπα εξελίσσονται γίνονται πια τρισυπόστατα. Γιατί είναι οι ηθοποιοί που ερμηνεύουν το έργο στο Από Μηχανής (Καραμπέτη, Βλουτής, Παππά), είναι οι ρόλοι που έχουν παίξει στην ταινία (η Νόρμα Ντέσμοντ και ο Μπάτλερ), είναι και οι πραγματικοί άνθρωποι, ο Εριχ Φον Στροχάιμ, η Γκλόρια Σουάνσον, που έπαιξαν αυτούς τους ρόλους, αλλά και η Ντενίζ Φερνάκ. «Αυτό το τρισυπόστατο είναι ένα παιχνίδι που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τον Δημητριάδη. Η έννοια του καθρέφτη στον καθρέφτη, η αλλαγή των ρόλων και οι ρόλοι των ρόλων. Νομίζω ότι είναι ένα έργο πολύ διαφορετικό από τη γραφή του και έχουμε οργανωθεί για να το δείξουμε και εκτός Ελλάδος. Είναι ένα έργο που αξίζει, επειδή έχει έναν διεθνισμό μέσα του πολύ σημαντικό».